[FONT=Tahoma]Son yıllarda göz hareketlerini takip ederek hareket kabiliyetini kısmi veya tamamen yitirmiş hastalar için geliştirilen teknolojiler hakkında pek çok şey duymaya başladık. Yardımcı teknoloji adı altında tanıtılan bu cihazların tam olarak neler yapabildiği, nerelerden temin edilebildiği ve insanların hayatlarını ne kadar kolaylaştırabildiği konusundaki sorular ise hala tam olarak cevaplanmış değil.
Yapılan pazar araştırmalarına göre göz takip ve kontrol sistemleri ile ilgili ön plana çıkan en büyük firmalardan biri Tobii Technology gibi görünüyor. Türkiye'de özellikle gelişmiş "eye tracker" cihazlarıyla isminden söz ettiren Tobii firması, hastaların ve engellilerin gözleriyle iletişim kurabilmeleri için yardımcı teknoloji alanındaki en gelişmiş teknolojileri üretmeyi başardı. Tobii Assistive ürünleri; infrared teknolojisinden yararlanarak, hastaların rahatlıkla ekranda yazı yazmasını veya kelime gruplarından cümleler oluşturmasını ve bu yazılanları Türkçe olarak seslendirilmesini sağlıyor. Elbette Tobii teknolojisi bunlarla sınırlı değil. Tobii'yi diğer tüm markalardan ayıran en büyük özellik kullanıcılara tam bilgisayar erişimi sağlıyor olması. Peki, tam bilgisayar erişimi nedir? Kısaca açıklamak gerekirse; standart bir bilgisayarda yapılabilen tüm işlerin sadece göz hareketleriyle yapılabiliyor olmasıdır. Bunlar; internette gezinme, Skype, Twitter, Facebook ve diğer tüm sosyal ağlarda aktif olabilme, webcam kullanabilme, kızılötesiyle çalışan tüm uzaktan kumandaları kontrol edebilme, oyun oynayabilme, film izleme, müzik dinleme, hesap makinesi kullanma, vb. uygulamalardır.
Tobii Assistive Ürünlerinin Kullanımı Da Çok Kolay!
Tobii Assistive ürünlerini kullanmak sandığınız kadar zor veya karmaşık değil. Tıklama eylemini ister göz kırparak, ister belirlediğiniz bir süre tıklamak istediğiniz tuşa odaklanarak, isterseniz de switch kullanarak gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıca, fare kullanmak için iki seçeneğiniz var. Bunlardan biri standart fare imlecinin gözle hareket ettirilebilen versiyonu. İmleci tıklamak istediğiniz yerin üstüne getiriyor ve tıklamayı gerçekleştirebiliyorsunuz. İkinci seçenek ise iki kademeli ama kullanımı çok daha kolay bir yöntemdir. Tobii'nin ödüllü Gaze Selection yazılımı ile önce ekranın sağ tarafında bulunan tıklama seçeneklerinden (sağ tık, sol tık, iki tık) birini seçiyorsunuz ve tıklamak istediğiniz yere bakıyorsunuz. Odaklandığınız bölge sizin sektiğiniz büyüklükte ve hızda yakınlaşarak tıklamayı gerçekleştiriyor. Bu yöntem hem yanlış bir yere tıklama riskini azalttığından hem de kullanıcı için çok daha zahmetsiz ve rahat olduğundan diğerine nazaran daha çok tercih edilen bir özelliktir.
Kimler Kullanabilir?
Tobii Assistive teknolojisini daha çok ellerini kullanamayan ve/veya konuşamayan hastalar tercih ediyor. ALS, MS, Locked-In Sendromu, Omurilik hasarı sonucu felçli kalanlar, İnme geçiren hastalar ve uzun süre yoğun bakımda kalanlar Tobii ile hem çevreleriyle iletişim kuruyor hem de kendilerini geliştiriyorlar.
Çocukları Da Unutmadılar...
Son yıllarda çocuklar için de farklı yazılım ve programlar geliştiren Tobii Assistive teknolojisi; Otizm, Rett Sendromu, Serebral Palsi ve Mental Retardasyon gibi doğuştan bilişsel zekası etkilenen çocukların eğitimini temel alarak Tobii Gözle Öğrenim Eğrisi'ni (Tobii Eye Gaze Learning Curve) geliştirdi. Bu eğri ile önce çocuğun bilişsel zeka düzeyi tespit ediliyor, ardından da çocuğun geçirdiği rahatsızlık da göz önünde bulundurularak farklı yazılımlarla eğitim ve öğretime başlanıyor. Renkli, oyunlu ve eğlenceli yazılımlarla çocuk etrafını tanıyor, nesneleri, rakamları, kavramları ve hatta okumayı öğreniyor.
Açıkçası göz hareketleriyle iletişime, engellilere ve çocuk gelişimine kendini bu kadar adayan bir başka teknoloji firması daha yok. Türkiye'ye bu teknoloji iki sene önce gelmiş ama bilen ve tanıyan sayısı çok az. Şu anda Tobii Assistive ürünleri Türkiye'de sadece İstanbul'da Caretta Yazılım ve Danışmanlık firması tarafından satışa sunuluyor. Tobii Assistive Technology hakkında daha fazla bildi edinmek ve ürünlerin resimlerini görmek için Tobii Technology Global Start Page sitesini ziyaret edebilirsiniz.
[/FONT]
Yapılan pazar araştırmalarına göre göz takip ve kontrol sistemleri ile ilgili ön plana çıkan en büyük firmalardan biri Tobii Technology gibi görünüyor. Türkiye'de özellikle gelişmiş "eye tracker" cihazlarıyla isminden söz ettiren Tobii firması, hastaların ve engellilerin gözleriyle iletişim kurabilmeleri için yardımcı teknoloji alanındaki en gelişmiş teknolojileri üretmeyi başardı. Tobii Assistive ürünleri; infrared teknolojisinden yararlanarak, hastaların rahatlıkla ekranda yazı yazmasını veya kelime gruplarından cümleler oluşturmasını ve bu yazılanları Türkçe olarak seslendirilmesini sağlıyor. Elbette Tobii teknolojisi bunlarla sınırlı değil. Tobii'yi diğer tüm markalardan ayıran en büyük özellik kullanıcılara tam bilgisayar erişimi sağlıyor olması. Peki, tam bilgisayar erişimi nedir? Kısaca açıklamak gerekirse; standart bir bilgisayarda yapılabilen tüm işlerin sadece göz hareketleriyle yapılabiliyor olmasıdır. Bunlar; internette gezinme, Skype, Twitter, Facebook ve diğer tüm sosyal ağlarda aktif olabilme, webcam kullanabilme, kızılötesiyle çalışan tüm uzaktan kumandaları kontrol edebilme, oyun oynayabilme, film izleme, müzik dinleme, hesap makinesi kullanma, vb. uygulamalardır.
Tobii Assistive Ürünlerinin Kullanımı Da Çok Kolay!
Tobii Assistive ürünlerini kullanmak sandığınız kadar zor veya karmaşık değil. Tıklama eylemini ister göz kırparak, ister belirlediğiniz bir süre tıklamak istediğiniz tuşa odaklanarak, isterseniz de switch kullanarak gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıca, fare kullanmak için iki seçeneğiniz var. Bunlardan biri standart fare imlecinin gözle hareket ettirilebilen versiyonu. İmleci tıklamak istediğiniz yerin üstüne getiriyor ve tıklamayı gerçekleştirebiliyorsunuz. İkinci seçenek ise iki kademeli ama kullanımı çok daha kolay bir yöntemdir. Tobii'nin ödüllü Gaze Selection yazılımı ile önce ekranın sağ tarafında bulunan tıklama seçeneklerinden (sağ tık, sol tık, iki tık) birini seçiyorsunuz ve tıklamak istediğiniz yere bakıyorsunuz. Odaklandığınız bölge sizin sektiğiniz büyüklükte ve hızda yakınlaşarak tıklamayı gerçekleştiriyor. Bu yöntem hem yanlış bir yere tıklama riskini azalttığından hem de kullanıcı için çok daha zahmetsiz ve rahat olduğundan diğerine nazaran daha çok tercih edilen bir özelliktir.
Kimler Kullanabilir?
Tobii Assistive teknolojisini daha çok ellerini kullanamayan ve/veya konuşamayan hastalar tercih ediyor. ALS, MS, Locked-In Sendromu, Omurilik hasarı sonucu felçli kalanlar, İnme geçiren hastalar ve uzun süre yoğun bakımda kalanlar Tobii ile hem çevreleriyle iletişim kuruyor hem de kendilerini geliştiriyorlar.
Çocukları Da Unutmadılar...
Son yıllarda çocuklar için de farklı yazılım ve programlar geliştiren Tobii Assistive teknolojisi; Otizm, Rett Sendromu, Serebral Palsi ve Mental Retardasyon gibi doğuştan bilişsel zekası etkilenen çocukların eğitimini temel alarak Tobii Gözle Öğrenim Eğrisi'ni (Tobii Eye Gaze Learning Curve) geliştirdi. Bu eğri ile önce çocuğun bilişsel zeka düzeyi tespit ediliyor, ardından da çocuğun geçirdiği rahatsızlık da göz önünde bulundurularak farklı yazılımlarla eğitim ve öğretime başlanıyor. Renkli, oyunlu ve eğlenceli yazılımlarla çocuk etrafını tanıyor, nesneleri, rakamları, kavramları ve hatta okumayı öğreniyor.
Açıkçası göz hareketleriyle iletişime, engellilere ve çocuk gelişimine kendini bu kadar adayan bir başka teknoloji firması daha yok. Türkiye'ye bu teknoloji iki sene önce gelmiş ama bilen ve tanıyan sayısı çok az. Şu anda Tobii Assistive ürünleri Türkiye'de sadece İstanbul'da Caretta Yazılım ve Danışmanlık firması tarafından satışa sunuluyor. Tobii Assistive Technology hakkında daha fazla bildi edinmek ve ürünlerin resimlerini görmek için Tobii Technology Global Start Page sitesini ziyaret edebilirsiniz.
[/FONT]
