İşitme cihazı alırken nelere dikkat etmeliyiz diye başlayalım konumuza öncelikle hoşgeldiniz umarım sizleri bilgilendireceğim bir metin olur...
Öncelikle kendimden bahsedeyim ; Odyometrist Fatih Arıöz Işıl işitme merkezi mesul müdürü (istanbul/esenyurt)
İşitme cihazı elektroakustik,bir ürün olmakla beraber Cihazın seçimi, uyarlanması ve kullanımı belirli prosedürlere bağlıdır. İlaç eczaneden alındığı gibi, cihaz ruhsatlı işitme merkezlerinden alınır, uyarlamasını da bu merkezlerde çalışan odyometrist veya odyologlar tarafından yapılır. Her prosedürün kendi içinde aşamaları ve uyulması gereken kuralları vardır.
işitme sorununa 2 yönde yaklaşılması gerekiyor...
1- İşitme kaybının seviyesi ve çeşidinin tespit edilmesi. Kişinin kulak anatomik yapısı, patolojik durumlar hastalıkları, cihaz kullanım yeteneği gibi durumlara dikkat edilmesi,
2-Teknik açıdan işitme kaybının telafisine yönelik kullanılan cihazın yeteneği, performansı ve kullanım rahatlığına dikkat edilmesi gerekir.
İşitme cihazı konusuna girmeden önce, odyometristinizden işitme kaybınız ile ilgili bilgi alın gerekirse odyogramınızı yorumlatın. Ne odyometrist,odyolog ne de kullanıcı cihazı seçerken sonsuz özgürlüğe sahip değil. Odyoloğun,Odyometristin kullanıcıyı tanıması, kulağın anatomik yapısını tespit etmesi, kullanım yeteneği kavraması, cihaz seçiminde önemli kriterlerdir.
İşitme kayıplı hastalarımızı kabataslak 3 grupta ele alabiliriz sizde burda ki gruplardan birine kendinizi eşleştirebilirsiniz
1. GRUP: AZ İŞİTİYORUM
Hastalarımızn geliş şikayeti şu olur kısık sesleri fısıltı seslerini duyamıyorum onun harici hafif yüksek ses ile konuşulduğunda rahatça anlayabiliyorum.Bu tarz hastalarımızda genelde hafif derecede işitme kayıpları gözlemlenmektedir
bir genelleme yaparsak bu hastalarımıza kulak içi cihazlar önerebiliriz ( tabii ki gerekli odyolojik muayenelerin yapılmasının ardından örneğin hafif bir işitme kaybı var fakat kulak akıntısı varsa kulak içi cihaz önerilemez!!)
2. GRUP İŞİTİYORUM AMA ANLAMIYORUM
Kişi işitip anlamadığından şikayet eder, ses yüksekliği sağlansa da kendisi sesleri ayırt edemez. Bu hastanın hastalığı iç kulakta bulunan sinir saç hücreleriyle ilgilidir. Bu hücrelerin kısmi zarar görme ihtimali var, sesi üretmek için yeteri derecede enerji sağlayamıyorlar veya sesleri ayırt edemiyorlar.
Ses ayrışması sağlanamadığından anlama sorunu başlıyor ve sesler beyine gürültü olarak gidiyor. İç kulak sinir hücrelerini kısmi yitirenlerin, üstün donanımlı cihaz kullanmaları gerekiyor. Her ses tını onlar için çok önemlidir. 1 dB ses kazancı yüzlerce kelimenin ve yüzlerce sesin tanınmasına fırsat sunar. İşitme kaybının seviyesine göre Kulak arkası ve kanal içi cihaz kullanabilirler.
"İşitme cihazı uygulamasında yapılan, dışkulak yolu girişini bir kalıp kapatarak,zarla kalıp arasında kalan havayı şiddetlibiçimde titreştirip, iç kulağayapılacak basıncı arttırmaktır. Böylece hasar görmemiş işitme hücrelerinin (Dış Saçve/veya İç Saç Hücreleri) titreşmesisağlanarak işitme ve anlama azlığı şikayeti çözülmeye çalışılır."
- Mehmet Akşit.
3. GRUP: BAZI KELİMELERİ ANLIYORUM BAZILARINI ANLAMIYORUM
Kişi bir kısım kelimeleri anlayıp diğer kısmını anlamadığından şikayet etmektedir. Bu grup hastaların sorunu hem iç hem de orta kulakta olabilir. Şikayetler orta ve iç kulaktaki hasara göre değişir. Tedavi olma imkanları sınırlıdır. Algılama konusunda grup 3 grup ikiden daha iyidirler. Bu kişilerin donanımlı bir cihaza ihtiyacı var. Akıntı olmadığı sürece işitme kaybı seviyelerine göre kanal içi cihaz kullanabilirler.
Şimdi yazının devamında işitme cihazı çeşitlerine girelim ;
KULAK ARKASI İŞİTME CİHAZLARI.
Kulak Arkası (BTE) işitme cihazları hafiften çok ileri işitme kayıplarına kadar tüm işitme kayıpları için kullanılmaktadır. Bu cihazlar minyatür-BTE tipinden daha büyük Süper Güçlü SP modellerine kadar mevcuttur. Bu cihazların çoğu çoklu yönsel mikrofona sahiptir böylece gürültülü ortamlarda bile konuşmalar çok daha kolay anlaşılabilir hale gelir.
RECEİVER IN THE CANAL (RIC) TİP KULAK ARKASI İŞİTME CİHAZI
Standart kalıplarla Dış Kulak Kanalı tıkanacak olursa, hasta konuştuğu zaman kendi sesinden rahatsız olabilir.
Bunu önlemek için DKKnı kısmen açık bırakacak nitelikteki BTE işitme cihazları, özellikle alçak frekanslarda kazancın düşük tutulması gereken presbiakuzi gibi işitme kayıplarında daha başarılı
sonuçlar vermektedir.
Ses, ince bir tüp ve ona bağlanan bir kubbe
aracılığı ile kulağa iletilir (bu kubbenin içerisine
receiver-hoparlör yerleştirilir ).
Recieverın, kulak kanalında olmasının iki önemli
avantajı vardır:
1- Cihazın boyutları küçülür.
2- Kulağa daha net bir ses iletilir.
KULAK İÇİ İŞİTME CİHAZLARI
Kulak içi cihazların tüm parçaları, dış kulak kanalı girişine
yerleştirilmiştir.
İleri derece İK nda bu tip cihazların gücü yetersiz kalabilir.
Dolayısıyla bu tip cihazlar genellikle hafif ve orta derecedeki
işitme kayıpları için tercih edilir.
Çocuklarda Dış kulak kanalı ve kepçe sürekli olarak büyüdüğü için, kulak
arkası cihazlarda sadece kulak kalıbının yenilenmesiyle
yetinilirken kulak içi cihazların kasasının yeniden yapılması
gerekir.
Bu nedenle büyüme çağındaki çocuklarda kulak içi cihazlar,
zorunlu bir seçenek olmadığı sürece tercih edilmez
Diğer bir kulak içi işitme cihazı olarak kabul edilen kanal içi cihazlarda
alıcı ve mikrofon birbirine çok yakın konumdadır.
Bununla ilişkili olarak ortaya çıkabilecek akustik feedback oluşumunun
önlenmesi açısından, bu cins cihazların kazancının daha düşük tutulması
gerekebilir.
Cihazdan çıkarak Dış kulak kanalına iletilen ses buradan kaçak yaptığı takdirde,
şiddetlenerek tekrar mikrofona ulaşır. Bu tip cihazlar kozmetik
görünüme önem veren hastalar tarafından daha kolay kabul görür.
Bu tip bir cihazın hastaya uygun olup olmadığının irdelenmesi için
öncelikli olarak hastanın Dış kulak kanalının genişliği, gerekli amplifikasyon miktarı
ve hastanın minik bir cihazı kullanabilme becerisinin olup olmadığı göz
önünde bulundurulmalıdır
Her insanın kulak konkası farklı olabileceği için bu
cihazlar kişiye özel üretilmektedir.
Bu nedenle daha pahalı olmaktadır. Fakat özellikle hafif
ve orta derece işitme kayıplarında kullanılmaktadır.
İleri derece işitme kayıplarında ise feed-back(ötme sesi)
sorunu nedeni ile daha az kullanılmaktadır
KEMİK YOLU İŞİTME CİHAZLARI
Sadece fark olarak hoparlör yerine ses çıkışı olarak vibratör
kullanmaktadır. Bu cihazlar üç tip hasta için önerilmektedir.
1. Birinci grup hastalar bazı tıbbı zorunluluklar nedeni ile hava yolu işitme
cihazı kullanamayan kişilerdir.
Örneğin sık sık orta kulak iltihabı olup kulak akıntısı olan, Kulak zarı
olmayan kişiler bu gruba girer.
2. İkinci grup hastalar ise dış ve orta kulakta doğuştan veya sonradan
oluşmuş malformasyonu olan kişilerdir.
3. Üçüncü grup hastalar ise çok yüksek iletim tipi işitme kayıplı olan
kişilerdir. Bu cihazlar kullanım yerine göre iki değişik tipte bulunmaktadır.
Öncelikle kendimden bahsedeyim ; Odyometrist Fatih Arıöz Işıl işitme merkezi mesul müdürü (istanbul/esenyurt)
İşitme cihazı elektroakustik,bir ürün olmakla beraber Cihazın seçimi, uyarlanması ve kullanımı belirli prosedürlere bağlıdır. İlaç eczaneden alındığı gibi, cihaz ruhsatlı işitme merkezlerinden alınır, uyarlamasını da bu merkezlerde çalışan odyometrist veya odyologlar tarafından yapılır. Her prosedürün kendi içinde aşamaları ve uyulması gereken kuralları vardır.
işitme sorununa 2 yönde yaklaşılması gerekiyor...
1- İşitme kaybının seviyesi ve çeşidinin tespit edilmesi. Kişinin kulak anatomik yapısı, patolojik durumlar hastalıkları, cihaz kullanım yeteneği gibi durumlara dikkat edilmesi,
2-Teknik açıdan işitme kaybının telafisine yönelik kullanılan cihazın yeteneği, performansı ve kullanım rahatlığına dikkat edilmesi gerekir.
İşitme cihazı konusuna girmeden önce, odyometristinizden işitme kaybınız ile ilgili bilgi alın gerekirse odyogramınızı yorumlatın. Ne odyometrist,odyolog ne de kullanıcı cihazı seçerken sonsuz özgürlüğe sahip değil. Odyoloğun,Odyometristin kullanıcıyı tanıması, kulağın anatomik yapısını tespit etmesi, kullanım yeteneği kavraması, cihaz seçiminde önemli kriterlerdir.
İşitme kayıplı hastalarımızı kabataslak 3 grupta ele alabiliriz sizde burda ki gruplardan birine kendinizi eşleştirebilirsiniz
1. GRUP: AZ İŞİTİYORUM
Hastalarımızn geliş şikayeti şu olur kısık sesleri fısıltı seslerini duyamıyorum onun harici hafif yüksek ses ile konuşulduğunda rahatça anlayabiliyorum.Bu tarz hastalarımızda genelde hafif derecede işitme kayıpları gözlemlenmektedir
bir genelleme yaparsak bu hastalarımıza kulak içi cihazlar önerebiliriz ( tabii ki gerekli odyolojik muayenelerin yapılmasının ardından örneğin hafif bir işitme kaybı var fakat kulak akıntısı varsa kulak içi cihaz önerilemez!!)
2. GRUP İŞİTİYORUM AMA ANLAMIYORUM
Kişi işitip anlamadığından şikayet eder, ses yüksekliği sağlansa da kendisi sesleri ayırt edemez. Bu hastanın hastalığı iç kulakta bulunan sinir saç hücreleriyle ilgilidir. Bu hücrelerin kısmi zarar görme ihtimali var, sesi üretmek için yeteri derecede enerji sağlayamıyorlar veya sesleri ayırt edemiyorlar.
Ses ayrışması sağlanamadığından anlama sorunu başlıyor ve sesler beyine gürültü olarak gidiyor. İç kulak sinir hücrelerini kısmi yitirenlerin, üstün donanımlı cihaz kullanmaları gerekiyor. Her ses tını onlar için çok önemlidir. 1 dB ses kazancı yüzlerce kelimenin ve yüzlerce sesin tanınmasına fırsat sunar. İşitme kaybının seviyesine göre Kulak arkası ve kanal içi cihaz kullanabilirler.
"İşitme cihazı uygulamasında yapılan, dışkulak yolu girişini bir kalıp kapatarak,zarla kalıp arasında kalan havayı şiddetlibiçimde titreştirip, iç kulağayapılacak basıncı arttırmaktır. Böylece hasar görmemiş işitme hücrelerinin (Dış Saçve/veya İç Saç Hücreleri) titreşmesisağlanarak işitme ve anlama azlığı şikayeti çözülmeye çalışılır."
- Mehmet Akşit.
3. GRUP: BAZI KELİMELERİ ANLIYORUM BAZILARINI ANLAMIYORUM
Kişi bir kısım kelimeleri anlayıp diğer kısmını anlamadığından şikayet etmektedir. Bu grup hastaların sorunu hem iç hem de orta kulakta olabilir. Şikayetler orta ve iç kulaktaki hasara göre değişir. Tedavi olma imkanları sınırlıdır. Algılama konusunda grup 3 grup ikiden daha iyidirler. Bu kişilerin donanımlı bir cihaza ihtiyacı var. Akıntı olmadığı sürece işitme kaybı seviyelerine göre kanal içi cihaz kullanabilirler.
Şimdi yazının devamında işitme cihazı çeşitlerine girelim ;
KULAK ARKASI İŞİTME CİHAZLARI.
Kulak Arkası (BTE) işitme cihazları hafiften çok ileri işitme kayıplarına kadar tüm işitme kayıpları için kullanılmaktadır. Bu cihazlar minyatür-BTE tipinden daha büyük Süper Güçlü SP modellerine kadar mevcuttur. Bu cihazların çoğu çoklu yönsel mikrofona sahiptir böylece gürültülü ortamlarda bile konuşmalar çok daha kolay anlaşılabilir hale gelir.
RECEİVER IN THE CANAL (RIC) TİP KULAK ARKASI İŞİTME CİHAZI
Standart kalıplarla Dış Kulak Kanalı tıkanacak olursa, hasta konuştuğu zaman kendi sesinden rahatsız olabilir.
Bunu önlemek için DKKnı kısmen açık bırakacak nitelikteki BTE işitme cihazları, özellikle alçak frekanslarda kazancın düşük tutulması gereken presbiakuzi gibi işitme kayıplarında daha başarılı
sonuçlar vermektedir.
Ses, ince bir tüp ve ona bağlanan bir kubbe
aracılığı ile kulağa iletilir (bu kubbenin içerisine
receiver-hoparlör yerleştirilir ).
Recieverın, kulak kanalında olmasının iki önemli
avantajı vardır:
1- Cihazın boyutları küçülür.
2- Kulağa daha net bir ses iletilir.
KULAK İÇİ İŞİTME CİHAZLARI
Kulak içi cihazların tüm parçaları, dış kulak kanalı girişine
yerleştirilmiştir.
İleri derece İK nda bu tip cihazların gücü yetersiz kalabilir.
Dolayısıyla bu tip cihazlar genellikle hafif ve orta derecedeki
işitme kayıpları için tercih edilir.
Çocuklarda Dış kulak kanalı ve kepçe sürekli olarak büyüdüğü için, kulak
arkası cihazlarda sadece kulak kalıbının yenilenmesiyle
yetinilirken kulak içi cihazların kasasının yeniden yapılması
gerekir.
Bu nedenle büyüme çağındaki çocuklarda kulak içi cihazlar,
zorunlu bir seçenek olmadığı sürece tercih edilmez
Diğer bir kulak içi işitme cihazı olarak kabul edilen kanal içi cihazlarda
alıcı ve mikrofon birbirine çok yakın konumdadır.
Bununla ilişkili olarak ortaya çıkabilecek akustik feedback oluşumunun
önlenmesi açısından, bu cins cihazların kazancının daha düşük tutulması
gerekebilir.
Cihazdan çıkarak Dış kulak kanalına iletilen ses buradan kaçak yaptığı takdirde,
şiddetlenerek tekrar mikrofona ulaşır. Bu tip cihazlar kozmetik
görünüme önem veren hastalar tarafından daha kolay kabul görür.
Bu tip bir cihazın hastaya uygun olup olmadığının irdelenmesi için
öncelikli olarak hastanın Dış kulak kanalının genişliği, gerekli amplifikasyon miktarı
ve hastanın minik bir cihazı kullanabilme becerisinin olup olmadığı göz
önünde bulundurulmalıdır
Her insanın kulak konkası farklı olabileceği için bu
cihazlar kişiye özel üretilmektedir.
Bu nedenle daha pahalı olmaktadır. Fakat özellikle hafif
ve orta derece işitme kayıplarında kullanılmaktadır.
İleri derece işitme kayıplarında ise feed-back(ötme sesi)
sorunu nedeni ile daha az kullanılmaktadır
KEMİK YOLU İŞİTME CİHAZLARI
Sadece fark olarak hoparlör yerine ses çıkışı olarak vibratör
kullanmaktadır. Bu cihazlar üç tip hasta için önerilmektedir.
1. Birinci grup hastalar bazı tıbbı zorunluluklar nedeni ile hava yolu işitme
cihazı kullanamayan kişilerdir.
Örneğin sık sık orta kulak iltihabı olup kulak akıntısı olan, Kulak zarı
olmayan kişiler bu gruba girer.
2. İkinci grup hastalar ise dış ve orta kulakta doğuştan veya sonradan
oluşmuş malformasyonu olan kişilerdir.
3. Üçüncü grup hastalar ise çok yüksek iletim tipi işitme kayıplı olan
kişilerdir. Bu cihazlar kullanım yerine göre iki değişik tipte bulunmaktadır.