Önemli Bilgiler
Arkadaşlar Malulen emeklilik ile ilgili uzun zamandan beri yaptığım araştırmalar doğrultusunda sahip olduğum bilgileri sizler için burada paylaşacağım.İhtiyacı olan arkadaşlar buradan bu bilgilere ulaşabilirler
1.10.2008 den sonra işe başlayanlar için :
5510 sayılı Kanun ilk defa 01.10.2008âden sonra sigortalılığa başlayan engellilerin özel emeklilik koşullarını düzenlemiş bulunmaktadır. Emekli aylıkları vücutça fonksiyon kayıplarına bağlı olan bu tür emeklilerin kontrol muayenesine çağrılmaları doğal ve yasal olmakla birlikte yapılacak muayenede esas alınacak çalışma gücü kayıp ölçümleme tablosunun tatbiki bakımından o an yürürlükte olan tablo ve ölçütlerin değil, ilk defa sakatlık vergi indirimine hak kazanıldığı dönemdeki tablo ve ölçütlerin dikkate alınması hukuki bir zorunluluk olarak kurumlarca dikkate alınmalıdır.
5510 Sayılı Kanunda yer alana Malul ve Özürlü pozisyonlarında emekli olacaklar için madde 25 ve 28
Sigortalının veya işverenin talebi üzerine Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60'ını, (c) bendi kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün en az % 60âını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalı, malûl sayılır.
25.madde malulen emeklilik müracaatını...
2008-5754/13 md.)
Yaşlılık sigortasından sağlanan haklar ve yararlanma şartları
MADDE 28- Yaşlılık sigortasından sigortalıya sağlanan haklar şunlardır:
a) Yaşlılık aylığı bağlanması.
b) Toptan ödeme yapılması.
28.madde ise erken emeklilik hakkı için dir.
( Eski adıyla BAĞKUR ve SSK yeni kavramla 4/b ve 4/a olarak çalışanlar )
* Bu metin insanların kolay anlayabilmesi için özellikle hukuki metin ve hukuki dayanakları üzerinde yoğun olarak durulmadan 14.12.2011 tarihinde kaleme alınmıştır.
Son zamanlarda birçok insanlar özellikle
5510 Sayılı Kanunun yürürlüğe girmesi ile Erken Emeklilik ve Malulen Emeklilik kavramları Kurumun katkılarıyla da birbirine karışmıştır.
5510 Sayılı Kanunun yürürlüğe girmesi ve güncel olması nedeniyle 1479 ve 506 Sayılı Kanun hakkında bu kavramları irdelemek ve emeklilik şartlarını dile getirmenin yazının kaleme alındığı tarihte bir önemi bulunmamaktadır. 5510 Sayılı Kanun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu tarihten sonra tüm başvurular 5510 sayılı kanuna göre kabul görmektedir.
Malulen Emeklilik : 5510 Sayılı Kanunda 25ânci madde ile düzenlenmiştir
Erken Emeklilik : 5510 sayılı Kanunda 28ânci madde ile düzenlenmiştir.
Madde: 25
Sigortalının veya işverenin talebi üzerine Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60'ını, (c) bendi kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün en az % 60'ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalı, malûl sayılır. Ancak, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce sigortalının çalışma gücünün % 60'ını veya vazifesini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilirse, sigortalı bu hastalık veya özrü sebebiyle malûllük aylığından yararlanamaz.
Madde: 28
Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce 25 inci maddenin ikinci fıkrasına göre malul sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya özürü bulunan ve bu nedenle malullük aylığından yararlanamayan sigortalılara, en az on beş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır.
Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının; % 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,
% 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla ikinci fıkranın (a) bendindeki yaş şartları aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar. Bunlar 94 üncü maddehükümlerine göre kontrol muayenesine tabi tutulabilirler.
Kanun hükümleri karşında SG Kurumu Kanun ilk uygulamalarında ve günümüzde birçok kargaşa yaratmış ve birçok kişi bu konuda mağdur olmuştur. Birçok kişi hak sahibi iken yararlanamamıştır. Buna karşın hakkı olmayan birçok kişi de bu yönü suiistimal etmeye çalışmıştır.
Yazımızda açıklık getireceğimiz önemli konular şunlar olacaktır.
Malulen Emeklilik:
5510 Sayılı Kanunla Doğuştan veya İlk sigortalılığından önce sakatlığı bulunmayan kişiler ( bunu sağlık kurulu raporu ile ispat edemeyenler ki; bu ya sigortalılığa başlamadan önce alınan bir sağlık kurulu raporu veya ilk sigortalılıktan sonra bir sağlık kurulu raporu ile hastalığın doğuştan veya ilk sigortalıktan önce meydana geldiğini ispat edemeyen )
5510 Sayılı Kanun yürürlüğe girmeden hangi kanuna tabi olursa olsunlar, çalışma gücünün en az % 60 âı kayıp ettiğini belgelemesi,
En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartı ile Malulen emekli olurlar.
O halde malulen emekli olmanın şartı :
1- Kaybın yani buna özründe diyebiliriz: Doğuştan veya ilk sigortalıktan sonra meydana gelmiş olması ve kaybın en az %60âı içermesi,
2- En az on yıl sigortalılık süresi olup toplamda 1.800 günü bulunması gerekmektedir. ( Bakıma muhtaç olduğunu belgeleyenlerden on yıllık sigortalılık süresi aranmaz. )
5510 Sayılı kanuna göre Malulen emekli olanlar tekrar çalışması halinde emekli maaşları kesilir. ( daha önceki kanunlarla malulen emekli olan kişiler yeniden çalışması ayrı bir yazı konusudur. ) Ancak malulen emekli olacaklar ödenen prim özür oranına bağlı olarak aynı prim gün sayısı ve özür oranına sahip olmasına karşın erken emeklilik hakkında sahip başka bir kişiden ilave oran sebebiyle fazla maaş alırlar.
Erken Emeklilik:
5510 Sayılı Kanuna göre Doğuştan veya İlk sigortalılık tarihinden önce sakatlığı bulunanlar ( bunu sağlık kurulu raporu ile ispat edenler ki; bu ya sigortalılığa başlamadan önce alınan bir sağlık kurulu raporu veya ilk sigortalılıktan sonra bir sağlık kurulu raporu ile hastalığın doğuştan veya ilk sigortalıktan önce meydana geldiğini ispat edenler )
% 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,
% 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün
Özür oranı ve prim günleri şartı ile erken emekli olabilirler.
O halde erken emekli olmanın şartı :
1- Kaybın yani buna özründe diyebiliriz: Doğuştan veya ilk sigortalıktan önce meydana gelmiş olması,
2- Kaybın % 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri
sigortalı olmaları ve 4320 gün, Kaybın % 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan
sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,
şartlarını taşıması halinde erken emekli olabilirler.
5510 Sayılı kanuna göre erken emekli olanlar tekrar çalışması halinde emekli maaşları kesilmez ve SGDP çalışan kapsamında çalışmalarına devam edebilirleri ( daha önceki kanunlarla malulen emekli olan kişiler yeniden çalışması ayrı bir yazı konusudur. ) Ancak erken emekli olacaklar ödenen prim ve özür oranına bağlı olarak aynı prim gün ve özür oranına sahip olmasına karşın malulen emeklilik hakkında sahip başka bir kişiden az maaş alırlar.
KIYAMETİN KOPTUĞU AN:
5510 Sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği ilk zamanlarda ve hala günümüzde özellikle BAĞKURLU ve doğuştan veya ilk sigortalığı öncesi özürü olarak çalışanların erken emekli olmak isteğinde
Kurumun hastaneye sevk ve emekli talep formunda ISRARLA malulen emeklilik işlemine tabi tutması ve oranın altında ( % 60 ) kalması nedeniyle emekliliğinin ret edilmesi
gerçek hak sahiplerini mağdur etmektedir.
Özetle;
Erken Emeklilik isteyen kanunda belirtilen diğer şartlara sahip kişilerin özür oranları %60âın altında %40 âın üstünde ise emeklilik formunda ve hastaneye sevk edilmelerinde 5510 Sayılı Kanunun 28 inci maddesine istinaden emekliye sevkin yapılmasını istemesi gerekmektedir. Kurumun bu işlemi yapmaması halinde yapılmamasından dolayı yasal haklarınızı kullanabilirsiniz.
Burada önemli olan özellik erken emeklilerin SGDP kapsamında çalışmaya devam edebilmesi ve doğuştan veya ilk sigortalığı tarihinden önce özürlü bulunması şartı ile %60âın altında %40 âın üstünde bir özür oranı ile emekli olabilmeleridir.
Saygılar
