Bediüzzaman said nursi

1907'de eğitimle ilgili islam ve bilimi eksen alan projelerini Sultan V. Mehmet'e sunmak üzere İstanbul’a geldi. Van'da kurmayı planladığı Medresetü'z Zehra padişah tarafından kabul gördü ve ödenek ayrıldı.[SUP][SIZE=2][50][/SIZE][/SUP]
1908’de İkinci Meşrutiyet’in ilanından hemen önce İstanbul’a geldi. İstanbul'da Derviş Vahdeti'nin Volkan Gazetesi'nde yazdı. İslamcı bir siyasal parti olan İttihad-ı Muhammedi Fırkası'nın (Fırka-i Muhammediye) kurucuları arasında yer aldı. Volkan Gazetesi bu fırkanın yayın organıydı. 13 Nisan 1909 (Rumi 31 Mart 1323) tarihinde 31 Mart Vakası patlak verdi. Selanik'ten gelen Hareket Ordusu aradan 11 gün geçtikten sonra isyanı bastırabildi. Bazıları İttihad-ı Muhammedi Fırkası'nın ileri gelenleri olmak üzere isyanı çıkaranlar ve Derviş Vahdeti ile birlikte Divan-ı Harp Mahkemesinde yargılandı, Derviş Vahdeti ve 16 kişi idam edildi, Said Nursi davadan beraat etti. Serbest kaldıktan sonra Serbesti Gazetesi'nde "ordunun ruhu ve ülküsünün okullu subaylar olduğunu, bunlara isyan etmenin cinayet olduğunu" yazmıştır.[SUP][SIZE=2][51][/SIZE][/SUP] İsyanın ardından Batum üzerinden Van'a gitti. 1911 yılında tekrar İstanbul’a döndü.
1911'de Şam, Emevîye Camii'nde büyük bir hutbe okudu. Bu hutbe daha sonra Hutbe-i Şamiye adıyla kitaplaştırıldı. Münâzarat ve Muhakemât gibi eserlerini telif etti.
1915-1917 arasında Osmanlı-Rus Savaşında Kafkas Cephesinde gönüllü alay komutanlığı (albay) olarak Birinci Dünya Savaşı'na katıldı.[SUP][SIZE=2][52][/SIZE][/SUP] 1916'da Bitlis savunması esnasında yaralanarak Ruslara esir düştü. Bir yılı aşkın çeşitli Rus esir kamplarında esarette kaldı. 1917 yılında Kostroma Esir Kampı’nda iken kaçarak İstanbul'a döndü. İstanbul'a döndükten sonra zamanın en üst Fetva kurulu olan Dar-ül Hikmet-ül İslamiye'de görev aldı.

Rusya'daki esaretinden İstanbul'a dönerken Alman resmi makamları tarafından çekilen fotoğrafı


Kürt Teali Cemiyeti'nin üyeleri[SUP][SIZE=2][53][/SIZE][/SUP][SUP][SIZE=2][54][/SIZE][/SUP][SUP][SIZE=2][55][/SIZE][/SUP] Said Nursi'yi cemiyetlerine davet etmişlerdir. Ancak Nursi bu teklifi cemiyete gönderdiği bir mektupla reddetmiştir.[SUP][SIZE=2][56][/SIZE][/SUP][SUP][SIZE=2][57][/SIZE][/SUP] [SUP][SIZE=2][58][/SIZE][/SUP] 15 Şubat 1919 tarihinde sonradan Teâli-i İslâm Cemiyeti adını alan Cemiyet-i Müderrisîn'in Mustafa Sabri, İskilipli Mehmet Atıf Hoca, Ermenekli Saffet Efendi gibi din ve eğitimcilerle birlikte kurucu azaları arasında yer aldı.[SUP][SIZE=2][59][/SIZE][/SUP][SUP][SIZE=2][60][/SIZE][/SUP] 1919'da Mesnevî-i Nuriye adlı eserini yazmaya başladı.
Mustafa Kemal'in ve Eski Van Valisi Tahsin Bey gibi dostlarının da ısrarlı davetleri sonucu, 9 Kasım 1922'de Ankara’ya gitmiş ve bir süre Ankara'da ikamet etmiştir.[SUP][SIZE=2][61][/SIZE][/SUP] Milli Meclis'in 2. oturumuna dinleyici olarak katılmıştır.[SUP][SIZE=2][62][/SIZE][/SUP] Ancak, Milletvekillerine yaptığı on maddelik beyannamede "Türkiye'nin şekillenmesinde mânevî dinamiklerin ihmal edilmemesi gerektiği" çağrısı bazı kişiler tarafından sert olarak karşılandı.[SUP][SIZE=2][63][/SIZE][/SUP][SUP][SIZE=2][64][/SIZE][/SUP] Her şeye rağmen Bediüzzaman, Medreset-üz Zehra için çalışmaktan geri durmadı. II. Meşrutiyet döneminde Van’da temelini attığı fakat savaş yüzünden inşaatı başlatılamayan üniversitenin yeniden kurulması için Mebuslara bir kanun teklifi hazırlattırdı. Bu teklif mecliste bulunan iki yüz milletvekilinden 163’ünün imzasıyla kanunlaştı. Ankara’daki çalışmalarından sonra 17 Nisan 1923'de talebe yetiştirerek münzevi bir yaşam sürmek üzere Van’a gitti. Erek Dağı’nda iki senesini geçirdi.[SUP][SIZE=2][65][/SIZE][/SUP][SUP][SIZE=2][66][/SIZE][/SUP]
Nursi, I. Dünya Savaşı sonlarında imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması günlerinde, 1918 yılında İstanbul’a geldi. Mütareke İstanbul’unda Boğaz’da Çamlıca’daki evini yeğeni ve aynı zamanda sekreteri olarak görev yapan Abdurrahman ile paylaşıyordu. Bu dönemde Said-i Nursi, İstanbul’da, Kürdistan Teali Cemiyeti’ni ve Kürt Neşriyat Cemiyeti’ni kurmaya zaman ayırmıştır.[SUP][SIZE=2][67][/SIZE][/SUP] İngiliz Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından Bağdat’tan yazılan gizli raporda, Kürtleri Türklere karşı kışkırtarak ayaklandırmak amacıyla kurulmuş olan Kürdistan Teali Cemiyeti’nin kurucuları arasında Said-i Kürdi (Nursi)’nin de adı geçer.[SUP][SIZE=2][67][/SIZE][/SUP] Bu günlerde Said-i Nursi “Sunuhat” (1920), “Hakikat Çekirdekleri” (1920), “Nokta” (1921), “Rumuz” (1922) gibi bazı kitapçıkları kaleme almıştır.[SUP][SIZE=2][67][/SIZE][/SUP] Yine bu dönemde Said-i Nursi, İstanbul’daki “Darül-Hikmet’ül İslamiye” adlı kurumda görev yapmaya devam eder. “Said-i Nursi bunun son derece mutlu bir dönemi olduğunu belirtmektedir”.[SUP][SIZE=2][67][/SIZE][/SUP] Mustafa Kemal, Doğu Anadolu’da, Kuzey Irak’ta ve Suriye’de İslamı anlatabilecek, bölgedeki insanları Kurtuluş Savaşı’na katılmaya çağıracak din adamlarına ihtiyaç duymaktaydı. Bu sebeple Said-i Nursi’yi Güney Doğu Anadolu’ya vaiz olarak göndermek istedi. Çünkü Said-i Nursi Kürt bölgelerinde tanınmış birisiydi. Zaten Said-i Nursi de, Emirdağ Lahikası’nın bir bölümünde Mustafa Kemal’in bu isteğinden bahseder. Onu da, Sunusi liderlerin Libya’da yaptıklarına benzer bir görevi üstlenmesi için davet ettiğini söyler. Mustafa Kemal böylece orada bir ittifak oluşturacak ve halkında bu ittifakta toplanmasını sağlayacaktı. Lakin o dönem Said-i Nursi “ruh hesaplaşmalarını” bırakıp Anadolu’ya geçmeye yanaşmadı. Daha sonra Kurtuluş savaşının bitimine rastlayan 1922 senesinde Anadolu'ya geçmiştir. Said Nurs-i, İngiliz politikalarına karşı bir risale yazdı. Ayrıca Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarını “dinsiz” ve “zındık” ilan eden hıyanet fetvasına karşı, “bu fetvanın ilmen geçersiz olduğunu” beyan eden “Hutuvat-ı Sitte” adlı bir bildiri hazırlamıştır. Bu eser yüzünden işgal kuvvetleri tarafından gıyabında ölüm cezasına mahkûm edildi.[SUP][SIZE=2][68][/SIZE][/SUP] Said Nurs-i bu bildiriyi yayınlamadan önce 3 müftü tarafından imzalanan ve 64 müftünün ise onayladığı bir karşı fetva zaten yayınlanmıştı.[SUP][SIZE=2][67][/SIZE][/SUP] Bu fetva da “düşmana karşı mücadele etmenin din gereği olduğu” anlatılmıştı.[SUP][SIZE=2][67][/SIZE][/SUP]

[SIZE=2]Yeni Said ]
Said Nursî'nin Barla'ya ilk geldikleri zaman hükümetin isteği üzerine çekilen ve Ankara'ya gönderilen fotoğraf [SUP][69][/SUP]


1925 yılında Şeyh Said Ayaklanması patlak verdi. Halkı islam dini adına ayaklanmaya çağıran Şeyh Said ve ayaklanmaya katılanlar tutuklandı. Şeyh Said ve suçlu bulunan ayaklanmacılar İstiklâl Mahkemesince idama mahkûm edildi. Şeyh Said isyanı ile ilgisi olduğu iddiasıyla Burdur'a sürgün edilen Said Nursi,[SUP][70][/SUP][SUP][71][/SUP] "Yaptığınız mücadele kardeşi kardeşe öldürtmektir ve neticesizdir. Türk milleti İslâmiyete bayraktarlık etmiş, dini uğrunda yüz binlerle, milyonlarla şehid vermiş ve milyonlar veli yetiştirmiştir. Binaenaleyh kahraman ve fedakar İslam müdafiilerinin torunlarına, yani Türk milletine kılınç çekilmez ve ben de çekmem."[SUP][72][/SUP] şeklindeki sözleriyle Şeyh Said'in baş kaldırısına karşı çıktığını ifade etti.
1925'te Şeyh Said İsyanı'ndan sonra sürüldüğü Burdur’da Nur’un İlk Kapısı isimli eserini yazdı. 1926'da Barla’ya sürüldü. Burada Risale-i Nur’u telife başladı. Sözler ve Mektubat’ın tamamı, Lemalar’ın da büyük bölümünü burada yazdı.
1934'te Barla’dan Isparta’ya sürüldü. 1935 yılında “gizli cemiyet kurmak, rejimin temel düzenini yıkmak” iddiasıyla Eskişehir Ağır Ceza Mahkemesinde aleyhinde dâvâ açıldı ve mahkeme neticesinde Tesettür Risalesi’nden dolayı on bir ay, on altı öğrencisi de altı ay hapse mahkûm edildi. Eskişehir Hapishanesinde tutuklu kaldı ve orada tecrid altında tutuldu.[SUP][73][/SUP] 1936'da Hapis cezasının bitiminden sonra 7 yıllığına Kastamonu’ya sürüldü.
1943 yılında 126 talebesiyle birlikte tekrar "rejimin temel düzenini yıkmak" iddiasıyla tutuklanarak Denizli Hapishanesine sevk edildi. 9 ay tutuklu kaldı. Beraat etti. Daha sonra Emirdağ’a götürüldü ve burada zorunlu ikâmete mahkûm edildi. 1947 yılında aynı suçlamalarla tekrar tutuklanarak 54 talebesiyle birlikte Afyon Hapishanesine sevk edildi. Yaklaşık 20 ay hapiste kaldı. Buradan tekrar Emirdağ’a götürüldü.
[h=3]Üçüncü Said [değiştir][/h]1952'de Gençlik Rehberi eseri hakkında açılan dava münasebetiyle İstanbul’a geldi ve bu davadan beraat etti. 1953'te Emirdağ’a döndü. İkinci defa İstanbul’a geldi ve üç buçuk ay burada kaldı. Bundan sonraki hayatı genellikle Emirdağ ve Isparta’da geçti.
Bu dönemde, yazımı tamamlanmış olan Risale-i Nur eserlerinin farklı kesimden insanlara ulaştırılmasıyla ilgilenmiştir. Bu amaçla birçok şehirde ve köylerde el ile yazılan risalelerin okunması, okutulması, bazı merkezlerde risalelerin daktilo ile çoğaltılması; Ankara, İstanbul ve doğu illerini de kapsayacak şekilde risalelerin bütün toplumsal tabakalara ulaştırılması işleri ile ilgilenmiştir. Yine bu dönemde mahkemelerden iade edilen Nur Risaleleri ve bazı illerde bir kısım Nur Talebelerine dava açılması sebepleriyle resmi makamlarla görüşmeleri olmuştur. 1950 yılında iktidara gelen Demokrat Parti hükümetinin Risale-i Nur hareketine olumsuz bakmaması ve yayımlanmasına engel olmaması sebebiyle, risaleler bu dönemde matbaalarda basılmış ve gerek Anadoluya gerek Mısır, Pakistan, ABD,İtalya gibi çeşitli ülkelere gönderilmiştir.[SUP][74][/SUP]
23 Mart 1960'ta Şanlıurfa’da vefat etti. Urfa Halil-ur Rahman Dergahı'na defnedildi. 27 Mayıs Darbesi sonrasında 12 Temmuz 1960'ta cuntanın emriyle mezarı yıktırıldı.[SUP][18][/SUP]
[h=2]Düşünceleri[/SIZE]
[SIZE=2]



[h=3]Medeniyet [değiştir][/h]Said Nursi medeniyetin fen ve sanatını o dönemki Osmanli İmparatorluğunda desteklemiştir. Ancak medeniyetin kendisi gibi gösterilen ve Batı (Avrupa) yaşam tarzını ve batı kültürünü reddetmiştir. Medeniyet konusunda Risalelerin pek çok yerinde Japonları Osmanlıya örnek göstermiştir. Bu konu hakkında Divan-ı Harbi Örfî eserinde:
"Kesb-i medeniyette Japonlara iktida bize lazımdır ki; onlar Avrupa'dan mehasin-i medeniyeti almakla beraber, her kavmin maye-i bekası olan adat-ı milliyelerini muhafaza ettiler." (Tercümesi: Medeniyeti kazanmakta Japonları örnek almak lazımdır ki onlar medeniyetin iyiliklerini almakla beraber, her ulusun bekasının kaynağı olan milli adetlerini muhafaza ettiler.)

[h=3]Kapitalizm ve Sosyalizm [değiştir][/h]Said Nursi, kendisinin ifadesiyle "yılan yuvasını" andıran kapitalizmin eleştirisini yapar ve onun genelde insanlık için özelde ise Müslümanlar için ne kadar tehlikeli olduğuna işaret eder. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra: "Devletler ve milletlerin hafif muharebesi, tabakat-ı beşerin şedid olan harbine terk-i mevki ediyor"[SUP][75][/SUP](Tercümesi: Devletlerin ve milletlerin yaptığı hafif savaş yerini, şiddetli olan "insan sınıfları(tabakat-ı beşer)" savaşına bırakıyor.) yorumunu yaptıktan sonra insanlığın beş devirden geçtiğini söyler. Bunlardan ilk devrin "vahşet ve bedeviyet", ikinci devrin "memlukiyet devri", üçüncü devrin "esir devri", dördüncü devrin "ecir devri", beşinci devrin ise "malikiyet ve serbestiyet devri" olduğunu söyler.[SUP][76][/SUP] Ayrıca Said Nursi, insanlığın esirlik istemediğinden dolayı bunu kanıyla parçaladığını, şimdilik insanlığın ecîr (yani ücretli, işçi) olduğunu ve bunun yükünü çektiğini ancak bunu da parçalayarak "malikiyet ve serbestiyet" devrini başlatacağını söyler.
Nursi'ye göre: "Sosyalizm, basit, sade bir hayatı takdim ediyor. Ona mukabil kimseyi dininden, imanından, namusundan büyük bir hisseyi feda etmeye mecbur etmediği gibi kimse de kendinden mecburiyet hissetmez." ve "Sosyalistlik desatiri(düsturları), İslamiyetin esasatını bozamaz; Şu medeniyet-i sefihe (kapıtalizim) bozuyor, hem çok pahalı düşüyor" dedikten sonra kapitalizmin pek çok aldatıcı ve teşvik edici vasıtalarla donandığını, cazibedar ve sihirli olduğundan dolayı din, namus ve fazilet karşılığında kendini sattığını, gösterişli bir hayatı gösterip takdim ettiğinden dinden, namustan ve faziletten fazla rüşvet aldığını söyler. Bundan başka, Nursi: "Kapitalizmin sofra davetine değil cemaat, sünnet, belki namazı da terk eder gidersin. Sosyalizmin sofra daveti için bırakın cemaati, sünneti dahi terk etmezsin" diyor.[SUP][77][/SUP] Nursi, sosyalizmin ziyafetini halkın medeniyeti olarak niteler ve bunun daha adaletli olduğunu, adalet-i halisenin ise İslamiyetten çıkıp ruha hayat verdiğini dile getirir. "Medeniyet-i sefihe ise, Kur'ân'ın bu hükmüne karşı muhalif gidiyor. Tesettürü fıtrî görmüyor, bir esarettir diyor."[SUP][78][/SUP]
Sosyalizmle ilgili, özellikle Rus ihtilalinden örnekler vererek doğru anlaşılması gerektiği ve yanlış kullanılmaması gerektiğini de belirtir. Rus ihtilali sonucu ortaya çıkan Bolşevizm'in Sosyalizmden kopmuş ve yanlışlara yol açtığını şu cümlelerle belirtir: "Şu asrın tâbiriyle, sosyalistlik, bolşeviklik sûretinde, evvel Rusya'yı zîr ü zeber edip[/SIZE]