2022 Yönetmeliğine Göre Aylığa Kazanma Durumu ve Muhtaçlık Hesaplamaları [Tartışma]

A)2022 Yönetmeliğine Göre Hak Sahipliği Kriterleri/Aylığa Hak kazanma Durumları

1. Şu kapsamda olanlar hak sahibi sayılmaz ve 2022 aylığı talebi reddedilir:
“a) "Hangi ad altında olursa olsun sosyal güvenlik kurumlarından bir gelir veya aylık hakkından faydalananlar ile isteğe bağlı prim ödeyenler dahil olmak üzere sosyal güvenlik kurumlarına uzun vadeli sigorta kolları kapsamında sigortalı olmayı gerektirecek şekilde bir işte çalışanlar,"(bk. 7. Madde, 2/a)

Örnek 1:
2022 aylığına başvuran Erol Bey sigortalı olarak asgari ücretle çalışmaktadır. % 60 özürlüdür. Anne babasıyla yaşamaktadır. 4 çocuğu vardır. 2 çocuğu okuyor.

Erol Bey’in aylık başvurusu, sigortalı çalıştığından ve kendi geliri olduğundan dolayı muhtaçlık araştırmasına gerek duyulmadan reddedilir. . İsterse sosyal ve ekonomik açıdan çevre şartlarına göre yoksul sayılsın. Farketmez.


Örnek 2:
Hasan Bey 65 yaş üstü yaşlılık aylığı almak istemektedir. Malulen emeklidir. Kirada yaşamaktadır. Eşi ve çocuklarıyla aynı evde yaşamaktadır.

Hasan Bey’in 2022 yaşlılık aylığı talebi, emekli aylığı aldığından dolayı muhtaçlık araştırmasına gerek duyulmaksızın reddedilir. İsterse sosyal ve ekonomik açıdan çevre şartlarına göre yoksul sayılsın.
Farketmez.

2. Şu kapsamda olanlar hak sahibi sayılmaz ve 2022 aylığı talebi reddedilir:

“b) 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılanlar,” (bk. 7. Madde 2/b)

Örnek:
Mert, 18 yaşını doldurmuş % 50 özürlü sağlık kurulu raporu olan bir gençtir. Ailesiyle yaşamaktadır. Babası sigortalı bir işte çalışmaktadır. Mert yakınının sigortasından yararlanamıyor. Yapılan gelir testi sonucu 5510 Sayılı Yasa, 60/1 (g) kapsamında Genel Sağlık Sigortalısıdır. Mert babasından harçlık alamıyor ve bu yüzden 2022 aylığına başvurmuştur.

Mert, 60/1 (g) kapsamında Genel Sağlık Sigortalısı olarak prim ödediğinden dolayı hak sahibi sayılmaz ve muhtaçlık araştırmasına gerek duyulmaksızın aylık talebi reddedilir.
(NOT: 60/1 (g) GSS’lısı için gelir testi yapılırken esas alınan muhtaçlık sınırı ile 2022 aylığı muhtaçlık sınırı farklıdır. )

3. Şu kapsamda olanlar hak sahibi sayılmaz ve 2022 aylığı talebi reddedilir:

“c) Muhtaçlık sınırına eşit veya üzerinde nafaka bağlanmış veya bağlanması mümkün olanlar,” (bk. 7. Madde, 2/c)
Örnek:
Zehra hanım eşinden boşanmıştır. Mahkeme tarafından karara bağlanmış aylık 150 Lira nafaka alıyor. Bakıma muhtaç engelli çocuğuyla kirada kalmaktadır. Çocuğu için evde bakım aylığı alıyor. Çocuğu için toplu taşıma araçlarını kullanamıyor. Hastaneye gidip gelirken mecburen taksi gibi seçenekleri kullanmak zorunda kalıyor. Ayrıca başka giderler de oluşuyor. Evde bakım aylığı ile geçinemiyor.

Zehra Hanım mahkeme ile karara bağlanmış aylık 150 Lira nafaka almaktadır. Zehra Hanım’ın doğrudan kendisinin muhtaçlık sınırı olan 119.61 Lirayı geçen bir geliri bulunmaktadır. Bundan dolayı muhtaçlık araştırmasına gerek duyulmaksızın aylık başvurusu reddedilir. İsterse sosyal ve ekonomik açıdan çevre şartlarına göre yoksul sayılsın.
Farketmez.

(NOT: Burada sadece mahkeme yoluyla baglanmış nafakaya örnek verdim. Bir de nafaka Bağlanması mümkün olanlar var. Bu konuya sonra gireceğim ve örnekleyeceğim.)

4. Şu kapsamda olanlar hak sahibi sayılmaz ve 2022 aylığı talebi reddedilir:

“d) Herhangi bir şekilde muhtaçlık sınırına eşit veya üzerinde devamlı gelir sağlayan ya da sağlaması mümkün olanlar,” (bk. 7. Madde, 2/d)

Örnek:
Hasan Bey’in % 45 özürlü sağlık kurulu raporu vardır. 4 çocuğuyla kirada yaşamaktadır. Pazarcılık yapmaktadır ve aylık ortalama 250 Lira kazanmaktadır. Arada komşu ve belediyeden yardım almaya çalışmaktadır. Geçinemediği için 2022 aylığına başvurmuştur.

Hasan Bey’in kendisinin aylık ortalama 250 lira geliri oldugundan ve bu da muhtaçlık sınırı olan 119;61 lirayı geçtiğinden dolayı 2022 aylığı talebi reddedilir.
Doğrudan kendisinin geliri olması sebebiyle muhtaçlık araştırmasına gerek duyulmadan talebi kabul edilmez.

B) Aylığa Hak Kazanma Durumları Uygun Olanların Muhtaçlığı, Puanlama Formülü Uygulamaya Girinceye Kadar “Gelir,Servet ve Harcamalar” Esas alınarak Geçici 1. Maddeye Göre belirlenir:

Örnek 1:
Fatma, 18 yaşını doldurmuş, % 60 özürlü raporu olan bir gençtir. Ailesiyle yaşamaktadır. Fatma’nın hiçbir geliri yoktur. Babası 950 Lira emekli aylığı almaktadır. Evleri kiradır. Hanede 2 kardeşi ve annesiyle birlikte 5 kişi yaşıyorlar. Hanede babanın emekli aylığından başka bir gelir yoktur. 2 Kardeşi de okumaktadır. Çevre ekonomik ve sosyal durumuna göre zor geçinmekteler. Fatma, babasından harçlık almamak için 2022 aylığına başvurmuştur.

Fatma örneğinde Vakıflar arasında uygulama farklılıkları olacaktır:

Uygulama Örneği 1:

Fatma’nın doğrudan kendisine ait bir geliri yoktur. Babasının sağlık güvencesinden yararlanmaktadır. Dolayısıyla hak sahipliğine engel olacak bir durumu yoktur. Buna göre Geçici 1. Madde hükümlerine göre muhtaçlık sorgulaması için hane geliri, hane harcamaları ve hane serveti hesaplanacak ve 7. madde 8. fıkra hükmünce hanede kişi başına düşen aylık miktara göre işlem yapılacaktır.

Bu hesaplama sonucunda;
Hanenin aylık gelir toplamı, hanedeki kişi sayısına bölündüğünde kişi başına düşen aylık miktar muhtaçlık sınırı olan 119,61 Lira’yı geçtiğinden Fatma’nın aylık talebi reddedilir. ( Bu hesap ilgili Kanunlara göre yasal değildir.)

Uygulama Örneği 2:

a. Fatma’nın babası nafaka yükümlüsü yakınıdır. Dolayısıyla 7. Madde 2c’ye göre durumu değerlendirilmelidir. Buna göre Babasının aylık olarak Fatma’ya verebileceği yardım miktarı tesbit edilmeye çalışılır. Bu inceleme sonucunda:
Babasının zorunlu giderleri düştüğünde kalan vesair parasından aylık olarak Fatma’ya aylık 100 Lira ancak verebileceği tesbit edilmiştir. Bu miktar, muhtaçlık sınırı olan 119,61 Lirayı geçmediğinden Fatma 7. Madde 2c’ye göre hak sahibi kabul edilir ve bundan dolayı yani nafaka yükümlüsü yakınlarından alabileceği yardım tutarı tesbit edildiğinden dolayı ayrıca muhtaçlık sorgulamasına lüzum kalmamıştır. Böylece Fatma’nın aylık talebi kabul edilir. ( Bu hesap ilgili Kanunlara göre yasal bir işlemdir.)

b. Fatma’nın babasından aylık olarak 100 lira yardım alabileceği tesbit edilmiştir ve bu da muhtaçlık sınırının altındadır. Dolayısıyla Fatma!nın doğrudan kendisinin 100 Lira geliri oldugu kabul edilir ve 7. Madde 8. Fıkra hükmünce (Değerlendirmeler sonucu hane içinde kişi başına düşen geliri muhtaçlık sınırının altında olanlara aylık bağlanır.) hane içinde kişi başına düşen geliri tesbit edilir.
Bu hesap sonucunda Fatma’nın geliriyle babanın geliri toplanır. Hanedeki kişi sayısına bölünür. Kişi başına düşen aylık miktar, muhtaçlık sınırı olan 119,61 Lirayı geçtiğinden fatma’nın aylık talebi reddedilir. ( Bu hesap yasal açıdan yanlıştır. İlgili Kanunlara aykırı bir işlemdir.)

Sadece Fatma’nın olayında vakıfların muhtaçlık hesaplamasında kullanacakları birçok uygulama örneği verebilirim.
Fatma’nın örneğinde hanede kişi başına düşen miktar, Geçici Madde 1’in diğer hükümleri işletilmeden ve babasından alabileceği yardım miktarı hesaplanmadan bile aylık almasını imkansız kılar.
Fatma bu şartlarda sadece 7. Madde 2c’ye göre degerlendirildiğinde ve hanede kişi başına düşen aylık gelir hesaplanmadığında bu aylığı alabilir.

Diğer hükümlere göre Fatma’nın aylık alabilmesi, 2022 sayılı kanun gereği hesaplanmış muhtaçlık sınırı hükümlerinin değiştirilmesine bağlıdır. Yani muhtaçlık sınırı olan 119,61 lira ile Fatma 7. Madde 2c dışında bu Yönetmeliğie göre hiçbir şekilde aylık alamaz.

İlk mesajımda altta yazdığım başlık altında ilk olarak fatma örneğini vermiştim. Diğer örneklere buradan devam edeyim:
B) Aylığa Hak Kazanma Durumları Uygun Olanların Muhtaçlığı, Puanlama Formülü Uygulamaya Girinceye Kadar “Gelir,Servet ve Harcamalar” Esas alınarak Geçici 1. Maddeye Göre belirlenir:

Örnek 2:

Hasan evlidir, hanede eşi ve 1 çocuğuyla kalmaktadır. Hasan'ın hiçbir geliri yoktur. 350 Lira kira vermektedir. Ablasının yardımları ve zaman zaman çevrenin yardımlarıyla geçinmektedir. ÖTV indiriminden yararlanarak kasko bedeli 55 bin lira olan bir araç almıştır. Bu aracı kendisine nafaka yükümlüsü yakını olmayan bir akrabası almıştır.

Hasan'ın doğrudan kendi geliri yoktur. Dolayısıyla hak sahipliğine engel bir durumu da yoktur. Bu durumda hanenin toplam gelirinin Geçici 1. Maddeye göre hesaplanması ve 7. maddenin 8. fıkrasına göre de hanede kişi başına düşen aylık miktarının tesbit edilmesi gerekmektedir.

Yapılan hesaplama sonucunda Hasan'ın aracının kasko bedeli/rayic bedelinin 120'de biri hesaplanmış, hanenin toplam geliri bulunmuş ve hanede kişi başına düşen aylık miktarın muhtaçlık sınırı olan 119,61 Lira'yı geçtiği görülmüştür. Dolayısıyla Hasan'ın aylık başvurusu reddedilir. Aylık alıyorsa durumu tesbit edildiğinde aylığı kesilir.

Örnek 2:

Ayşe Hanım, 3 çocuğuyla aynı hanede yaşamaktadır. Çocuklarından biri 18 yaş altı % 80 "ağır özürlü"dür. Çocuğuna bakım hizmeti vermesi karşılığında evde bakım aylığı almaktadır. Eşi ölmüştür ve başka hiçbir geliri yoktur. Oturduğu ev kendisine miras kalmıştır. Dolayısıyla kira ödememektedir. 18 yaş altı özürlü çocuğu için 2022 engelli yakını aylığı için başvurmuştur.

Bu konuda doğru ya da yanlış Vakıfların yapacağı uygulama farklılıkları olacaktır:
Uygulama örneği 1:
Ayşe Hanım'ın aylığa hak kazanma durumu öncelikle 7. Maddeye göre değerlendirilmelidir. Bu hükümlere göre Ayşe Hanım'ın evde bakım aylığı aldığı ve doğrudan kendi geliri oldugu ve bunun da muhtaçlık sınırını geçtiği saptanmıştır. Buna göre talebi reddedilir.

Uygulama örneği 2:
Ayşe Hanım'ın durumu 7. Madde 8. fıkraya göre değerlendirilip hanede kişi başına düşen aylık miktar tespit edilmelidir. Buna göre Geçici Madde 1'e göre hanenin aylık gelir toplamı belirlenmelidir.
Geçici Madde 1/a (12) ye göre evde bakım aylığı hane gelirine eklenmeyecektir. Bu durumda gelir olarak incelendiğinde Ayşe Hanım'ın hiçbir geliri yoktur. Servet açısından değerlendirildiğinde bir evi olduğu saptanmıştır. Bu ev aylık başvurusunda bulunan Ayşe Hanım'a ait olduğundan 7. Maddede bununla ilgili hüküm yoktur. Ama geçici madde 1'e göre de bu ev hanede olan başka birine de ait değildir. Dolayısıyla burada kafamız karıştı. Biz harcamaları inceleyelim ve harcamalardan yola çıkarak hesap yapalım.
Ayşe Hanım'ın ayda ortalama 500 Lira harcadığı tesbit edilmiştir. Bu da muhtaçlık sınırı olan 119,61 Lirayı geçtiğinden talebi reddedilir.

Uygulama örneği 3:
Ayşe Hanım'ın durumu geçici madde 1'e göre değerlendirilir. Bu durumda evde bakım aylığı 1/a (12) hükmüne göre gelire dahil edilmez. Lakin üstüne tapulu bir evi vardır. Bu evin rayic bedelinin 240'da biri hesaplanamıyor Harcamaları da Ayşe hanım'ın beyanına göre yapılacaktır. Beyanıyla harcamaların örtüştüğü tesbit edilmiştir. Geliri olmadığı için harcamaları dikkate alınacaktır. harcamaları aylık olarak 400 olarak belirlenmiştir. Buna göre kişi başına düşen aylık gelir muhtaçlık sınırını geçmediğinden aylık baglanır.

Engelli veya engelli yakını kardeşi olan birisi böyle bir yasayı hazırladıgını dusunmuyorum.Şimdi ben çoçuklu bir ailenin en son cocuguyum.Bır kurumda muhendısım.En buyuk abim çocukluktan beri ateşli hastalık gecırdıgınden dolayı rahatsız.Benım duygularımı ve hıssettıklerımı benım gıbı olan veya bızzat engelı olan anlar.Çok fazla acıklamakta ıstemıyorum ama mesela ben kucukken abım sınırlendıgınde anneme vuruyordu.Ben kucuk oldugum ıcın cok kızıyordum ona.Ama sonra buyuyunce anlıyorsun ki kızamıyorsun bile.Şimdi ben her gun abımı gormeyınce rahat edemıyorum.Babam 78 yasında emeklı ve son zamla 1500 lıra alıyor.Annem 9 yıl once vefat ettı.Ablam evlenemedı ve ıkısıne de bakıyor.Babamdan para ıstıyemıyor her zaman.Dedimki evde bakım maaşı için bu sene basvurayım.O da gelır hesabından olmadı.Ya konustugumuz ucretler 119 lıra ne demek.ben bu kadar gelır durumu dusuk ınsanlar oldugunu duyunca uzuluyorum.Boyle ınsanların olması ve hele engellı olupta hepımız ıcın bır utanç.Bunu yasayla kabul etmekte kusura bakmasınlar ama refah bu kadar kısı bası gelır bu kadar dıyen sıyasıler ıcın bır utanç ve bu utançı kabul etmek.Ben dışarda bır yerde herhangı bır zihinsel engelli ile alay edilip gulundugunu gorsem aglıyorum.Hayatta herkesın ımtıhanı farklı ıste.Benım otv ındırımınden bıle yenı haberım oldu bu sıte sayesınde.Ama burda yazılanları gorunce.Sımdı ablam ıcın bu maaşı almak veya araba almak fırsatcılıkmı.Yaralanmakmı sızce arkadaslar.Ben karar veremedım.Keşke burdakı cogu kısının dedıgı gıbı cok sukur ama keske abım oyle olmasaydıda hıcbırını ıstemezdık.Ama bu seferde bu durumda olanların durumundan habersız olacaktım maalesef.Icımden gecenlerı yazmak ıstedım ve zor durumda olan herkesın allah yardımcısı olsun.

örnek3:

Zeynep ve Ali 2022 aylığı almaktadır 5 yıldan beri. Her ikisi de % 70 özürlüdür ama ağır özürlü olmadıkları için evde bakım aylığı alamamıştır. Hiçbir gelirleri yoktur. Vakıflar tarafından sosyal incelemesi ve merkezi sistem üzerinden verilere bakılarak durumları yeniden gözden geçirilecektir.
Tabi burada da doğru ya da yanlış uygulama farklılıkları bekliyorum Vakıflar tarafından. Bu uygulama örneklerini vereyim:


Uyguylama örneği 1:
Merkezi sistem verilerinden bir gelir tesbit edilmemiştir. sadece 2022 aylığı alıyor her ikisi de. Sosyal incelemesi vakıflar tarafından yapıldığında başka gelirlerinin olmadığı tesbit edilmiştir. Alınan 2022 aylıkları hane gelir toplamına dahil edilmeyecektir. geçici 1. Maddeye göre hesap yapıldığında gelir açısından tespit edilen bir gelirleri yoktur. harcamaları da beyan ettiklerine göre aylık 750 Lira civarındadır.
Bu miktarın da aldıkları 2022 aylık ortalamasıyla örtüştüğünü hesapladık. Bu durumda harcamaları dikkate almıyoruz Zaten servetleri de yok. 2022 aylıklarını almaya devam edebilirler.

Uygulama örneği 2:
Ali ve Zeynep'in 2022 aylıklarından başka bir geliri yoktur. 2022 aylıklarını gelire eklemiyoruz. hanede kişi başına düşen miktarı hesaplamamız gerekir. Bunun için geçici madde 1 hükümlerine göre hesap yapacagız.
gelirleri ve servetleri yok. aylık harcamaları, 500 lira olarak tespit edilmiştir. fakat gelir yok ama gider var. Bu durumda gider ve gelir arasındaki farkı gelire ekliyoruz. hanenin toplam geliri harcamaları sayesinde 500 lira olarak kabul edilmiştir. Bunu da kişi sayısına böldüğümüzde muhtaçlık sınırını geçtiği tesbit edilmiştir. Aylıkları durdurulmalıdır.
(NOT: Burada harcamaları işin içine katsak mı katmasak mı diye düşünmüşlerdir. " Harcamalar, hanenin gelir seviyesinin bir göstergesi olarak dikkate alınacak olup birinci fıkranın (a) bendine göre hesaplanacak gelir tutarından hiçbir şekilde çıkarılamaz." hükmü gereğince harcamaların kesinlikle gelirin göstergesi olarak dikkate alınması gerektiğini ve gelirlerden düşülemeyeceğini hesaplamışlardır. Tabi yanlış hesap bu da Çünkü 2022 aylıkları 1. fıkranın (a) bendinde gelir olarak sayılmamış. Bu durumda sen 2022 aylıkları aldıklarını düşünerek harcamaları bunu da göz önüne alarak değerlendirmelisin ve harcamaları aylık alınan 2022 aylığından düşüp öyle tespit yapmalısın)

2022 aylığı aldığı süre içersinde meydana gelen;

• sosyal güvence kaydı(ssk-bağkur-emekli sandığı-isteğe bağlı prim ödeme);
• mal varlığı artışı ;
• ölüm;
• herhangi bir gelir elde etme;
• bakım kurumlarınca bakım altına alınma;
• vatandaşlıktan çıkma;
• adres değişikliği
• Nakafa bağlanma
• Diğer mevzuatlar gereğince düzenli nakdi yardım alma
• 18 yaş dolumu
• vasi değişikliği
• engel oranında yaşanan iyileşme

durumlarında bildirim yükümlülüğünü (90 gün içerisinde) yerine getirmeyen vatandaşlarımıza hesaplanan yersiz ödemelerle ilgili olarak;

1. Yersiz ödeme hesaplanırken hangi tarih başlangıç tarihi olarak değerlendirilmektedir?
2. Yersiz ödeme hesaplanacak vatandaşlar yukarıda bildirilmesi gereken durumlardan birinin gerçekleştiği gün itibarıyle hesabına yatan hiç bir ödemeyi çekmediği;SGK sisteminde emanette olduğu tespit edildiği halde yine de adına yersiz ödeme hesaplanır mı?
3. Hesaptan çekilmemiş aylıkların yersiz ödemeye dahil edilmemesi gerekiyor ancak sehven dahil edilmişse yada haksız olarak yersiz ödeme hesaplandığını düşünüyorsa; vatandaşımız bu durumda nasıl bir süreç takip edebilir? Bu hatalı hesaplamadan oluşan mağduriyeti giderebilir?
4. Yersiz ödeme hesaplanacak vatandaşlar yukarıda bildirilmesi gereken durumlardan birinin gerçekleştiği gün itibarıyle bildirimsiresi olan 90 gün içerisindeki çektiği aylıkları da yersiz ödemeye dahil edilecek midir?
5. Vergi dairelerinde bulunan ''Mukakemat birimi'' hangi noktadan sonra yersiz ödemelerde devreya girmektedir?
6. Yersiz ödemeler hakkında yönetmelik yada genelge varsa paylaşabilir misiniz?
7. Bu hesaplamalarda ceza miktarına hangi oranda faiz uygulanmaktadır?

Teşekkürler

Evde bakım aylıkları ve 2022 aylıklarının alındığı hanenin harcamaları hesaplanırken, 2022 aylığı ve evde bakım aylığı miktarları hane harcamalarından düşülmelidir.

2022 aylıkları ile alınan evde bakım aylıkları Geçici 1. Madde 1/a (12) ye göre hanedeki gelir hesabına dahil edilmeyecektir.

Geçici 1. Madde 1/ç 'ye göre ise " Harcamalar, hanenin gelir seviyesinin bir göstergesi olarak dikkate alınacak olup birinci fıkranın (a) bendine göre hesaplanacak gelir tutarından hiçbir şekilde çıkarılamaz."
denilmektedir.
Bu hükme göre de 2022 aylıkları ve evde bakım aylıkları geçici 1 maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde gelir sayılmadıklarından; hane harcamalarının aylık ortalaması hesaplanırken, bu aylıkların aylık olarak ortalaması hanenin aylık harcama ortalamasından çıkarılmalıdır. 2022 aylıkları ve evde bakım aylıklarının aylık ortalaması çıkarıldıktan sonra kalan harcamalar dikkate alınmalıdır

Örnek vereyim:
Hanenin aylık harcamaları 1000 Lira tespit edilmiştir. Ama hanede bir tane 2022 aylığı alan ve evde bakım aylığı alan vardır. Bu durumda her iki aylığın aylık ortalaması 376+700 = 1076 Lira tesbit edilmiştir.
Böylece bu hanenin aylık harcamalarını 2022 aylığı ve alınan evde bakım aylıklarıyla karşıladığı görülmüştür. Dolayısıyla harcamalardan bu miktarları düştüğümüzde harcamalar da gelirle aynıdır yani ne gelir var ne gider bu hesapta 76 Liracık gideri dikkate almaya bile gerek yok

Geçici 1. Maddeye göre muhtaçlık hesaplamalarına devam edelim. Tabi bu hesabı yaparken 2022 aylığına başvuran kişinin 7. Madde hükümlerine göre doğrudan kendisine ait 119,61 Liraya eşit ya da bu tutarı geçen bir geliri olmadığı ve bundan dolayı hak sahipliğine engel durumun olmadığı tespit edilmiştir.
Böylece bu kişinin hanesindeki kişi başına düşen gelir miktarı tespit edilmeye çalışılacaktır.

Şu kapsamdakilere yani bir konuta sahip olan ya da oturdukları konut başkasına ait olsa da kira vermeyen haneye dair örnekler verelim:

"2) Hanenin; mülkiyeti hane bireylerinden birine ait olan ikamet ettiği konutu ile mülkiyeti başka birine ait olmakla birlikte kira ödemediği konutu için konutun (takdir edilen/beyan edilen) rayiç bedelinin 240’ta biri," (bk. Geçici 1. Maddde, 1a "2")

Örnek 1: Ali eşiyle birlikte babasının aldığı küçük bir evde eşiyle birlikte oturmaktadır. Hanede sadece iki kişiler. Babası tüm birikimini oğlu için ev almaya harcamıştır. maddi durumu çok iyi değildir. Halen borç ödemektedir. Ali 200 metre kareyi geçmeyen bir tek eve ve % 40 ve üstü özürlü sağlık kurulu raporuna sahip olduğundan dolayı ev için emlak vergisinden muaf tutulmuştıur ve Ali emlak vergisi vermemektedir. Ali'nin hiçbir geliri yoktur. İş bulamamıştır. Kıt kanaat oradan buradan bulduğu parayla ya da arada yaptığı ufak işlerle geçinmeye çalışmaktadır. Ki bu geliri de muhtaçlık sınırının altındadır. Ali 2022 aylığı için başvurmuştur.

İnceleme sonucunda Ali'nin aylık 119,61 Lirayı geçen bir geliri olmadığı tesbit edilmiştir. Hanede başka gelir hiç yok. Servet açısından evinin beyan ettiği değerin / ya da tespit edilen rayic değerinin 60 bin olduğu hesaplanmıştır.
Bu durumda bu miktarın 240'da biri hesaplandığında 119,61 Lirayı geçtiği görülmüş olup Ali'nin başvurusu reddedilmiştir.

Hiçbir geliri olmasa bile sırf sahip olunan evden dolayı hanede yaşayan kişi sayısına göre 2022 aylığı reddedilebilecek evlerin değerine bakalım:

a. 2 kişinin oturduğu bir ev eğer kendilerininse, ya da başkasının bile olsa kira vermiyorlarsa bu evin rayic bedeli 57.120 Lirayı geçmemeli. Hiçbir gelirleri olmasa bile bu miktardan dolayı bu 2 kişilik hanede bulunan özürlünün aylık talebi reddedilir.
b. 3 kişinin oturduğu bir ev eğer kendilerininse ya da başkasının mülkiyetinde olup kira vermiyorlarsa 85680 Liralık değeri geçmemeli. Bu miktardan yüksek bir eve sahip olan 3 kişilik bir hanenin aylık gelir toplamı, evin söylediğim rayic bedelinden dolayı sınırı geçecektir ve aylık talebi reddedilecektir.


Şimdi şu kapsamda binek araca sahip olanlar için örnek hesaplar yapalım:
8) Hanenin binek aracı için aracın kasko/rayiç bedelinin 120’de biri,"

Ali eşi, anne ve babasıyla aynı hanede yaşamaktadır. Hanede toplam 4 kişiler. Ev babasının üstünedir ve rayic değeri 40 bin Liradır. Hiç kimsenin hiçbir geliri yok. Amcasının oğlu Ali adına ÖTV indiirminden yararlanarak araç almıştır. Ama aracı kendisi kullanmaktadır. Arada aklına eserse Alilere yardım yapmaktadır. Ali'nin adına olan bu aracın kasko değeri 60 bin liradır. Ali 2022 aylığı için başvurmuştur.

hanede hiçbir gelir tespit edilmemiştir.
Evin 240'da biri 166 Liradır.
Aracın kasko değerinin 120'de biri, 500 Liradır.
Her iki gelir toplamı 166+500=666 Liradır.
hanede toplam 4 kişilerdi. Toplam geliri kişi sayısına böldüğümüzde hanede kişi başına düşen aylık miktar, 166 Liradır. Bu miktar da muhtaçlık sınırını geçtiğinden dolayı Ali'nin 2022 aylığı talebi reddedilir.

Kalem verdiğin örneklere bakılırsa 2022 maaşları alanların %80 i kesilecek derken yine insaflı davranmışız. Biz şuna %99 diyelim. İyi veya kötü herkesin evine bir maaş giriyor zaten birde evin 240 da biri hesaba katılırsa? Farzediyorum evi kira e o zamanda kira gideri diğer giderlerle beraber toplanırsa yine maaşı kesilmesi için yeterli rakama ulaşılabiliyor. Bir yerde bir yanlışlık var bizdemi onlardamı çözemedim. Harbiden saçma sapan bir durumun içine sürüklediler bizi. Maaşı kesilen engelli nasıl itiraz edecek? Evin var evin yoksa kiran var kiran yoksa araban var araban yoksa eve giren bir maaş var oda yoksa 1. dereceden akrabaların var.

2 kişilik bir hanede bulunan bir aracın rayic/kasko değeri 28.560 Lirayı geçmemelidir. Hiçbir gelirleri yoksa sırf bu miktarı geçen bir araca sahip olmaları sebebiyle bu hanede bulunan özürlü bireyin aylık talebi reddedilir.

3 kişilik bir hanede bir aracın rayic/kasko değeri 42.840 Lirayı geçmemelidir.Hiçbir gelirleri yoksa sırf bu miktarı geçen bir araca sahip olmaları sebebiyle bu hanede bulunan özürlü bireyin aylık talebi reddedilir.

Hanesinde 1 tek çalışanın olduğu bir özürlünün 2022 aylığı alması için hanede yaşayan kişi sayısına göre o tek çalışanın ne kadar aylık alması gerektiğini hesaplayalım. Bunu yaparken hanede başka çalışan olmadığını, araç ve evlerinin olmadığını hiçbir şekilde başka gelirlerinin olmadığını varsayacağız:

2 kişilik bir hanede çalışan kişinin aylığı 238 Lirayı geçmemelidir. Eğer 238 liralık ya da üstünde bir miktarla çalışırsa yanındaki engelli 2022 aylığı alamaz.

3 kişilik bir hanede çalışan bir kişinin aylığı, 357 Lİraya eşit ya da üstünde olursa o hanedeki bir engelli 2022 aylığı alamaz.

4 kişilik bir hanede çalışan bir kişinin aylığı 476 Lİraya eşit ya da üstünde olursa o hanedeki bir engelli 2022 aylığı alamaz.

5 kişilik bir hanede çalışan bir kişinin aylığı 595 Lİraya eşit ya da üstünde olursa o hanedeki bir engelli 2022 aylığı alamaz.

6 kişilik bir hanede çalışan bir kişinin aylığı 714 Lİraya eşit ya da üstünde olursa o hanedeki bir engelli 2022 aylığı alamaz.

7 kişilik bir hanede çalışan bir kişinin aylığı 833 Lİraya eşit ya da üstünde olursa o hanedeki bir engelli 2022 aylığı alamaz.

8 kişilik bir hanede çalışan bir kişinin aylığı 952 Lİraya eşit ya da üstünde olursa o hanedeki bir engelli 2022 aylığı alamaz.

YUh be! Bir hanede bir kişi çalışacak o da 970 Lira alacak üstelik bu hanede toplam 8 kişi olacak ama o hanede bulunan bir engelli 2022 aylığı alamayacak! Yeni Yönetmeliğe göre böyle.

bu hesaplamaya katılmıyorum...


2. uygulama örneği yönetmeliğe uygun. vakıflar buna göre yapmalı. 18 yaşını geçmiş özürlü vatandaşımızın babası 750 TL aylık alıyor diye bu geliri hane sayısına bölemezsiniz. Eğer bölerseniz harcamaları da çıkmak zorundasınız. 3294 sayılı kanun hükmü yönetmeliğin hiçbir yerinde geçmiyor. Yönetmeliğin bakmakla yükümlü kimsesi bulunmayan ibaresinden anlaşılan nafaka yükümlülerin gelirlerinden kişiye ayırabilecekleri toplam miktarın 119,61 TL'nin üzerinde olmaması kuralıdır.

Merhaba,

Kalem hanım yersiz ödemeler hakkında sorularımı cevaplarsanız sevinirim.Benim için büyük ehemmiyet arz etmektedir.


İyi Akşamlar

Mehmet, yersiz ödemeye konu olan durumlar şunlardır.

Daha önce yazdığım bir yerden aynen kopyalayayım:http://www.engelliler.biz/forum/202...-maaslari-kesilmeye-baslandi.html#post1254073
Yersiz ödemeye konu olan ve bildirim yapılması gereken durumlar nelerdir?
1. 2022 aylığına başvurduktan sonra aylık alıyorken emekli olduysanız
2. 2022 aylığına başvurduktan sonra aylık alıyorken sigortalı çalışmaya başladıysanız
3. 2022 aylığına başvurduktan sonra aylık alıyorken her ne ad altında olursa olsun SGK kurumlarından gelir ve aylık hakkından yararlanmışsanız (iş göremezlik aylığı, dul aylığı, yetim aylığı ( 2022 aylığı ile birlikte alınmışsa), malul aylığı vs)
aylık:Aylık: Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile vazife malûllüğü halinde yapılan sürekli ödemeyi, (bk. 5510 Sayılı Kanun, 3. Madde/17)
gelir:İş kazası veya meslek hastalığı halinde sigortalıya veya sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine, yapılan
sürekli ödemeyi, (bk. 5510 Sayılı Kanun, 3. Madde/16 )

4. 2022 aylığına başvurduktan sonra aylık alıyorken isteğe bağlı prim yatırdıysanız,
5. 2022 aylığına başvurduktan sonra aylık alıyorken evlenmiş olup eşi emekli ya da sigortalı bir işte çalışansa
6. 2022 aylığına başvurduktan sonra aylık alıyorken mahkeme ile baglanmış bir nafaka almaya başlamışsanız ve bu nafaka miktarı muhtaçlık sınırı olan 119,62 liraya eşit ya da üstündeyse
7. Rapor oranınız % 40 altına düşmüşse ve siz zamanında bildirmediyseniz ( bu şart yeni kondu)
8. Rapor oranınız % 70 ve üstü iken ve siz bu oranla 2022 bakıma muhtaç özürlü aylığı alıyorken rapor oranınız % 70 altına düşmüşse ( bu şart da yeni kondu. Aylık farkları geri istenir sadece burada.)
...
Raporlar içinse rapor düzenlenme tarihi esas alınır. Eger rapor oranınız düşmüşse ve yersiz ödemeye konu olmuşsa bu durumda yeni raporunuzun düzenlenme tarihini takip eden aybaşından itibaren borç çıkartılır size.
NOT: Yersiz ödeme konusuna hak sahipliğiyle ilgili durumlar yol açar sadece. Muhtaçlıkla ilgili durumlar değil. Kişi muhtaç bulunmayabilir ve bu yönde Mütevelli Heyeti olumsuz karar alıp aylığı kesilebilir ama bundan dolayı yani olumsuz muhtaçlık kararından dolayı yersiz ödeme iddiasıyla borç çıkartılamaz. Aylık alan kişi Kanunen hak sahibi değilken, hak etmediği durumlarda aylık almışsa borç çıkartılır. Yukarıda sıraladım bunları aceleye geldi ama aklıma gelirse sonradan yazarım yine.

Bunlara dair şurada biraz örnek verdim:http://www.engelliler.biz/forum/202...rc-tahakkuk-ettirilir-buna-dair-ornekler.html

Mehmet, sorularını madde madde buradan cevaplamaya çalışayım:

1. Yersiz ödeme hesaplanırken hangi tarih başlangıç tarihi olarak değerlendirilmektedir?

Eğer 90 gün içinde bildirimde bulunulmamışsa, ilk ödeme tarihinden itibaren aylığı durdurulur ve ödenen tüm aylıklara kanuni faiziyle birlikte borç tahakkuk ettirilir.
( bk. 2022 Yönetmeliği, 14 Madde, 2. fıkra)
Eğer 90 gün içinde bildirimde bulunmuş ama aylığı kesilmemiş olup aylığı almaya devam etmişse sadece hak etmediği aylıklar geri tahsil edilir. (bk. 2022 Yönetmeliği, 14. Madde, 2. fıkra)
Aylık hakkını kaybettiği tarihten itibaren borç çıkartılır. Şöyle anlatayım bunu da. Aylığının kesilmesi gereken ödeme dönem başından itibaren borç çıkartılır. yazımın sonlarında buna dair örnek var zaten.

2. Yersiz ödeme hesaplanacak vatandaşlar yukarıda bildirilmesi gereken durumlardan birinin gerçekleştiği gün itibarıyle hesabına yatan hiç bir ödemeyi çekmediği;SGK sisteminde emanette olduğu tespit edildiği halde yine de adına yersiz ödeme hesaplanır mı?
Eğer yersiz ödemeye konu olan bir durum olmuş ama vatandaş bu süre içinde aylıklarını hiç çekmemişse ve aylıkları geri gönderilmişse ya da çekilmeyen aylıkları Kurum kendisi Banka ya da PTT'den almış ve tahsil etmişse yersiz ödeme gerçekleşmemiş sayılır ve borç çıkartılmaz.

3. Hesaptan çekilmemiş aylıkların yersiz ödemeye dahil edilmemesi gerekiyor ancak sehven dahil edilmişse yada haksız olarak yersiz ödeme hesaplandığını düşünüyorsa; vatandaşımız bu durumda nasıl bir süreç takip edebilir? Bu hatalı hesaplamadan oluşan mağduriyeti giderebilir?
Kendisine borç yazısı geldikten sonra böyle bir durumda Kurum'a itiraz etmelidir.Borç yazısı gelen vatandaş borç yazısını muhakkak her halükarda incelemeli. Vatandaş bakmış ki kendisine belirli tarihler arasında sigortalı çalışmasından dolayı ve bildirimde bulunmadığından dolayı borç çıkartılmış. Çalışmaya başladığı tarihten sonra üstelik hiç 2022 aylıklarını çekmemiş. Bu durumda vatandaş Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğüne doğrudan iadeli taahhütlü posta ile borca itiraz eder. Ya da bu itirazı Vakıflar aracılıyla da yapabilir ve vakıflar sistem üzerinden Genel Müdürlüğe gönderir bu itiraz dilekçesini.
İtirazında borç çıkartılan tarihlerde sadece xx.xx.xxxx tarihinde işe başladığını ama işe başladıktan sonra hiçbir aylığını çekmediğini aylıkların akibetini bilmediğini, Kurum'a gönderilmiş olabileceğini belirtir ve yersiz ödeme olmadığından dolayı hakkında çıkartılan yersiz ödeme kararının yeniden incelenmesini ve sonucun yazılı olarak kendisine bildirilmesini talep eder. Kurum ilgili birimlerle yzışma yapar, aylıkların hakkaten çekilmediğini tespit eder ve o aylıkları geri tahsil eder ve ona göre daha önceki borç tahsilinden vazgeçer.
Ama zaten Kurum, borçle ilgili işlemlerde genellikle banka ve PTT ile yazışma yapar hesapta olan aylıklar varsa tahsilini ister. Onun haricinde çekilmiş olan aylıklar varsa ve tespit etmişse gerekli işlemleri yapar ve borç yazısı düzenler. Bunların ayrı prosedürleri var ve detayları pek anlatamıyorum. Sizin dediğiniz gibi sehven bir durum hemen hemen daha önce hiç olmadı. Bundan sonra olursa diye cevaplıorum bu sorunuzu da.

4. Yersiz ödeme hesaplanacak vatandaşlar yukarıda bildirilmesi gereken durumlardan birinin gerçekleştiği gün itibarıyle bildirimsiresi olan 90 gün içerisindeki çektiği aylıkları da yersiz ödemeye dahil edilecek midir?

Aylığın kesilmesi gereken ödeme dönem başından sonraki yersiz alınan aylıklar borca konu olur. Buna bir örnek vereyim.
Zehra 2022 engelli yakını aylığı alıyorken ve emeklilik için yaşını bekliyorken bağkur'a kayıt yaptırmış ve eksik primlerini yatırıp emeklilik işlemlerini başlatmıştır. Emekli olunca da gidip emekli olduğunu bildirmiştir 90 gün içinde. Kurum Zehra'nın durumunu incelediğinde bakmış ki Zehra Bağkur'a kayıtlı ve istege baglı prim ödemiş. Zehra ödeyemediği prim borçlarını bu süre içinde toplu ödemiş. Zehra 2022 alıyorken 6 ay bagkurlu olmuş ve bunu da bildirmemiştir hiç. Böyle durumda Kurum Zehra'ya ilk ödeme tarihinden itibaren ödenen tüm aylıklara kanuni faiziyle borç çıkartır.

Peki aynı örneği bildirim yapılmasına göre vereyim:

Zehra Temmuz'da bagkurlu olmuştur. Hemen feragat dilekçesi hazırlamış ve Vakfa vermiştir. Dilekçesi Vakıf aracılıgıyla Kurum'a gönderilmiştir. Zehra vaktinde bildirimi yapmış mı? Yapmış. bakalım aylığı hangi tarihte durdurulacak? zehra temmuz'da Bağkurlu olmuş dolayısıyla bu ayı takip eden dönem başı 1 eylül'dür. Zehra'nın aylığı 1 Eylülden itibaren durdurulur.
Dolayısıyla Zehra'ya çıkartılacak borç 1 eylül'den itibaren hesaplanır. Eğer bu şekilde bir yersiz ödeme olmuşsa geri tahsil edilir.

Yersiz ödemeleri Maliye aracılığıyla takip ediyor Kurum. Son 2 sorunu aklıma araştırmak hiç gelmedi. Bu konuda soru olmadığı için. Ama rahat bir zamanımda ayrıntısıyla bakarım duruma. Lakin şimdi hakkaten vaktim yok.