Özürlü bilgilerinin nüfus cüzdanında yer almasına Danıştay'dan iptal! [Haber]

Büyük yanlıştan dönüldü

3 Haziran 2008
A.A

Danıştay 10. Dairesi, özürlülük bilgisinin nüfus cüzdanına yazılmasına olanak tanıyan yönetmelik hükümlerini iptal etti. Daire, düzenlemenin, kimliğin her ibrazında kişinin özürlülük oranının başkaları tarafından bilinmesi ve bu suretle özürlü vatandaşların kişi hak ve hürriyetinin zedelenmesi sonucunu doğuracağına işaret etti.

Bazı özürlü aileleri, Resmi Gazete'de 30 Ekim 2005'te yayımlanarak yürürlüğe giren Özürlüler Veritabanı Oluşturulmasına ve Özürlülük Bilgisinin Nüfus Cüzdanında Yer Almasına Dair Yönetmeliğin, 2. maddesinde yer alan “özürlülük bilgisinin nüfus cüzdanlarında yer almasına ilişkin usul ve esasları kapsar” ibaresinin, ikinci bölüm başlığının alt başlığında bulunan “Özürlülük Bilgisinin Nüfus Cüzdanında Yer Almasına” ibaresinin ve 7. maddesindeki “Nüfus cüzdanında özürlüğüne ilişkin bilgi yer alan her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı” ibaresi ile nüfus cüzdanına özürlülük oranının yazılmasını öngören anılan maddenin 2. fıkrasının ilk cümlesinin iptali istemiyle Danıştay'da dava açtı.

Danıştay 10. Dairesi, söz konusu yönetmelikteki, “özürlülük bilgisinin nüfus cüzdanlarında yer almasına ilişkin usul ve esasları kapsar”, “Özürlülük Bilgisinin Nüfus Cüzdanında Yer Almasına” ve “Nüfus cüzdanında özürlüğüne ilişkin bilgi yer alan her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı” ibareleri ile “Özürlü olduğunu istenen belgelerle beyan eden ve il müdürlüklerine başvuran Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının nüfus cüzdanlarının arka yüzünde, '% ... oranında özürlüdür' ifadesi yer alır” cümlesini oy çokluğuyla iptal etti.

KARARDAN
Dairenin kararında, dava konusu Yönetmeliğin genel olarak; doğuştan veya sonradan veya herhangi bir nedenle meydana gelen bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini yüzde 40 ve üzerinde kaybedenlerin, bu durumlarına ilişkin bilgilerinin, önce özürlüler veri tabanına kaydedilmesi, buradan Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi (MERNİS) veri tabanına işlenmesi ve isteklerine bağlı olmak kaydıyla özürlülük bilgilerinin sadece yüzde oranlarının nüfus cüzdanlarında yer almasına ilişkin esas ve usulleri düzenlediği belirtildi.

Yönetmeliğin dayanağı olan 571 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ilgili maddeleri ile 1587 sayılı Nüfus Yasası'nın “Nüfus cüzdanının kapsam, şekil, ebat, yürürlük, değiştirme ve geçerlilik tarihlerini belirlemeye İçişleri Bakanlığı yetkilidir” maddesini birlikte değerlendiren Daire kararında, söz konusu mevzuat ile davalı idarelere, münhasıran özürlülere tanınan hak ve hizmetlerden yararlanmak üzere “özürlü kimlik kartı hazırlama” görev ve yetkisi verildiği kaydedildi. Oysa dava konusu yönetmelik ile özürlülere özgü bir kimlik kartı düzenlenmesi yerine, kişinin Türk vatandaşı olduğunu ve nüfus aile kütüklerine kayıtlı bulunduğunu kanıtlayan resmi belge niteliğindeki nüfus cüzdanlarına özürlülük bilgisinin oran olarak yazılması yoluna gidildiği ifade edilen kararda, böylece davalı idarelere verilen kanuni yetkinin sınırlarının aşıldığı sonucuna ulaşıldığı vurgulandı.

KİŞİ HAK VE HÜRRİYETİNİN ZEDELENMESİ
Ayrıca, dava konusu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihte yürürlükte bulunan 1587 sayılı Nüfus Kanunu ile nüfus aile kütüklerinde yer alacak bilgiler arasında özürlülük bilgisine yer verilmemesi; nüfus cüzdanlarına bu Kanunda öngörülenler dışında kayıt ve işaret konulamayacağı kuralı getirildiği ifade edilen kararda, şöyle denildi:

“Nüfus cüzdanında yer almasına kanunen izin verilmeyen özürlülük oranının, nüfus cüzdanına yazılmasını ve bu hususun özürlü vatandaşın isteğine bağlı kılınmasını öngören dava konusu Yönetmelik, bu yönüyle de hukuka aykırı görülmüştür.
Kişinin Türk vatandaşı olduğunu ve nüfus aile kütüklerine kayıtlı bulunduğunu kanıtlayan, bu sebeple yapılacak herhangi bir hukuki işlemde ibrazı istenilecek temel kimlik belgesi niteliğinde bulunan nüfus cüzdanına, özürlülük oranının yazılmasını öngören söz konusu düzenlemenin, kimliğin her ibrazında kişinin özürlülük oranının başkaları tarafından bilinmesi ve bu suretle özürlü vatandaşların kişi hak ve hürriyetinin zedelenmesi sonucunu doğuracağı da açıktır.
Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle meydana gelen bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini yüzde 40 ve üzerinde kaybedenlerin, isteklerine bağlı olmak kaydıyla özürlülük oranlarının nüfus cüzdanlarında yer almasını öngören Özürlüler Veritabanı Oluşturulmasına ve Özürlülük Bilgisinin Nüfus Cüzdanında Yer Almasına Dair Yönetmeliğin, dava konusu edilen kısımlarının, dayanağı olan mevzuata aykırı olduğu gibi, kişi hak ve özgürlüğünü de zedeleyici nitelikte bulunduğu sonucuna varılmıştır.”

Davalı İçişleri Bakanlığı ve Özürlüler İdaresi Başkanlığı'nın kararı temyiz hakkı bulunuyor. Temyiz istemini, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu görüşecek.

Çok doğru ve beklediğim de bir karar. Dava açan arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum.
Sakatlık ibaresi nüfus cüzdanından çıkarılması yetmez, MERNİS kapsamından da çıkarılmalıdır. Zra kamuya iş vb. başvurulardında MERNİS ağından "sakat" ibaresini gören memur, o başvuruya "ona göre" muamele yapıyor! Bu da sakatlığın zorunlu beyanı ve sonuçta ayrımcılığın en en en büyüğünü doğuruyor.
Kaldı ki nüfus cüzdanındaki sakatlık ibaresi sakat kişinin hiç hiç hiç hiç hiç bir işine yaramıyor. Yine her seferinde sağlık raporu veya benzer belgelerle uğraşıyoruz...
Yüzde yüz hatalı bir uygulamaydı, Danıştay çok yerinde bir karar verdi. Yönetmeliğin bir an önce iptal edilerek, Özürlüler İdaresi Başkanlığı bünyesinde doğru düzgün işlevi olan bir kart sistemi oluşturulması gerek. Ve insanlar kendi istediğinde bu kartı ibraz ederler...

HAai Bakalım

OturanBoğa' Alıntı:

Özürlüler İdaresi Başkanlığı bünyesinde doğru düzgün işlevi olan bir kart sistemi oluşturulması gerek. Ve insanlar kendi istediğinde bu kartı ibraz ederler...

Genişletmek için tıkla ...

Bu isteğinizi dikkate alırlar inşallah ama bu kimlik için tekrar rapor isterler. çünkü her seferinde özürlü olduğumuzu tescilletmek gerekiyor. :lol:

arkadaşlar sol bacagınızda sorun var sakatsınız ama bu sol bacak ve H sınıfı surucu belgesını alıyorsunuz otomatık vıteslı bır aracı rahatlıkla kullana bılıyorsunuz ozel tertıbata ıhtıyacınız yok saglam olan sol bacagını camdan cıkarıp genıs genıs gezıyor trafık cevırdıgınde alkol yoksa gec sakat cevrıldıgınde bırdunya soru ayrıca sıfır arac alırken cıkan sorunlar sol bacagında sorun varsa otomatık arac alırken otv kdv var manuel vıtes aldımı yok nekadar sacma bır uygulama bu uzay aracımı alalım oda olmadıgına gore hayal alemınde yasayalım ne dersınız burası bızım ulkemız alısmalıyız bu sacma sapan uygulamalara

Selamunaleykum merhaba gunaydın arkadaşlar..



Açıkcası bu uygulamanın başladığı zaman böyle bir saçmalık olurmu diye düşünüyordum ama dedim muhakkak bunun düzeltilmesi veyahut iptal edilmesi lazım

Bir ara kimliği değiştirmek için nufus müdürlüğüne gitmiştim bana teklif ettiler kimliğinin altına yazalımmı diye yok yazmayın ben ihtiyac olduğu zaman söylüyorum diye


Sonra başbakanlıktan verilen kimlikleri neden faha vermiyorlar iptal ettiler bu yüzden kimliğin arkasına işlenecek diye şimdi bakalım nasıl bir kart çıkartacaklar

Yaa engellilere yapılan haksızlıklar olumsuzluklar hiç bir mantıklı açıklaması olmayan uygulamalar tekerteker düzeltilmesi lazım özelikle araç konusu ÖTV konusu ve Sağlık raporu konuları ve daha bir çok sıkıntı veren uygulamalar

Danıştay çok doğru bir karar vermiş,er ya da geç adalet yerini buluyor.Nüfus cüzdanına sakat ibaresini koymak çok saçma,insan onurunu zedeleyci,ikinci sınıf insan muamelesi yapmaktır.Umarım bundan sonra daha gerçekçi kararlar alıp uygulanır....

Peki Şimdi ne olacak???

Konu Temyiz edilirse, oradan çıkacak karar göre ya işlem durdurulacak ya da devam edecek. Şimdilik değişen bir şey yok yani. Hukuki sürecin tamamlanmasını bekleyeceğiz.
Velev ki sonuç aleyhimize olursa, eminim davayı açan arkadaşlar Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne gider ve orada kazanır...

Demekki çözülebiliyormuş... Peki neden vergi indirimi ve yeni baltazar tablosu ile baltalanan haklarımızı geri kazanmak için bu tarz bir mücadeleye giremiyoruz, Veya oldu ki bu konu ile ilgili mücadele eden bir arkadaşımız varsa (Mahkeme Açmış Olan) neden ona yerdım etmiyoruz. Konu hepimizi ilgilendiriyor.

Bülent (Oturanboğa) ARABAM BENİM BACAKLARIM Konulu mücadelen sonucunda bazı noktaları nasıl değiştirebildiğimizi gördük. Vergi indirimi ve Baltazar tablosu ve elimizden alınan haklar ile ilgili neden bu tarz bir başlık atılmıyor, neden bir kampanya düzenlemiyoruz... Lütfen bu konuda artık çoğunluğu sağlayıp, gerekli tepkilerimizi uygarca ve akıllıca yürütelim...

İyice çocuk oyuncağına çevirdiler bu işi.
Özürlü kimlikleri dediler gittik günlerce uğraştık hastanelerde, aldık kimliklerimizi sonra hiç bir yerde kabul edilmedi. Kartlar ellerimizde kaldı.

Şimdi nüfus cüzdanına işlenecek dediler iyiki gidip uğraşmamışız.
Nasıl olsa yine bir işe yaramayacaktı.
Artık ne yapacaklarsa yapsınlar ama işe yarar bir şey yapsınlar.
Habire hastane kapılarında rapor almaktan bıktım usandım vallahi.

özürlü kartı almayı kabul etmek ayrımcılık değil, kimliğe özürlü yazmak ayrımcılık... işte bunu anlamak mümkün değil. arkadaşlar lütfen yapmayın ya. sakat, engelli, özürlü kavramlarına takılıp kalmak gibi bir şey bu.

lütfen biraz geniş ufuklu düşünün. tamam kabul ediyorum, hem kimliğe özürlü yazıp hem de atılan her adım için rapor istemek saçmalığın daniskası... ama karşı çıkılması gereken ve sahip olduğumuz enerjimizi ve gücümüzü harcayacağımız nokta sık sık rapor istenilmesi olmalıdır.

bunun çözümü ise "kimliklerde yazılı özür oranının" her yerde geçerli olabilmesidir.

bir şeyi gözden kaçırıyorsunuz bu arada. kimliğinizde özürlü yazılmasını istememek psikolojik arka planda özürlülüğü ayıp bir olgu gibi görmeyide barındırıyor. en azından iptal isteminde bulunanlar için bu böyle...

sizlere göre yanılıyor olabilirim. ama benim kanaatlerim bu yönde. hepinize saygılar, sevgiler...

Merhaba

İyide arkadaşlar son seçimde nufüs cüzdanlarında kimlik numarası yazılmayanlar oy kullanamayacak diye laf dolaşınca bende T.C. kimlik numarası yazdırmak amaçlı olarak nufüs cüzdanımı yeniledim. O zaman fark etmemiştim ama bir kaç gün sonra fark ettim ki arkasına orta yerde "%50 özürlüdür" yazmışlar.
Yani Nufüs cüzdanına işlemişler bile. Devletin sisteminde ben özürlü gözüküyorum ve otomatikman nufüs cüzdanıma da işlemişler.
Buna ne dersiniz ?

huseyin kilinc' Alıntı:

özürlü kartı almayı kabul etmek ayrımcılık değil, kimliğe özürlü yazmak ayrımcılık...

Genişletmek için tıkla ...

Çok doğru bir ifade.
Bunu şu şekilde de anlatmak mümkün. Mehmet Once Galatasaray Lisesi sonra Galatasaray Üniversitesi Makina Müh. Mezunudur aynı zamanda Galatasaray Spor Takımının Fanatiğidir. bu 3 şeyden dolayı 3 ayrı kimlik kartı vardır. 1 Galatasay Liselileri Derneğinin, 2 GS Üniv. Mezunları ve 3. GS Spor klübü fanatikleri... Mehmet bu bilgilerinin nüfus cüzdanında yer almasını istemektedir. Kendi isteği ve iradesiyle nüfus müdürlüğüne gider ve bu bilgileri yazdırır. Günlerden bir gün noterde işlem yapacaktır. İşi çok acele ve hasastır. Ama Noter Fenerbahçelidir. !!!!
Şimdi bu benzeri pek çok örnekleme yapılabilir. Esas olan vatandaşlar arasında ayrımcılık yapılmasına fırsat vermemek ise, temel kimlik olan nufus cüzdanlarında, kişiye farklı davranılmasına neden olacak bilginin bulunmaması esastır. İşte bu nedenle geçtiğimiz yıllarda nufüs cüzdanlarındaki, dini ve medeni durumu bilgilerinin yazılma zorunluluğu kaldırılmıştır. İşte bu nedenle iş başvurularında artık nüfus cüzdan sureti ve ikamet belgesi istenmesi kaldırılmaktadır. Örnek, şafi, hanefi yada alevi , bekar, evli, boşanmış her ne olursan ol bu bilgi senin işlemini yapacak insanları etkilemeyecek olmalıdır yani bu bilgiler sana ait olandır, özeldir.

Toplumların yüz karası; farklı olanı iteklemek, ayırmak, yok saymak, cennetin anahtarı olarak kullanmaya çalışmak eylemlerine karşı kazanılmış bir zaferdir bu dava.
Danıştay 10. dairesi verdiği karar ile tarihe, toplumların yüzkarası davranışı karşısında önemli bir not düştü.
Her vatandaşın temel kimlik olarak kullandığı nüfus cüzdanlarında engellileri işaretlemek, ayırmak anlamındaki, “Özürlüler veri tabanı oluşturulmasına ve özürlülük bilgisinin nüfus cüzdanında yer almasına dair Yönetmelik”, TürkQuad Engelliler Paylaşım Grubu adına Avni Arıkan, Dersu Erol Uyar, Elif Özen, Teslime Taplacı, Çağrı Doğan, Gökhan Ayık, Avukatları Senih Özay ile Danıştay 10. Dairesine açtıkları dava ve davaya her aşamada hukuksal katkıda bulunan Avukat Selen Özel’in de katkıları ile iptal edildi.
Danıştay’ın verdiği bu karar, ülkemiz nüfusunun yüzde 12’sini oluşturan önemli sayıdaki engelliden oluşan “azınlığın” haklarının korunması, onlara uygulanmaya çalışılan ayırımcılığa karşı durulması adına çok çok önemlidir ve bir ilktir.
Nüfusunun artmasını değil, azalmasını isteyen ender toplum kesimlerinden biri, belki de en baştakidir engelliler. Engellilerin en önemli isteklerinden birisi toplumdan ayrılmadan, kopartılmadan insanca yaşamak, üretime katılmak ve engellenmemektir.
Engelliler için hazırlanan tüm yasa ve yönetmeliklerde, engellilerin toplumun diğer üyeleri gibi “insan” olduğunun farkında olunması, kişi olarak ihmal edilmemesi, bencil amaçlarla kullanılmaması, özenli ve geleceğe yönelik uygar düzenlemeler içermesi gereğinin, Danıştay’ın verdiği bu karar ile vurgulanmış olmasını ve paylaşılmış olmasını diliyoruz.

Bir konuya daha açıklık getirmekte yarar var. Bu karar yürütmeyi durdurmaktadır. İdarelerin bu kararı 30 gün içinde uygulama sorumlulukları vardır. Üst mahkemeye gitmeleri ayrı bir olaydır. Yürütme durmuştur bunu genelge ve tamim ile nüfus müdürlüklerine duyurma zorunlukları vardır.

TürkQuad Engelliler Paylaşım Grubu
Adına
Avni ARIKAN

Evet, aynen Avni Arıkan gibi düşünüyorum. TürkQuad grubunun ellerine sağlık. Çok güzel bir iş başardılar. Teşekkürler.

Kararın yürütmeyi durdurmak anlamına gldiğini bilmiyordum. Öyleyse daha da iyi.

Danıştayın aldığı karar; Açıklanan nedenlerle; 30.10.2005 tarih ve 25981 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Özürlüler Veritabanı Oluşturulmasına ve Özürlülük Bilgisinin Nüfus Cüzdanında Yer Almasına Dair Yönetmeliğin, 2. maddesinde yer alan "özürlülük bilgisinin nüfus cüzdanlarında yer almasına ilişkin usul ve esasları kapsar" ibaresinin, ikinci bölüm başlığının alt başlığında bulunan "Özürlülük Bilgisinin Nüfus Cüzdanında Yer Almasına" ibaresinin ve 7. maddesindeki "Nüfus cüzdanında özürlüğüne ilişkin bilgi yer alan her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı" ibaresi ile anılan maddenin 2. fıkrasında yer alan "Özürlü olduğunu istenen belgelerle beyan eden ve il müdürlüklerine başvuran Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının nüfus cüzdanlarının arka yüzünde, "% … oranında özürlüdür" ifadesi yer alır." cümlesinin iptaline karar verilmiş olup,yürütmeyi durdurma kararı alınmıştır.

Peki son seçimde nufüs cüzdanımı yenilediğimde benim haberim olmadan arkasına %50 özürlüdür yazmışlar. Bu durumda şimdi yeniden nufüs müdürlüğüne gidip yenileme yaptırdığımda bu özürlü ibaresini çıkartacaklar mı?

İşlenmiş işlenmiştir durur sanırım. İsteyen gidip çıkartabilir..

Anladım o zaman şimdilik maceraya gerek yok. Her ne kadar sıkıntısı çekmedim ama işte insan sobanın sıcak olduğunu ancak dokununca anlayacak.