[FONT=helvetica]Özellikle tetraplejinin solunuma etkısı ıle alakalı açıklayıcı bir yazı.
Çeviri birebir değildir. Umarım faydalı olur. Çeviri için forumdan eda arkadaşımıza çok teşekkürler
kaynak: Paralysis & breathing function - Reeve Foundation Community
Yasamak icin nefes almamiz gerekiyor hepimiz bu faktoru biliyoruz. Omurilik yaralanmalarindan kaynakli felc, dogrudan nefes almamiza bir kac yoldan engel olabilir. Solunum sikintisina mudahale etmenin bir kac yolu vardir. Gunluk rutin egzersizlere, bazi kucuk degisklikler ekleyerek, omurilik yaralanmasi olsun [/FONT][FONT=helvetica] yada olmasin, solunum sikintisi olan herkese yardimci olunabilir. [/FONT][FONT=helvetica] Beynimiz nefes almamiz icin vucudumuza, omurilik ve sinir yollari araciligiyla mesaj gonderir. Biz nefes almayi dusunmesekde, beyin otomotik olarak mesaj gondererek nefes almamizi saglar. Bunu kendiliginden yapar. Fakat ihtiyac aninda siz kendinizi oksurtebilirsiniz. Bu sizin kontrolunuzdedir ve kisa sure nefesinizi tutabilir bunu kontrol edebilirsiniz. Nefesinizi tutsaniz bile kalbiniz otomotikman atmaya devam eder zira kalbin atmasinin kontrolu sizde degildir. Kalbinizi kontrol edemezsiniz.
[/FONT][FONT=helvetica] C3 seviyesinde omurilik yaralanmasi geciren bireyin, beyin nefes almasini saglayan sinyaller in sinirlere ulasamamasindan dolayi kendi kendine nefes alamazlar. Boyle durumlarda mekanik olarak vantilatore bagim0li olarak yasarlar. [/FONT][FONT=helvetica] Omurilik yaralanmalari, omuriligin simetrik genelinde meydana gelir. Bazen C4 seviyesinde olan birey kendi kendine nefes alabilir fakat bazi zamanlarda vantilatore ihtiyac duyarlar. C5 seviyesinde yaralanmanin, sinir zedesinin farkina bagli olarak degisse de solunum sikintisi yasamazlar.
[/FONT][FONT=helvetica] Solunum sikintisini bazi belirgin belirtileri vardir.
[/FONT][FONT=helvetica] *Sabah olusan bas agrisi
[/FONT][FONT=helvetica]*Nefes aldiktan sonra sadece 5 kelime konusabilme,
[/FONT][FONT=helvetica] *Nefes nefes e kalip daha fazla hava almak icin agzini acma hareketi
*Agir durumlarda ise parmaklarin, ayak tirnaklarinin, kulaklarin yada burnun icinin mavimsi bir renk tonuna donmesidir.
[/FONT][FONT=helvetica] Bazen farkli nefes aldiginizi hissedebilir, gogsunuzun farkli bir ritimle oynadigini gorebilirsiniz. Bazen de gogsunuzun bir kisminin farkli hareket ettigini, extra gogus kaslarini kullandigini yada yavasladigini farkedebilirsiniz. [/FONT][FONT=helvetica]Boyle durum larda ilk degerlendirmelerden biri solunum sistemi icin yapilmasi gereken dakikalik respirasyon sayisina bakmak kandaki oksijen miktari olculup dokulara ne kadar oksijenin ulastigi belirlenir.Yani satrasyon değeri. Genel olcumlerde Cogu kisin in kandaki oksijen miktari normal gorulur. Bazi test lerde ise havayi ne seviyede icine cekip ne seviyede disa attigi olculur.
[/FONT][FONT=helvetica] Bazi zamanlarda akcigerlere giden havan in az olmasi nedeni ile uyku kalitesinde dusus olur. Bunun icin uyku apnesi testi yapilir. Hava akisinda bir degisik lik olup olmadigi, kisinin gece uykusunun nasil olduguna gore degerlendirilip tamamlanir. C-pap adli mankina yardimci olabilir. Omurilik yaralanmasi olan kisi lerde gece saglikli bir uyku icin extra yardim gerekebilir. [/FONT][FONT=helvetica]
[/FONT]
[FONT=helvetica] Omurilik felcli olup Oksuremeyen bireylerde, baslica sorunlardan biri de aspirasyon problemidir. Kisi aspire olmak zorundadir. Hava yolu oksijen almak ve karbon dioksit atmak icin hava yolu nun acik olmasi gerekmektedir. Hava yolu nun engellenmesi bu hassas dengeyi degistirebilir. Oksuremedigi icin hava yolunu temizleyen nekanizmanin adi dir aspirasyon. [/FONT][FONT=helvetica]
[/FONT]
[FONT=helvetica] Saglikli bir solunum sistemini korumak icim omurilik yaralanmasi gecirmis yada derin nefes almayi engelleyen bir hastaligin olmasi yeterli bir sebeptir. [/FONT][FONT=helvetica]
[/FONT]
Çeviri birebir değildir. Umarım faydalı olur. Çeviri için forumdan eda arkadaşımıza çok teşekkürler
kaynak: Paralysis & breathing function - Reeve Foundation Community
Yasamak icin nefes almamiz gerekiyor hepimiz bu faktoru biliyoruz. Omurilik yaralanmalarindan kaynakli felc, dogrudan nefes almamiza bir kac yoldan engel olabilir. Solunum sikintisina mudahale etmenin bir kac yolu vardir. Gunluk rutin egzersizlere, bazi kucuk degisklikler ekleyerek, omurilik yaralanmasi olsun [/FONT][FONT=helvetica] yada olmasin, solunum sikintisi olan herkese yardimci olunabilir. [/FONT][FONT=helvetica] Beynimiz nefes almamiz icin vucudumuza, omurilik ve sinir yollari araciligiyla mesaj gonderir. Biz nefes almayi dusunmesekde, beyin otomotik olarak mesaj gondererek nefes almamizi saglar. Bunu kendiliginden yapar. Fakat ihtiyac aninda siz kendinizi oksurtebilirsiniz. Bu sizin kontrolunuzdedir ve kisa sure nefesinizi tutabilir bunu kontrol edebilirsiniz. Nefesinizi tutsaniz bile kalbiniz otomotikman atmaya devam eder zira kalbin atmasinin kontrolu sizde degildir. Kalbinizi kontrol edemezsiniz.
[/FONT][FONT=helvetica] C3 seviyesinde omurilik yaralanmasi geciren bireyin, beyin nefes almasini saglayan sinyaller in sinirlere ulasamamasindan dolayi kendi kendine nefes alamazlar. Boyle durumlarda mekanik olarak vantilatore bagim0li olarak yasarlar. [/FONT][FONT=helvetica] Omurilik yaralanmalari, omuriligin simetrik genelinde meydana gelir. Bazen C4 seviyesinde olan birey kendi kendine nefes alabilir fakat bazi zamanlarda vantilatore ihtiyac duyarlar. C5 seviyesinde yaralanmanin, sinir zedesinin farkina bagli olarak degisse de solunum sikintisi yasamazlar.
[/FONT][FONT=helvetica] Solunum sikintisini bazi belirgin belirtileri vardir.
[/FONT][FONT=helvetica] *Sabah olusan bas agrisi
[/FONT][FONT=helvetica]*Nefes aldiktan sonra sadece 5 kelime konusabilme,
[/FONT][FONT=helvetica] *Nefes nefes e kalip daha fazla hava almak icin agzini acma hareketi
*Agir durumlarda ise parmaklarin, ayak tirnaklarinin, kulaklarin yada burnun icinin mavimsi bir renk tonuna donmesidir.
[/FONT][FONT=helvetica] Bazen farkli nefes aldiginizi hissedebilir, gogsunuzun farkli bir ritimle oynadigini gorebilirsiniz. Bazen de gogsunuzun bir kisminin farkli hareket ettigini, extra gogus kaslarini kullandigini yada yavasladigini farkedebilirsiniz. [/FONT][FONT=helvetica]Boyle durum larda ilk degerlendirmelerden biri solunum sistemi icin yapilmasi gereken dakikalik respirasyon sayisina bakmak kandaki oksijen miktari olculup dokulara ne kadar oksijenin ulastigi belirlenir.Yani satrasyon değeri. Genel olcumlerde Cogu kisin in kandaki oksijen miktari normal gorulur. Bazi test lerde ise havayi ne seviyede icine cekip ne seviyede disa attigi olculur.
[/FONT][FONT=helvetica] Bazi zamanlarda akcigerlere giden havan in az olmasi nedeni ile uyku kalitesinde dusus olur. Bunun icin uyku apnesi testi yapilir. Hava akisinda bir degisik lik olup olmadigi, kisinin gece uykusunun nasil olduguna gore degerlendirilip tamamlanir. C-pap adli mankina yardimci olabilir. Omurilik yaralanmasi olan kisi lerde gece saglikli bir uyku icin extra yardim gerekebilir. [/FONT][FONT=helvetica]
[/FONT]
[FONT=helvetica] Omurilik felcli olup Oksuremeyen bireylerde, baslica sorunlardan biri de aspirasyon problemidir. Kisi aspire olmak zorundadir. Hava yolu oksijen almak ve karbon dioksit atmak icin hava yolu nun acik olmasi gerekmektedir. Hava yolu nun engellenmesi bu hassas dengeyi degistirebilir. Oksuremedigi icin hava yolunu temizleyen nekanizmanin adi dir aspirasyon. [/FONT][FONT=helvetica]
[/FONT]
[FONT=helvetica] Saglikli bir solunum sistemini korumak icim omurilik yaralanmasi gecirmis yada derin nefes almayi engelleyen bir hastaligin olmasi yeterli bir sebeptir. [/FONT][FONT=helvetica]
[/FONT]
- Eger solunum probleminiz varsa Manuel oksurtme teknikleri saglikciniz tarafindan uygulanarak oksurebilirsiniz. Kesinlikle sizinde bunu doktorunuzla birlikte istekle yapmaniz ve gosterdigi teknik ve talimatlari uyfulamaniz gerekecektir. Eger felcli degilseniz, mumkunse her yemekten sonra oksurun. Derin nefes teknigini kullanarak hava yolunu acik tutun. Bu, genel nefes kalitesini korumak isteyen felc olmayan bireyler tarafindan yapilabilir. Ozellikle soguk alginligi ve grip olunan donemlerde.
