Kanun değişlikliğinin yapılması halinde kamu zararı ortadan kalkacak vatandaşın ve tüm özel ve kamu hastanelerinin mağduriyeti ortadan kalkacaktır.
Kanun Teklifi Mecliste
Trafik kazazedelerinin tedavi faturalarının tahsili ile ilgili sorunların ortadan kalkması için
Av. Hüseyin Tekeşi tarafından hazırlanan kanun teklifi Denizli Milletvekili Mithat Ekici tarafından TBMM başkanlığına sunuldu.
Kanun değişikliğinin yapılması halinde kamu zararı, vatandaşın ve tüm özel ve kamu hastanelerinin mağduriyeti ortadan kalkacaktır.
SGK, Tedavi faturalarını ödemeyerek geri iade etti
SGK’nın 2009/3 Genelgesi ile başlattığı uygulama ile artık trafik kazaları sonucunda oluşan tedavi bedellerini ödemeyeceğini ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu maddelerine göre tedavi bedellerinin
Trafik Sigortalarından tahsil edilmesi gerektiğini belirtmiş ve hastanelerin trafik kazasından oluşan tedavi faturalarını ödemeyerek geri iade etmiştir.
SGK, üzerindeki trafik kazalarının oluşturmuş olduğu tedavi yükünü 2918 sayılı yasaya uygun olarak trafik sigortalarının üzerine yüklemek istemiş ancak uygulamada bir çok yetersizlikler ve aksaklıklar çıkmıştır.
Kanun fiilen yürürlüğe girememiştir
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu 1983 yılında yürürlüğe girmiştir. Karayolları Trafik Kanunu 8.maddesi “Üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer bütün resmi ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, acil olarak kendilerine getirilen trafik kazası geçirmiş kişilere, Sağlık Bakanlığı tarifesini uygulamak suretiyle vermiş oldukları hizmetlerin bedelinin tamamını yükümlü sigorta şirketlerinden tahsil ederler.”demektedir. Bu maddeye göre trafik kazası geçirmiş olan tüm kazazedelerin tedavi bedelleri yükümlü sigorta şirketi tarafından ödenmesi gerekmektedir.
Ancak kanunun yürürlüğe girdiği günden bu güne kadar kanun ile uygulama arasındaki farklılıklardan ve mevzuattaki çatışmadan dolayı kanun fiilen yürürlüğe girememiştir.
SGK 2009/3 sayılı genelge ile hem 2918 sayılı yasanın fiilen yürürlüğünü sağlamak istemekte hem de SGK üzerindeki trafik kazalarının maddi yükünü kaldırmak istemektedir.
Hastaneler çözümsüz sorunlar ve aksaklıklarla karşı karşıya
SGK, üzerindeki yükünü atmak isterken hastaneler çözümsüz sorunlar ve aksaklıklarla karşı karşıya kalmıştır. Uygulamadaki aksaklıklardan bazıları şunlardır;
Kusurlu sürücü ve yayaların tedavi bedellerini SGK ödememekte trafik kazası olduğu için 2918 sayılı kanunun 8. maddesi gereğince trafik sigortaları tarafından ödenmesi gerektiğini belirtmektedir. Trafik sigortaları da trafik kazası geçirmiş olan asli kusurlu yaya ve sürücülerin tedavi bedellerini Sigorta Genel şartlarına göre ödeme yapmamaktadır. Bu kazazedelerin tedavi bedelleri ne SGK tarafından ne de Trafik sigortası tarafından ödenmekte tedavi bedelini kazazedenin kendisi ödemek zorunda kalmaktadır. Bu kanun değişiklikleri trafik kazası geçirmiş olan kişilerin tedavi masraflarının ödenmesi için SGK bünyesinde Trafik Hizmetleri Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü kurulmakta ve kurumlar arasında tedavi bedelinin kim tarafından ödeneceği sorunu ortadan kalkması amaçlanmaktadır. Bu kanun değişikliği ile trafik kazası geçirmiş olan tüm trafik kazazedeleri sigorta kapsamına alınmakta ve vatandaşın ve hastanelerin mağduriyetlerini giderilmesi amaçlanmaktadır.
Trafik Kazazedeleri ve Hastaneler Mağdur!
Mevcut durumda karmaşık bir sistem vardır. Bu sisteme göre Trafik kazası geçirmiş kişiler özel, devlet veya üniversite Hastanelerine müracaat edecekler ve tedavileri bu üç tedavi merkezinden birisinde yapılacaktır. Bu üç hastanenin de tedavi bedellerini tahsil süreci farklıdır. Sağlık Bakanlığına bağlı Devlet hastanelerinin Trafik Kazalarından doğan tedavi bedelleri Sağlık Bakanlığı bünyesinde kurulan Trafik Hizmetleri Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü tarafından tahsil edilmeye çalışılmakta ancak bir çok sorunlar yüzünden tam bir tahsilat yapılamamaktadır. Özel ve Üniversite hastanelerinde tedavi olan kazazedelerin tedavi bedellerinin tahsil edilebilmesi için öncelikle aşağıdaki evrakların temin edilmesi gerekmektedir.
1. Kaza Tespit Tutanağı
2. Araç Ruhsat Fotokopileri
3. Ehliyet fotokopileri
4. Alkol Raporları
5. Sigorta Poliçe fotokopisi
6. Kazazedenin Nüfus Cüzdan Fotokopisi
7. Kazazedenin dilekçesiBu Karmaşık Sistem YürümezYukarıda yazılı evrakların üniversite ve özel hastaneler tarafından temin edilmesi halinde kaza tespit tutanağındaki, kusur oranına göre ya sigorta şirketi veya şirketlerine fatura edilmekte, ya SGK’ya fatura edilmekte ya da kazazedenin kendisine fatura edilmektedir. Bu işlemlerin hepsi sigortacılık işlemi olup sigortacılık mesleğinde olanların bile içinden çıkamadığı konulardır.
Hastanelerin asli görevini bile yapmakta zorlandığı bir sistemde sigortacılık işlemlerini de eksiksiz yapması istenmektedir. Karmaşık olan ve uygulamasında çok sıkıntılar olan bu sistemin yürümeyeceği açıktır.
Maduriyetleri Ortadan Kaldırmak İçin Kanun Değişikliği Şart
Kanun değişikliği ile hastaneler asli görevine dönmekte hastanelerin ve vatandaşların mağduriyetleri ortadan kalktığı gibi kamu zararı da ortadan kalkmaktadır. Aksaklıklardan birkaç örnek verecek olursak, Şöyle ki ;
• Trafik kazası meydana geldikten sonra trafik polisleri veya Jandarma gelmeden kazazede kaza yapan araçlarla taşınmakta ve kaza tespit tutanağı tutulamamaktadır. Kaza tespit tutanağı olmayan kazalarda yaralanan kazazedelerin tedavi masrafları sigorta tarafından ödenmemektedir.
• Kazanın Bolu’da meydana geldiğini ilk müdahalesi yapıldıktan sonra Hastanın memleketi Denizli Pamukkale Üniversitesinde tedavisini devam ettirdiğini düşünelim bu durumda hastanın tedavi bedelinin üniversite tarafından trafik sigortalarından tahsil edilebilmesi için yukarıdaki evraklara ihtiyaç vardır. Bu evrakların temini için ya hasta yakınlarından yardım istenmekte ya da posta yolu ile Bolu Jandarma veya Trafiğinden istenmektedir. Bazen evraklar Trafik Müdürlüğünden Savcılığa oradan da Mahkemeye gitmekte hasta veya yakını yada kurum olarak evrak peşinde koşulmaktadır. Çoğu zaman da adli takip yapıldığından evraklar verilmemekte veya zorluk çıkarılmaktadır. Evraklar temin edilemediği zaman tedavi bedelinin faturası sigorta şirketlerinden tahsil edilememekte, fatura vatandaşa çıkarılmaktadır.
• Hasta yakınları Jandarma karakolundan kaza ile ilgili evrakları almaya gittiğinde çoğu zaman kaza dosyası ile ilgisi olmadığı gerekçesi ile kazazedenin kendisinin gelmesi istenmekte ve evrak verilmemektedir. Bu halde hastaneler yazı ile evrakları talep etmekte bu durum zaman, işgücü ve ekonomik kayba sebep olmaktadır.
• Özel hastaneler yukarıdaki karmaşık prosedürle hiç uğraşmamakta ve direk vatandaştan tedavi bedelini tahsil etme yoluna gitmektedir. Hatta tahsil etmekte güçlük çekileceği anlaşılan hastalara ilk müdahaleyi yaptıktan sonra devlet veya Üniversite Hastanelerine sevk ederek trafik kazazedelerinden kurtulmak istemektedir. Bu kanun değişiklikleri ile prosedür kolaylaşacağı için yukarıda sayılan mağduriyetler bitecektir.
• Trafik kazası geçirmiş hastaların arka arkaya devam eden tedavilerinin hepsi trafik sigortalarından tahsil edilmesi gerekirken hastaneler devam eden tedavileri SGK’ya fatura etmekte ve kamu zararı oluşmaktadır. Kanun değişikliği ile kamu zararı ortadan kalkacaktır.
• Tarlada traktör kazası yapılması halinde bu kaza 2918 sayılı kanun uyarınca trafik kazası sayılmamakta ancak SGK’da ödeme yapmayarak vatandaş veya hastaneler mağdur edilmektedir. Kanun değişikliği ile bu tür kazalarda sigorta kapsamına alınarak mağduriyetler giderilmektedir.
• Yukarıdaki sorunlar, sorunların sadece birkaçı olup benzeri birçok sorunla hastaneler ve vatandaşlar boğuşmaktadır. Kanun değişikliği sorunları ortadan kaldırmaya yöneliktir.
Gerekli Düzenlemenin Yapılma Zorunluluğu VarAşağıdaki anayasa hükmünden anlaşılacağı üzere Devlet’in herkesin sağlıklı yaşaması için gerekli düzenlemeyi yapma zorunluluğu vardır. T.C. Anayasası’nın 56. maddesi “Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir” der.
Devlet, herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamak; insan ve madde gücünde tasarruf ve verimi artırarak, işbirliğini gerçekleştirmek amacıyla sağlık kuruluşlarını tek elden planlayıp hizmet vermesini düzenler.
Devlet, bu görevini kamu ve özel kesimlerdeki sağlık ve sosyal kurumlarından yararlanarak, onları denetleyerek yerine getirir.
Sağlık hizmetlerinin yaygın bir şekilde yerine getirilmesi için kanunla genel sağlık sigortası kurulabilir. demek suretiyle, devlete vatandaşların sağlıklı bir hayat sürmesini gerek kendi imkânları ile gerekse özel kuruluşlar vasıtasıyla sağlamak zorunda olduğuna dair bir ödev yüklenmiştir.
2918 sayılı yasa ve ilgili yasaların değiştirilmesi ile;
1. Herkesin hayatı, beden ve ruh sağlığı korunacaktır.
2. İnsan ve madde gücünde tasarruf sağlanacaktır.
3. Sigorta şirketleri ile SGK arasında işbirliği sağlanacaktır.
4. Sağlık kuruluşları tek elden planlanıp hizmet verilmesi sağlanacaktır.
5. Devletin denetleme görevini yapması kolaylaşacaktır. maddeler anayasa hükmünden çıkarılmış olup görüleceği üzere 2918 sayılı yasa ve ilgili yasaların değişmesi ile devletin asli görevi de yerine getirmesi sağlanacaktır.Bu kanun değişikliği ile aşağıda yazılan sorunların ortadan kalkması amaçlanmaktadır.
1. Trafik Kazaları sonucu oluşan tedavi masrafları ile ilgili tek bir sigorta oluşacağından faturaların nereye gönderileceği gibi sorunların tamamı ortadan kalkacaktır
2. Trafik sigortası acenteleri tahsil ettikleri primlerin belli bir oranını (mesela %50) SGK da oluşturulacak birime gönderecek ve böylece SGK içinde 1.5 milyar TL gibi bir kaynak oluşacak ve tüm trafik kazaları tedavi giderleri bu kaynaktan ödenerek hastanelerin ve hastaların mağduriyetleri son bulacaktır.
3. Tek bir kurum ile muhatap olunacağından uygulama birliği olacak özellikle evrak toplamadaki sıkıntılar minimuma inecektir.
4. Türkiye’de yaklaşık 1500’den fazla hastanede bu iş için ayrılan personel sebebi ile oluşan işi gücü kaybı ve yaklaşık 3 milyon TL her ay hazinenin kasasında kalacaktır.
5. Kazazedelerin aynı kazadan oluşan bedeni hasar için birden fazla hastaneye gelmesi takip edilebilecek böylece hastanın her gelişi için ayrı ayrı evrak hazırlamak zorunluluğu kalmayacaktır.
6. Hastaneler Trafik uzmanı gibi davranılmaktan vazgeçerek asli görevi olan tedavi hizmetlerine dönecektir.
7. Kazazedelerin yıllar süren tedavi bedelleri sigorta şirketlerinden yani risk sahiplerinden tahsil edilecek primlerden tahsil edileceği için SGK’nın uzun yıllar süren tedavilerde oluşan zararı ortadan kalkacaktır.
Av. Hüseyin TEKEŞİ
Pamukkale Üniversitesi