"Halkevleri Sosyal Hak İzleme Birimi" Şubat ve Mart 2010 raporlarını yayınladı
Halkevleri İstanbul Şubesi bünyesinde kurulan "Halkevleri Sosyal Hak İzleme Birimi" Şubat ve Mart 2010 raporlarını yayınladı: http://www.halkevleri.org.tr/bilim-arastirma/halkevleri-sosyal-hak-izleme-raporlari-yayinlandi
Raporlar aylık olarak yayınlanmaya devam edecek.
Kentlerin yoksul emekçi mahallelerinde, hak mücadelelerine “ana kucağı” olan Halkevleri, bu alanda ileri adımlar atmak, bu alanların bilgisiyle donanmak adına da önemli bir adım daha attı. İstanbul Halkevi çatısı altında kurulan “Sosyal Hak İzleme Birimi” Şubat ve Mart 2010 raporlarını yayınladı.
“Sosyal Hak İzleme Raporu” başlıklı çalışmanın amacı, “eğitimden sağlığa, barınmadan çalışma yaşamına kadar hayatın her alanına hükmetmek isteyen sermaye saldırıları karşısında, sermayenin adımlarını önden görebilmek, somut saldırılardan haberdar olmak, bunlara müdahale etmek ve direniş deneyimlerini biriktirmek” olarak özetleniyor.
Her ay çeşitli başlıklardaki saldırının ve direnişlerin dökümünün yapıldığı raporda, bu verilerden hareketle halkın hakları mücadelesinin yolunun belirlenmesini kolaylaştırılması amaçlanıyor. Raporun sonunda ise o ay içerisinde gelişen hak mücadelelerinden örnek bir deneyimi öne çıkarmak amacıyla “Büyüteç” başlıklı bir bölüm yer alıyor.
İstanbul Halkevi Sosyal Hak İzleme Birimi, kimi eksikliklerini zamanla gidermeyi hedefledikleri raporu geliştirmek ve yetkinleştirmek adına tüm dostlarını öneriye, eleştiriye, ve katkı vermeye çağırıyor.
Önemli: Bu gönderdiğim raporun sadece engelliler kısmı diğer alanlara iait raporlar www.halkevleri.org de var.
Özellikleri engelliler bölümünün daha sağlıklı hazırlanabilmesi için tüm arkadaşlardan katkı bekliyoruz.şimdiden teşekkürler.
_________
Konya’da cinsel istismar. Özel bir rehabilitasyon merkezinde görevli evli ve 3 çocuk babası İşitme Engelliler Öğretmeni 65 yaşındaki N.S., merkezde eğitim gören işitme engelli 17 yaşındaki A.Ö.'yü hamile bıraktığı iddiasıyla, ‘çocuğun cinsel istismarı’ suçundan tutuklandı.
Samsun’da cinsel istismar. Samsun’un İlkadım ilçesinde komşusunun zihinsel engelli çocuğunu alıkoyup tecavüze kalkıştığı iddiasıyla yargılanan 79 yaşındaki emekli polis, 17 yıl 6 ay hapse mahkum oldu.
Görme engelli üniversite öğrencisi sınavlarda yardım edecek görevli sağlanmadığı için derslerini geçemedi. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü’nde sınavlarda kendisine soruları okuyup vereceği yanıtları sınav kağıdına yazacak görevli sağlanmadığı için ilk dönem derslerini veremediğini öne süren görme engelli öğrenci, İdare Mahkemesine başvurdu.
İzmirli Mahmut Yiğit Çakın, 10 yaşında yakalandığı "bilateral optik atrofi ve nistagmus" hastalığı nedeniyle görme yetisini yüzde 85 oranında kaybetti. Nadiren görülen ve henüz tedavisi olmayan hastalığına karşın özel İzmir Amerikan Kolejini iyi dereceyle bitiren Çakın, 2008’de kurul raporu sunarak diğer görme engelli öğrencilerle girdiği üniversite sınavıyla Fen Fakültesi Fizik Bölümü’nü kazandı. İngilizce hazırlık sınıfını geçtikten sonra okuluna kaydını yaptıran Çakın, okul yönetiminden derslerde ve sınavlarda kendisine yardımcı olunmasını, engeline uygun ekipman ve donanım sağlanmasını talep etti. Sözlü taleplerinin sonuçsuz kaldığını savunan Çakın, okul yönetimine dilekçeyle başvurdu. Çakın, dilekçesinde sınavlara 8 gün kaldığını, dersleri rahat takip edebilmesi için engeline uygun ortamın sağlanmasını ve sınavlarda kendisine yardımcı olabilecek görevli bulundurulmasını istedi. "YÖK’ten görüş bekliyoruz" şeklinde yanıt aldığı bildiren Çakın, YÖK’ten yazı beklenmesine gerek yok. Okutman aracılığıyla sınava girebilirsin" diyen 3 öğretim görevlisinin dersi dışında kalan sınavlarda kendisine sınav kağıdını okuması ve yanıtları yazması için okutman görevlendirilmediği, bu nedenle boş kağıt vermek durumunda kaldığını iddia etti. Bunun üzerine Çakın, avukatı Barış Kaşka ile İzmir İdare Mahkemesine başvurdu. Öğrenci, 100 bin liralık da tazminat davası açtı.
Özürlüler ve Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun’un 15. maddesinde "Hiçbir gerekçeyle özürlülerin eğitim alması engellenemez. Özürlü çocuklarla, gençlere ve yetişkinlere, özel durumları ve farklılıkları dikkate alınarak, bütünleştirilmiş ortamlarda ve özürlü olmayanlarla eşit imkan sağlanır" dendiğini belirten Kaşka, Çakın’a yönelik uygulamanın "Kimse eğitim ve öğretim hakkından yoksun bırakılamaz" diyen Anayasa’nın 42. maddesine de aykırı olduğunu savundu.
Çanakkale Bayramiç’e bağlı Nebiler köyünde, sol kolu olmayan 59 yaşındaki Mehmet Özer hakkında, 2007 yılı içerisinde babasından kalan tarlası ve çevresindeki 52 adet çam ağacını baltayla kestiği gerekçesiyle tutanak tutuldu ve Bayramiç Sulh Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı. Davanın açılmasının ardından Adli Tıp Kurumu’na başvuran Mehmet Özer’e, “Sol omuz seviyesinden kolu olmadığından, tutanakta belirtilen 52 adet ağacı balta ile kesmesi tıbben mümkün görülmemiştir” diye rapor verildi. Mehmet Özer’in davası devam ederken, geçtiğimiz yıl da görme engelli kardeşi 55 yaşındaki Selahattin Özer hakkında, tarlasından dört, ormanlık alandan da 11 çam ağacını kesim motoru ile kestiği gerekçesiyle dava açıldı.
Ankara’da geçirdiği bir trafik kazası sonucu felç ve kör olan 61 yaşındaki Dursun Erselligil ödemediği 45 liralık su faturası yüzünden hapse girdi Okuma-yazması olmayan Ersellligil, hakkında dava açıldığını da duruşma günü öğrenmişti. Yaşlı adam polisin yardımıyla araca bindirilip cezaevine götürüldü ve 9 gün Sincan L tipi cezaevinde yattı.
Denizli'de engellilerle ilgili bir toplantının asansörü ve rampası bulunmayan binada yapılması, engelli öğrencilere büyük güçlük çıkardı. Bedensel engelli öğrenciler, merdivenlerden velilerinin sırtında salona alındı.
Bilgi ve Bahçeşehir Üniversitesi’nden iki akademisyen okulöncesi çocuk kitaplarını masaya yatırdı. Araştırmaya göre, okulöncesine yönelik çocuk kitaplarında boşanmış ailelere, çalışan annelere, engelli kahramanlara yer yok. Erkek kahramanlar yaratıcı ve girişken, kızlar ise evde kek yapıyor.
Engelli kartlarına sınırlama getirilmesi mahkemeye taşınıyor. Görmeyenleri Koruma Derneği Genel Başkanı Haldun Kırkık, İzmir'de toplu ulaşım araçlarında ücretsiz ulaşım sağlayan engelli kartlarının yıllık 750 kontörle sınırlanması kararının yürütmesinin durdurulması için dava açacaklarını bildirdi.
Bolu’nun Sümer Mahallesi’nde yaşayan bedensel engelli 14 yaşındaki İsmail Çayırlı, çocukken geçirdiği menenjit nedeniyle ellerini ve ayaklarını kullanamıyor. Bu yüzden onu her gün annesi tekerlekli sandalyeyle okula götürüyor. Okulun giriş kapısında çevredekilerin yardımıyla 30 kiloluk çocuğunu sırtlayan 60 kiloluk anne, asansör olmayan okulun merdivenlerini tırmanıyor.
Kütahya’nın Simav İlçesi’nde, 20 yıl önce geçirdiği ameliyat sonrası yatalak kalan, yüzde 92 oranında engelli 45 yaşındaki Mustafa Yıldız'a, ‘kendi günlük işlerini görebilir’ raporu verilmesi şaşkınlık yarattı. Kütahya Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü bu rapora dayanarak, Yıldız’ın vasisi olan emekli öğretmen Osman Uludağ’ın aylık bakım ücreti talebini reddetti.
Karşılarına çıkan bütün engellere karşın varlığını sürdüren ve Trakya’nın tek engelli spor kulübü Kırklareli Bedensel Engelliler Spor Kulübü, İstanbul’da 10 gün antreman yapacak bir spor salonu bulamadı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Tekerlekli Sandalye Basketbol Ligi’nde 1. lige çıkan kulübe verdiği yanıt “Olmaz... Tekerlekler spor salonuna zarar verir” oldu.
Konya’da doğuştan 2 kolunu da kullanamayan ve 2 yıl önce eşinden boşanan 55 yaşındaki Fatma Esen’e, 11 yaşındaki ilköğretim 2’nci sınıf öğrencisi oğlu Yaşar Ali Muhammed Ak baktığı basına yansıyan haberler arasındaydı. Doğuştan kalbi delik olan ve halen tedavisi devam eden Yaşar, evde yemek yapıp, annesine yediriyor, annesinin günlük ihtiyaçlarını karşılıyor ve evin temizliği yapıyor. Anne ve oğlu aylık 500 TL özürlü maaşı ile geçimini sağlamaya çalışıyor.
Muğla'nın Kavaklıdere İlçesi'ne bağlı Çamlıyurt Köyü'nde zihinsel engelli annesiyle yaşayan 8 yaşındaki Hatice Sümbül'ün dramını ortaya çıkaran ve anne kızın devlet koruması altına alınmasını sağlayan okul müdürü 23 yıllık öğretmen Öznur Kocakilit hakkında soruşturma açıldı.
Değerlendirme
Şubat ayında, engellilere yönelik sosyal korumaların ne kadar zayıf olduğunu gösteren, engellileri toplumsal yaşama katılmalarının önündeki engelleri açığa çıkaran,temel hizmetlerdeki piyasalaşmanın, ticarileşmenin en çok zarar verdiği kesimlerin başında engellilerin olduğunu gösteren bir dizi gelişme yaşanmıştır. Bunların karşısında engelliler, bir taraftan bireysel olarak basın yoluyla, diğer yandan da örgütlenerek taleplerini görünür hale getirmeye çalışmaktadır.
Değerlendirme:
Mart ayında engellilerin en çok hak ihlaline uğradığı eğitim alanında bir üniversite öğrencisinin verdiği mücadele damgasını vurdu. Özellikle görme engelli insanların girdikleri sınavlarda kitapçığın görevli tarafından okunması ile ilgili sorun, açılan dava ile tüm toplumda görünür hale geldi.
Halkevleri İstanbul Şubesi bünyesinde kurulan "Halkevleri Sosyal Hak İzleme Birimi" Şubat ve Mart 2010 raporlarını yayınladı: http://www.halkevleri.org.tr/bilim-arastirma/halkevleri-sosyal-hak-izleme-raporlari-yayinlandi
Raporlar aylık olarak yayınlanmaya devam edecek.
Kentlerin yoksul emekçi mahallelerinde, hak mücadelelerine “ana kucağı” olan Halkevleri, bu alanda ileri adımlar atmak, bu alanların bilgisiyle donanmak adına da önemli bir adım daha attı. İstanbul Halkevi çatısı altında kurulan “Sosyal Hak İzleme Birimi” Şubat ve Mart 2010 raporlarını yayınladı.
“Sosyal Hak İzleme Raporu” başlıklı çalışmanın amacı, “eğitimden sağlığa, barınmadan çalışma yaşamına kadar hayatın her alanına hükmetmek isteyen sermaye saldırıları karşısında, sermayenin adımlarını önden görebilmek, somut saldırılardan haberdar olmak, bunlara müdahale etmek ve direniş deneyimlerini biriktirmek” olarak özetleniyor.
Her ay çeşitli başlıklardaki saldırının ve direnişlerin dökümünün yapıldığı raporda, bu verilerden hareketle halkın hakları mücadelesinin yolunun belirlenmesini kolaylaştırılması amaçlanıyor. Raporun sonunda ise o ay içerisinde gelişen hak mücadelelerinden örnek bir deneyimi öne çıkarmak amacıyla “Büyüteç” başlıklı bir bölüm yer alıyor.
İstanbul Halkevi Sosyal Hak İzleme Birimi, kimi eksikliklerini zamanla gidermeyi hedefledikleri raporu geliştirmek ve yetkinleştirmek adına tüm dostlarını öneriye, eleştiriye, ve katkı vermeye çağırıyor.
Önemli: Bu gönderdiğim raporun sadece engelliler kısmı diğer alanlara iait raporlar www.halkevleri.org de var.
Özellikleri engelliler bölümünün daha sağlıklı hazırlanabilmesi için tüm arkadaşlardan katkı bekliyoruz.şimdiden teşekkürler.
_________
Konya’da cinsel istismar. Özel bir rehabilitasyon merkezinde görevli evli ve 3 çocuk babası İşitme Engelliler Öğretmeni 65 yaşındaki N.S., merkezde eğitim gören işitme engelli 17 yaşındaki A.Ö.'yü hamile bıraktığı iddiasıyla, ‘çocuğun cinsel istismarı’ suçundan tutuklandı.
Samsun’da cinsel istismar. Samsun’un İlkadım ilçesinde komşusunun zihinsel engelli çocuğunu alıkoyup tecavüze kalkıştığı iddiasıyla yargılanan 79 yaşındaki emekli polis, 17 yıl 6 ay hapse mahkum oldu.
Görme engelli üniversite öğrencisi sınavlarda yardım edecek görevli sağlanmadığı için derslerini geçemedi. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü’nde sınavlarda kendisine soruları okuyup vereceği yanıtları sınav kağıdına yazacak görevli sağlanmadığı için ilk dönem derslerini veremediğini öne süren görme engelli öğrenci, İdare Mahkemesine başvurdu.
İzmirli Mahmut Yiğit Çakın, 10 yaşında yakalandığı "bilateral optik atrofi ve nistagmus" hastalığı nedeniyle görme yetisini yüzde 85 oranında kaybetti. Nadiren görülen ve henüz tedavisi olmayan hastalığına karşın özel İzmir Amerikan Kolejini iyi dereceyle bitiren Çakın, 2008’de kurul raporu sunarak diğer görme engelli öğrencilerle girdiği üniversite sınavıyla Fen Fakültesi Fizik Bölümü’nü kazandı. İngilizce hazırlık sınıfını geçtikten sonra okuluna kaydını yaptıran Çakın, okul yönetiminden derslerde ve sınavlarda kendisine yardımcı olunmasını, engeline uygun ekipman ve donanım sağlanmasını talep etti. Sözlü taleplerinin sonuçsuz kaldığını savunan Çakın, okul yönetimine dilekçeyle başvurdu. Çakın, dilekçesinde sınavlara 8 gün kaldığını, dersleri rahat takip edebilmesi için engeline uygun ortamın sağlanmasını ve sınavlarda kendisine yardımcı olabilecek görevli bulundurulmasını istedi. "YÖK’ten görüş bekliyoruz" şeklinde yanıt aldığı bildiren Çakın, YÖK’ten yazı beklenmesine gerek yok. Okutman aracılığıyla sınava girebilirsin" diyen 3 öğretim görevlisinin dersi dışında kalan sınavlarda kendisine sınav kağıdını okuması ve yanıtları yazması için okutman görevlendirilmediği, bu nedenle boş kağıt vermek durumunda kaldığını iddia etti. Bunun üzerine Çakın, avukatı Barış Kaşka ile İzmir İdare Mahkemesine başvurdu. Öğrenci, 100 bin liralık da tazminat davası açtı.
Özürlüler ve Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun’un 15. maddesinde "Hiçbir gerekçeyle özürlülerin eğitim alması engellenemez. Özürlü çocuklarla, gençlere ve yetişkinlere, özel durumları ve farklılıkları dikkate alınarak, bütünleştirilmiş ortamlarda ve özürlü olmayanlarla eşit imkan sağlanır" dendiğini belirten Kaşka, Çakın’a yönelik uygulamanın "Kimse eğitim ve öğretim hakkından yoksun bırakılamaz" diyen Anayasa’nın 42. maddesine de aykırı olduğunu savundu.
Çanakkale Bayramiç’e bağlı Nebiler köyünde, sol kolu olmayan 59 yaşındaki Mehmet Özer hakkında, 2007 yılı içerisinde babasından kalan tarlası ve çevresindeki 52 adet çam ağacını baltayla kestiği gerekçesiyle tutanak tutuldu ve Bayramiç Sulh Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı. Davanın açılmasının ardından Adli Tıp Kurumu’na başvuran Mehmet Özer’e, “Sol omuz seviyesinden kolu olmadığından, tutanakta belirtilen 52 adet ağacı balta ile kesmesi tıbben mümkün görülmemiştir” diye rapor verildi. Mehmet Özer’in davası devam ederken, geçtiğimiz yıl da görme engelli kardeşi 55 yaşındaki Selahattin Özer hakkında, tarlasından dört, ormanlık alandan da 11 çam ağacını kesim motoru ile kestiği gerekçesiyle dava açıldı.
Ankara’da geçirdiği bir trafik kazası sonucu felç ve kör olan 61 yaşındaki Dursun Erselligil ödemediği 45 liralık su faturası yüzünden hapse girdi Okuma-yazması olmayan Ersellligil, hakkında dava açıldığını da duruşma günü öğrenmişti. Yaşlı adam polisin yardımıyla araca bindirilip cezaevine götürüldü ve 9 gün Sincan L tipi cezaevinde yattı.
Denizli'de engellilerle ilgili bir toplantının asansörü ve rampası bulunmayan binada yapılması, engelli öğrencilere büyük güçlük çıkardı. Bedensel engelli öğrenciler, merdivenlerden velilerinin sırtında salona alındı.
Bilgi ve Bahçeşehir Üniversitesi’nden iki akademisyen okulöncesi çocuk kitaplarını masaya yatırdı. Araştırmaya göre, okulöncesine yönelik çocuk kitaplarında boşanmış ailelere, çalışan annelere, engelli kahramanlara yer yok. Erkek kahramanlar yaratıcı ve girişken, kızlar ise evde kek yapıyor.
Engelli kartlarına sınırlama getirilmesi mahkemeye taşınıyor. Görmeyenleri Koruma Derneği Genel Başkanı Haldun Kırkık, İzmir'de toplu ulaşım araçlarında ücretsiz ulaşım sağlayan engelli kartlarının yıllık 750 kontörle sınırlanması kararının yürütmesinin durdurulması için dava açacaklarını bildirdi.
Bolu’nun Sümer Mahallesi’nde yaşayan bedensel engelli 14 yaşındaki İsmail Çayırlı, çocukken geçirdiği menenjit nedeniyle ellerini ve ayaklarını kullanamıyor. Bu yüzden onu her gün annesi tekerlekli sandalyeyle okula götürüyor. Okulun giriş kapısında çevredekilerin yardımıyla 30 kiloluk çocuğunu sırtlayan 60 kiloluk anne, asansör olmayan okulun merdivenlerini tırmanıyor.
Kütahya’nın Simav İlçesi’nde, 20 yıl önce geçirdiği ameliyat sonrası yatalak kalan, yüzde 92 oranında engelli 45 yaşındaki Mustafa Yıldız'a, ‘kendi günlük işlerini görebilir’ raporu verilmesi şaşkınlık yarattı. Kütahya Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü bu rapora dayanarak, Yıldız’ın vasisi olan emekli öğretmen Osman Uludağ’ın aylık bakım ücreti talebini reddetti.
Karşılarına çıkan bütün engellere karşın varlığını sürdüren ve Trakya’nın tek engelli spor kulübü Kırklareli Bedensel Engelliler Spor Kulübü, İstanbul’da 10 gün antreman yapacak bir spor salonu bulamadı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Tekerlekli Sandalye Basketbol Ligi’nde 1. lige çıkan kulübe verdiği yanıt “Olmaz... Tekerlekler spor salonuna zarar verir” oldu.
Konya’da doğuştan 2 kolunu da kullanamayan ve 2 yıl önce eşinden boşanan 55 yaşındaki Fatma Esen’e, 11 yaşındaki ilköğretim 2’nci sınıf öğrencisi oğlu Yaşar Ali Muhammed Ak baktığı basına yansıyan haberler arasındaydı. Doğuştan kalbi delik olan ve halen tedavisi devam eden Yaşar, evde yemek yapıp, annesine yediriyor, annesinin günlük ihtiyaçlarını karşılıyor ve evin temizliği yapıyor. Anne ve oğlu aylık 500 TL özürlü maaşı ile geçimini sağlamaya çalışıyor.
Muğla'nın Kavaklıdere İlçesi'ne bağlı Çamlıyurt Köyü'nde zihinsel engelli annesiyle yaşayan 8 yaşındaki Hatice Sümbül'ün dramını ortaya çıkaran ve anne kızın devlet koruması altına alınmasını sağlayan okul müdürü 23 yıllık öğretmen Öznur Kocakilit hakkında soruşturma açıldı.
Değerlendirme
Şubat ayında, engellilere yönelik sosyal korumaların ne kadar zayıf olduğunu gösteren, engellileri toplumsal yaşama katılmalarının önündeki engelleri açığa çıkaran,temel hizmetlerdeki piyasalaşmanın, ticarileşmenin en çok zarar verdiği kesimlerin başında engellilerin olduğunu gösteren bir dizi gelişme yaşanmıştır. Bunların karşısında engelliler, bir taraftan bireysel olarak basın yoluyla, diğer yandan da örgütlenerek taleplerini görünür hale getirmeye çalışmaktadır.
Değerlendirme:
Mart ayında engellilerin en çok hak ihlaline uğradığı eğitim alanında bir üniversite öğrencisinin verdiği mücadele damgasını vurdu. Özellikle görme engelli insanların girdikleri sınavlarda kitapçığın görevli tarafından okunması ile ilgili sorun, açılan dava ile tüm toplumda görünür hale geldi.
