Hz. Mevlana’nın Namaz Tarifi
Merhaba sevgili gönül dostlarımız,
Yüce Allah’tan hayırlarla dolu güzel bir HAFTA geçirmenizi niyaz ederiz.
Allah'ın, Resulünün SAV ve de sevdiklerinin selam ve bereketi üzerinize olsun.
Efendim bu hafta yine Hz Mevlana’nın asırlardır Hak aşıklarının gönlüne ılık meltemler estiren Hikmet pınarı bir Kuran tefsiri olan eşsiz eseri Mesnevi’den alıntılara devam ediyoruz.
Şimdi yine sözü çok uzatmadan 39. Mesnevi yazısına başlamak istiyoruz:
NAMAZA BAŞLARKEN NEDEN ALLAHUEKBER DERİZ?
Dakûkî hazretlerinin Yedilere imam oluşu.
© Dakûkî, namaz kıldırmak için onların önüne geçti. O yedi velî, adaş bir kumaş gibi idi, Dakûkî de o kumaşın sırması oldu.
© O mânâ pâdişâhları saf olup, o meşhur imama uydular.
© Onlar tekbîr getirip namaza girince, kurban gibi bu dünyadan çıkıp gittiler.244
244 Kesilen kurban, nasıl şu fena âleminden ayrılırsa, onlar da öyle oldular.
® Ey imam, namaza başlarken Allahuekber demenin mânâsı şudur: "Allah'ım, biz senin huzurunda kurban olduk."
© Kurban keserken Allahuekber dersin işte, öldürülmeye lâyık olan nefsi kurban ederken de bu söz söylenir.245
Mesnevi’nin Farsçadan dilimize çevrilmiş en güzel tercümesi olan bu kitapta Sertarik Mesnevihan Hz. Şefik Can (1909-2005) dedemiz bu beyitle ilgili sayfanın altına şu dipnotu yazmış:
245 Bir hadîste beyân buyurulduğu üzere, Peygamber Efendimiz kurban kestikleri vakit; (Bismillahi ve'llâhu ekber..) "Ben hakîkaten yüzümü gökleri ve yeri yaratan Allah'a dosdoğru çevirdim. Ben müşriklerden değilim, benim namazım, kurbanım, hayatım ve memâtım Allah içindir." buyururlardı.
Bu duayı namaza duracakları vakit de ederledi. îşte onun için Hz. Mevlâna da "Namaza başlarken 'Allahu ekber' demek haki katte nefsi kesmek için tekbîr getirmektir." diyor.
® O esnada beden İsmail, can da Halîl İbrahim gibidir. Can, bu semiz bedenin hevâ ve hevesini kesmek için tekbîr getirince
© Beden şehvetlerden, hırslardan kurtulur, namazda "Bismillahirrahmanirrahîm" demekle kurban olur gider.
NAMAZDA KIYAM (ayakta durmak) NEYE BENZER?
© Namaz kılanlar, kıyamette olduğu gibi, Allah'ın huzurunda saflar hâlinde dururlar, sorguya, hesap vermeye, yalvarmaya koyulurlar.246
Yine Şefik Can dedemiz sayfanın altına bu beyitle ilgili şu dipnotu yazmış:
246 Büyük safîlerden Ebû Saîd Harrâz hazretlerine; "Namaza nasıl durulur?" diye sormuş lar. O da; "Kıyamette, Allah'ın huzurunda çıkıp duracağın gibi. Öyle bir duruş ki, senin ile onun arasında tercüman bulunmayacak.
O sana bakacak ve soracak, sen de ona cevap vereceksin ve öyle bir pâdişâhlar pâdişâhının huzurunda bulunduğunu bileceksin." diye buyurmuş.
© Namazda gözyaşı dökerken ayakta durmak, kıyamet günü dirilerek, kabirlerden kalkıp mahşer yerinde Allah'ın huzurunda ayakta durmağa benzer.
NAMAZDA RÜKU VE SECDE NE ANLAMA GELİR?
© Cenâb-ı Hakk; "Sana verdiğim bu kadar mühlet içinde ne yaptın?. .Ne kazandın, ve bana ne getirdin?" diyecek.
© Ömrünü ne ile, ne işlerle, ne gibi ibâd etlerle, ne iyilikler yaparak harcadın, bitirdin? Sana verdiğim rızkı, kuvveti, gücü ne ile yok ettin?
© Gözünün nurunu nerede tükettin? Beş duygunu nerelerde kullandın?
© Gözünü, kulağını, aklını, irâdeni, bileğini, arşa ait olan bütün bu kuvvetlerini, neye, nerelere harcadın da onlara karşılık, bu dünyada neyi satın aldın?
© Sana kazma gibi, bel gibi el, ayak verdim. Onları sana ben bağışladım; onlar ne oldular?"
© Allah'ın huzurunda bunun gibi derde dert katan yüz binlerce haberler, suâller gelir.
© Namazda kıyamda iken, kula gelen bu sözlerden kul utanır, utancından iki büklüm olur rukûa varır.
© Utancından ayakta durmağa gücü kalmaz, rukûda: "Subhâne rabbiye'1-azîm" diyerek Allah'ın noksan sıfatlardan berî olduğunu söyler.
© Sonra o kula Hakk'tan ferman gelir; "Başını kaldır da sorulan sorulara . cevap ver." denir.
© Kul utana utana başım rukûdan kaldırır; fakat, dayanamaz; o günahkâr, utancından yine yüz üstü yere kapanır.
® Ona tekrar; "Secdeden başını kaldır da, yaptıklarından haber ver." diye ferman gelir.
© O bir kere daha utanarak başını kaldırır ama, dayanamaz yine yılan gibi yüz üstü düşer.
© Cenâb-ı Hakk; "Tekrar başını kaldır da söyle, yaptıklarını kıldan kıla, birer birer senden soracağım" diye buyurur.
NAMAZDA SAĞA SOLA SELAM VERMENİN ANLAMI NEDİR?
© Allah'ın heybetli hitabı, onun ruhuna te'sir ettiği için, ayakta duracak gücü kalmamıştır.
© Bu ağır yük yüzünden ka'deye'varır, dizleri üstüne çöker. Cenâb-ı Hakk ise; "Haydi söyle, anlat." diye buyurur.
© "Sana nimet vermiştim, nasıl şükrettiğini söyle; sana sermaye vermiştim, onunla ne kâr elde ettiğini göster."
© Kul yüzünü şağ tarafına döndürür, peygamberlerin rûhlarma ve meleklere selâm verir.
© Onlara niyazda bulunur da der ki:' "Ey mânâ pâdişâhları, bu kötü kişiye şefaat edin, bu günahkârın ayağı da, örtüsü de çamura battı."
© Peygamberler selâm veren kula, derler ki: "Çare ve yardım günü geçti, gitti. Çare dünyada olabilirdi, orada hayırlı işler yapmadın, ibâdet etmedin, öğünler geçti.
® Ey bahtsız kişi, sen vakitsiz öten bir horoz gibisin; git, bizi üzme, bizim kalbimizi kırma."
© Kul yüzünü sola çevirir, bu defa akrabalarından yardım ister, onlar da ona; "Sus." derler.
® "Ey efendi, biz kimiz ki sana yardım edelim, elini bizden çek de kendi cevabını Allah'a kendin ver." derler.
® Ne bu taraftan, ne o taraftan bir çare bulamayınca, o çaresiz kulun gönlü, yüz parça olur.
® O herkesten ümidini kesince, iki elini açar, duaya başlar.
© "Allah'ım, herkesten ümidimi kestim. Evvel ve âhir kulunun başını vuracağı, sığınacağı sensin; senin rahmet ve mağfiretine son yoktur."
© Namazdaki bu hoş işaretleri gör de, sonunda, kesin olarak işin böyle olacağını anla...
© Aklını başına al da namaz yumurtasından civciv çıkar, yâni namazdan manen yararlan, yoksa dane toplayan bir şey. öğrenememiş kuş gibi, Allah'ın büyüklüğünü düşünmeden yere başını koyup kaldırma.
DÜŞÜNCELER
Mesnevi’nin 3. Cildindeki bu hikayede Hz Mevlanamız, Kuran ayetlerince belirtilen mahşerde insanların inceden inceye dünya nimetlerinden sorguya çekilmelerinden hareketle, çok ibretler veren bir namaz tarifi yaptı, Allah ondan razı olsun.
Şefik Can dedemizin tercümesinden alıntılar yapmama izin veren, Rahmetli Şefik Can Hocamızın talebesi, yaşayan son Mesnevihan sevgili Hayat Nur Artıran Hanımefendiye çok teşekkür ederiz.
Bu yazıdan tek gayemiz Allah rızası için faydalı olmak inşallah.
Cenabı Allah Mesnevi’yi okuyup anlamayı ve uygulamayı cümlemize nasip etsin.
Celalin Penceresinden
Merhaba sevgili gönül dostlarımız,
Yüce Allah’tan hayırlarla dolu güzel bir HAFTA geçirmenizi niyaz ederiz.
Allah'ın, Resulünün SAV ve de sevdiklerinin selam ve bereketi üzerinize olsun.
Efendim bu hafta yine Hz Mevlana’nın asırlardır Hak aşıklarının gönlüne ılık meltemler estiren Hikmet pınarı bir Kuran tefsiri olan eşsiz eseri Mesnevi’den alıntılara devam ediyoruz.
Şimdi yine sözü çok uzatmadan 39. Mesnevi yazısına başlamak istiyoruz:
NAMAZA BAŞLARKEN NEDEN ALLAHUEKBER DERİZ?
Dakûkî hazretlerinin Yedilere imam oluşu.
© Dakûkî, namaz kıldırmak için onların önüne geçti. O yedi velî, adaş bir kumaş gibi idi, Dakûkî de o kumaşın sırması oldu.
© O mânâ pâdişâhları saf olup, o meşhur imama uydular.
© Onlar tekbîr getirip namaza girince, kurban gibi bu dünyadan çıkıp gittiler.244
244 Kesilen kurban, nasıl şu fena âleminden ayrılırsa, onlar da öyle oldular.
® Ey imam, namaza başlarken Allahuekber demenin mânâsı şudur: "Allah'ım, biz senin huzurunda kurban olduk."
© Kurban keserken Allahuekber dersin işte, öldürülmeye lâyık olan nefsi kurban ederken de bu söz söylenir.245
Mesnevi’nin Farsçadan dilimize çevrilmiş en güzel tercümesi olan bu kitapta Sertarik Mesnevihan Hz. Şefik Can (1909-2005) dedemiz bu beyitle ilgili sayfanın altına şu dipnotu yazmış:
245 Bir hadîste beyân buyurulduğu üzere, Peygamber Efendimiz kurban kestikleri vakit; (Bismillahi ve'llâhu ekber..) "Ben hakîkaten yüzümü gökleri ve yeri yaratan Allah'a dosdoğru çevirdim. Ben müşriklerden değilim, benim namazım, kurbanım, hayatım ve memâtım Allah içindir." buyururlardı.
Bu duayı namaza duracakları vakit de ederledi. îşte onun için Hz. Mevlâna da "Namaza başlarken 'Allahu ekber' demek haki katte nefsi kesmek için tekbîr getirmektir." diyor.
® O esnada beden İsmail, can da Halîl İbrahim gibidir. Can, bu semiz bedenin hevâ ve hevesini kesmek için tekbîr getirince
© Beden şehvetlerden, hırslardan kurtulur, namazda "Bismillahirrahmanirrahîm" demekle kurban olur gider.
NAMAZDA KIYAM (ayakta durmak) NEYE BENZER?
© Namaz kılanlar, kıyamette olduğu gibi, Allah'ın huzurunda saflar hâlinde dururlar, sorguya, hesap vermeye, yalvarmaya koyulurlar.246
Yine Şefik Can dedemiz sayfanın altına bu beyitle ilgili şu dipnotu yazmış:
246 Büyük safîlerden Ebû Saîd Harrâz hazretlerine; "Namaza nasıl durulur?" diye sormuş lar. O da; "Kıyamette, Allah'ın huzurunda çıkıp duracağın gibi. Öyle bir duruş ki, senin ile onun arasında tercüman bulunmayacak.
O sana bakacak ve soracak, sen de ona cevap vereceksin ve öyle bir pâdişâhlar pâdişâhının huzurunda bulunduğunu bileceksin." diye buyurmuş.
© Namazda gözyaşı dökerken ayakta durmak, kıyamet günü dirilerek, kabirlerden kalkıp mahşer yerinde Allah'ın huzurunda ayakta durmağa benzer.
NAMAZDA RÜKU VE SECDE NE ANLAMA GELİR?
© Cenâb-ı Hakk; "Sana verdiğim bu kadar mühlet içinde ne yaptın?. .Ne kazandın, ve bana ne getirdin?" diyecek.
© Ömrünü ne ile, ne işlerle, ne gibi ibâd etlerle, ne iyilikler yaparak harcadın, bitirdin? Sana verdiğim rızkı, kuvveti, gücü ne ile yok ettin?
© Gözünün nurunu nerede tükettin? Beş duygunu nerelerde kullandın?
© Gözünü, kulağını, aklını, irâdeni, bileğini, arşa ait olan bütün bu kuvvetlerini, neye, nerelere harcadın da onlara karşılık, bu dünyada neyi satın aldın?
© Sana kazma gibi, bel gibi el, ayak verdim. Onları sana ben bağışladım; onlar ne oldular?"
© Allah'ın huzurunda bunun gibi derde dert katan yüz binlerce haberler, suâller gelir.
© Namazda kıyamda iken, kula gelen bu sözlerden kul utanır, utancından iki büklüm olur rukûa varır.
© Utancından ayakta durmağa gücü kalmaz, rukûda: "Subhâne rabbiye'1-azîm" diyerek Allah'ın noksan sıfatlardan berî olduğunu söyler.
© Sonra o kula Hakk'tan ferman gelir; "Başını kaldır da sorulan sorulara . cevap ver." denir.
© Kul utana utana başım rukûdan kaldırır; fakat, dayanamaz; o günahkâr, utancından yine yüz üstü yere kapanır.
® Ona tekrar; "Secdeden başını kaldır da, yaptıklarından haber ver." diye ferman gelir.
© O bir kere daha utanarak başını kaldırır ama, dayanamaz yine yılan gibi yüz üstü düşer.
© Cenâb-ı Hakk; "Tekrar başını kaldır da söyle, yaptıklarını kıldan kıla, birer birer senden soracağım" diye buyurur.
NAMAZDA SAĞA SOLA SELAM VERMENİN ANLAMI NEDİR?
© Allah'ın heybetli hitabı, onun ruhuna te'sir ettiği için, ayakta duracak gücü kalmamıştır.
© Bu ağır yük yüzünden ka'deye'varır, dizleri üstüne çöker. Cenâb-ı Hakk ise; "Haydi söyle, anlat." diye buyurur.
© "Sana nimet vermiştim, nasıl şükrettiğini söyle; sana sermaye vermiştim, onunla ne kâr elde ettiğini göster."
© Kul yüzünü şağ tarafına döndürür, peygamberlerin rûhlarma ve meleklere selâm verir.
© Onlara niyazda bulunur da der ki:' "Ey mânâ pâdişâhları, bu kötü kişiye şefaat edin, bu günahkârın ayağı da, örtüsü de çamura battı."
© Peygamberler selâm veren kula, derler ki: "Çare ve yardım günü geçti, gitti. Çare dünyada olabilirdi, orada hayırlı işler yapmadın, ibâdet etmedin, öğünler geçti.
® Ey bahtsız kişi, sen vakitsiz öten bir horoz gibisin; git, bizi üzme, bizim kalbimizi kırma."
© Kul yüzünü sola çevirir, bu defa akrabalarından yardım ister, onlar da ona; "Sus." derler.
® "Ey efendi, biz kimiz ki sana yardım edelim, elini bizden çek de kendi cevabını Allah'a kendin ver." derler.
® Ne bu taraftan, ne o taraftan bir çare bulamayınca, o çaresiz kulun gönlü, yüz parça olur.
® O herkesten ümidini kesince, iki elini açar, duaya başlar.
© "Allah'ım, herkesten ümidimi kestim. Evvel ve âhir kulunun başını vuracağı, sığınacağı sensin; senin rahmet ve mağfiretine son yoktur."
© Namazdaki bu hoş işaretleri gör de, sonunda, kesin olarak işin böyle olacağını anla...
© Aklını başına al da namaz yumurtasından civciv çıkar, yâni namazdan manen yararlan, yoksa dane toplayan bir şey. öğrenememiş kuş gibi, Allah'ın büyüklüğünü düşünmeden yere başını koyup kaldırma.
DÜŞÜNCELER
Mesnevi’nin 3. Cildindeki bu hikayede Hz Mevlanamız, Kuran ayetlerince belirtilen mahşerde insanların inceden inceye dünya nimetlerinden sorguya çekilmelerinden hareketle, çok ibretler veren bir namaz tarifi yaptı, Allah ondan razı olsun.
Şefik Can dedemizin tercümesinden alıntılar yapmama izin veren, Rahmetli Şefik Can Hocamızın talebesi, yaşayan son Mesnevihan sevgili Hayat Nur Artıran Hanımefendiye çok teşekkür ederiz.
Bu yazıdan tek gayemiz Allah rızası için faydalı olmak inşallah.
Cenabı Allah Mesnevi’yi okuyup anlamayı ve uygulamayı cümlemize nasip etsin.
Celalin Penceresinden