Engelli tüketicinin durumu nedir? [Tartışma]

Engelli tüketicinin durumu nedir?

Engelli kişileri; Bedensel, zihinsel, görme, sağır- dilsiz olarak dört ana gurupta toplayabiliriz. Engelli olman insanlar gibi, engellilerde ekonomik ve sosyal olarak bir tüketicidir. Bireysel olarak alışveriş yaparak sosyal faaliyetlerde bulunmakta en olağan haklarıdır.

Alışveriş merkezlerinin engellilere uygun bir şekilde dizayn edilmemesinden dolayı ve giriş çıkışlarının engellilere uygun olarak düzenlenmemiş olması, engelli olan bizlerin alışveriş olanaklarını kısıtlamaktadır.

Biz engellilerin, toplum içinde bulunabilmesi, toplumsal olarak yaşanılan alanları, engelli insanlara uygun hale getirilerek, hem maddi anlamda, hem de manevi anlamda, toplumla iletişim kurması gerekmektedir.

Engellilerin, toplumla uyumunu sağlamak için bu düzenlemelerin, en uygun bir şekilde tasarlanarak, engelli insanların toplumla bağları kuvvetlenmelidir.

Bütün bunların olması halinde, birçok engelliyi tiyatrom salonlarında, sinemalarda, alışveriş merkezlerinde cafelerde ve lokantalarda görmememiz mümkün olacaktır. İşte o zaman bizim toplumlumuzun engelliyle iç içe olması sağlanabilir.

Örneğin bir yürüme engelliyi düşünürsek, alışveriş merkezine ulaştığını varsayalım. Bir engellinin gittiği yerin girişi kendisine uygun değilse, nasıl içeri girerek alışveriş yapacaktır. Aynı zamanda alışveriş raflarının yüksekliği de ayrı bir etkendir. Bunun yanında alışveriş sepetinin taşınması, kasada ödeme yapılan yerlerin bir insanın geçebileceği kadar dar yapılması, bunlarda bir yürüme engelli için engel teşkil etmektedir.

İşte böyle bir durumda siz olsanız ne düşünürsünüz?

Yanınızdaki kişiler alışveriş merkezinde alışveriş yapıyorlar. Siz dışarıda bekliyorsunuz. Veya birilerinden sürekli yardım almak zorunda kalıyorsunuz. Alışverişin zevki nerede kaldı? Güzelliği nerede kaldı?

Gelelim görme engelliye; en önemli sorun alacağı malın fiyat etiketini okuyamamasıdır. Yani bir ürünü alırken ne özellikte olduğunu ve maddi bedelinin ne olduğunu yanındakine sorarak, yardım alması gerekmektedir. Oysa Braille alfabesiyle etiketin uygun bulunan kısmına yazılabilir. Bunun yanında malzemelerin kullanma kılavuzları biraille alfabesi ile yazılarak görme engellilerin faydalanması sağlanabilir. Yine lokanta, cafe, gibi yerlerde fiyat listeleri bu şekilde düzenlenebilir.

Yine görme engelliler için topluma açık yerlerdeki bilgisayarlara, görme engelliler ile ilgili programlar yüklenerek, bu imkândan yararlanması sağlanabilir.

İşte bütün bu olanakların sağlanmaması, engelli olan kişileri toplumumuzdan uzaklaşmasına neden olmaktadır. İnsanın dışarı çıktığı zaman bu zorluklarla karşı karşıya gelmesi, moral olarak da insanda bir çöküntü meydana getirecektir. Sürekli birilerinden yardım alarak yapılan bu işlerden, ister istemez bir eziklik hissedecektir.

Bütün bunları düşündüğümüz zaman, bir engelli insanın toplumdan uzaklaşmasının en büyük sebeplerinden birisinin de, çevremizdeki düzenlemelerin eksikliğinden meydana geldiği açık bir şekilde görülmektedir.

Bu düzenlemelerin en kısa zamanda yapılarak, toplumumuzun önemli sorunlarından birini daha aşmalıyız.

Engelliler Giremez

Alışveriş merkezlerinde, marketlerde, sinema salonlarında, lokantalarda, kamu binalarında ve hemen hemen tüm binalarda “Engelliler Giremez” logolu bir işret gördünz mü? Hani “Hayvanlar Giremez” ya da “Sigara İçilmez” anlamına gelen logolar vardır, bu logolar gibi “Engelliler Giremez” logosunu mimari bir yapının girişinde gördünüz mü?

Göremezsiniz. Çünkü buna gerek yoktur. Engelliler isteseler de bu alanlara giremezler. İşte bu işaret fiziksel olarak konulmasa da her bina da görünmeyen bir yerlerde mevcuttur aslında.

Çok zor mu merdivensiz binalar yapmak? Bir engelli merdivenlerle karşılaşmadan asansöre kadar gidebilmeli. Nerede bizim başarılı mimarlarımız. Mimarlık Fakltelerinde öğretilmiyor mu engellilere uygun yapılar yapmak?.

“Engellileri sosyalleştirelim, hayata kazandıralım, evlerinden dışarı çıkartalım” diyoruz. Nasıl? Evlerinden dışarı çıkar çıkmaz yüksek kaldırımlarla karşılaşan, mahallesindeki bakkala dahi gidemeyen bir engelliyi nasıl kazandıracaksınız hayata?

Siz hiç sırf girişini beğenmediniz diye gideceğiniz marketi değiştirdiniz mi? Çalışacağınız bankayı girişini baz alarak seçtiniz mi? Gideceğiniz lokantayı...

Evet, evet engelliler giremez. Zaten engelliler evlerinden dışarı çıkamazlar...

Daha engellileri dışarı çıkarmadıkki içeri sokmayı başaralım.

Değerli abim, Aslında çok haklısınız. Birçok konuda daha toplumla barışık olmayan engelli arkadaşlarımız vardır. Bunun içinde bir çaba göstermek gerekir.

Tabi engellinin dışarı çıkması demek, aslında birçok sorunları aşması için çok önemli bir adımdır. Temennim bütün engelli arkadaşların en iyi mücadeleyi vererek, engellilerinde bu toplumun bir parçası olduğunu, bu topluma anlatmalarıdır.

Engelli tüketiciler olarak biz hayatın neresindeyiz..?
Engelimizle barışık olabilmek,göğsümüzü gere gere tekerlekli sandalyemizle veya koltuk değneğimizle ben de varım,bir vatandaş olarak ben de varım,isteklerim beklentilerim şunlar şunlardır diyebilmek,kaçmamak,ve engelimiz ne olursa olsun,maddi manevi erişilebilirliğimizin maksimum derecesini zorlayarak,hayata aktif katılabilmek,ve en ince ayrıntısına kadar haklarımız için mücadele edebilmek,ağlamayana meme vermezler misali karşılaştığımız her güçlük için mücadele edebilmek...bizim ilk etapta bunları aşmamız da gerekiyor..ve açıkçası ben hala aşabilme çabasındayım...
Engelli tüketici olmak kolay değil,hiç kolay değil!....
Engelli yaşantıma adapte olmaya çalışırken en çok üzüldüğüm konulardan biri de en çok sevdiğim zevklerimin arasında olan alışveriş yapamamaktı,ihtiyaçlarımı hep ailem veya arkadaşlarıma aldırmak zorunda kalıyordum ve zevkime göre seçerek beğenerek hiçbir şeyimi alamıyordum,artık yavaş yavaş çarşıya alışverişe kendim yalnız başıma çıkmaya başladım,engelime uygun olmayan bir kaç yere her defasında söyleye söyleye rampa yaptırtmayı başardım,%100 ulaşılabilirliğim olmasa da artık bir çok alışveriş merkezine gidip alışverişimi kendim yapabiliyorum,faturalarımı ödeyebiliyorum,hastaneye bankaya postaneye,kafede arkadaşlarımla buluşmaya,sinemaya yalnız olarak gidebiliyorum,hatta bu laptop bilgisayarımı bile yalnız başıma kendim akülü sandalyemle gittim ve teknosadan aldım,yani yukarıda sözettiğim mücadeleleri aşma çabasındayım artık...

Engelli tüketicinin durumu..

Biz engellilerin alışveriş ortamlarındaki durumu, engellilerin alışveriş yapacakları düzeyde olmadığı veya sınırlı bir alışveriş olanağı sunulduğu için, hiçte iyi şartlarda olmadığı net bir şekilde söylenebilir.

Engelli kişilere bu olanakların sağlanmaması gerçekten etik olmayan bir davranıştır. Şöyle çevremizdeki alışveriş merkezlerine baktığımızda, birçok alışveriş merkezinin engellilere uygun olmadığı veya engellilere kısıtlı olanaklar sağladıklarını görürüz. Bir engelli olarak böyle sorunları yetkili kişilere bildirerek, bu konuda bir talebin olduğunu anımsatmak gerekmektedir. Bilinçli bir engelli olarak, bu konudaki rahatsızlığımızı ve çektiğimiz zorlukları karşı taraftaki yetkili mercilerinde anlamasını sağlaması açısından bu düzenlemelerin yapılmasının gerektiğinin bir kez daha altını çizmek gerekir.

Aslında ülkemizde engelliler olarak hiçte az bir nüfusa sahip değiliz. Zira bunu göz önüne alacak olursak, engellilere sunulan imkânların çok geride kaldığı bir gerçektir. Engelli olan kişilerin genelde alışverişi tercih etmemelerinde, kendilerine uygun olan alışveriş imkânlarının olmaması en büyük etkenlerdendir. Öncelikle engelliye alışveriş yapacak ortamı sunarak, engellinin alışverişte toplumla iç içe olması sağlanmalıdır. Bu şekilde bir imkan sağlanarak engelli insanları da toplumumuzda görebilme ve sosyal olarak yaşaması konusunda bir adım atılabilir.