SAVANT - ASPERGER SYNDROME / OTİZM
IQ- ZEKA MESELESİ VE SAVANT SENDROMU
Kavramlar ve algılar yardımıyla soyut ya da somut nesneler arasındaki ilişkiyi kavrayabilme, soyut düşünme, muhakeme etme ve bu zihinsel işlevleri uyumlu şekilde bir amaca yönelik olarak kullanabilme yetenekleri zeka olarak adlandırılmaktadır. IQ (Intelligence Quotient / entelektüel katsayı ile Düşünsel zeka) ve EQ (Emotional Quotient / Duygusal zeka)
Her zaman sorulan sorulardan biri de IQ dur. IQ yani entelektüel katsayı Çok kesin olmamak ve bir çok bilim çevresi tarafından kabul görmese de yaş ilerledikçe hata vermeye başlar. Matematiksel olarak IQ zihin yaşınızın biyolojik yaşınıza bölümüyle 100’ü çarparak elde ettiğiniz sayıdır. Bu durumda zihin yaşı ve biyolojik yaşı birbirine paralel giden çocukların IQ’su 100’dür. 100’ün altında kalan çocuklar için düşük zekalı, üstüne çıkanlar için de zeki denmiştir.
IQ ölçümünü yapan soruların yaratıcısı Alfred Binet yada 1900 ler de standartları yerleştiren Lewis Termanın çocuklar için IQ testinin sorularını hazırlarken kendi kızlarını kontrol grubu kabul etmiştir. Eğer çocuğunuzun IQ’su 100’ün üstündeyse çocuğunuz entelektüel anlamda Binet’in yada lewis kızlarından daha zekidir. Fazlası değildir. Velhasıl, Alfred Binet ve Lewis Terman IQ meselesinde genelleme yapabilmek için ne kadar çok alt deneğe ihtiyaç duyacaklarını ve bu işi layıkı ile yapma olasılıklarının ne kadar düşük olacağı şüphe götürmez gerçekler arasına girmiştir kanımca.
Savant Sendromun dan bir şekilde muzdarip olmuş olan bir çok insan da muazzam düşünsel ya da duyusal zeka patlamaları gözlemlenmiş olup bu kişilerin bir çoğu zihinsel engelli statüsüne konmakta ve kabul edilmektedir.
Sonradan edinilmiş Savant Sendromun da daha önce hayatında bir kez dahi olsun resim yapma becerisi olmayan yada kafasından iki haneli bir matematik problemini çözememiş insanların bir gecede yaşadıkları onca yıla rağmen değişerek bir ressam kadar yada neredeyse yüksek kapasiteli bir bilgisayar kadar matematiksel işlem yaptıkları hayretle gözlemlenmiştir.
Sonradan edinilmiş Savant Sendromlu insan sayısı olayın önemine göremidir bilinmez ama tüm dünyada yirmibeş otuz kişiyi geçmemektedir. Doğuştan edinilmiş Otizm gibi hastalıklarda da Savant sendromuna daha sıklıkla raslanmakta bir çoğu toplumumuzda anlaşılamamaktan yada yeterli eğitim verilemediğinden yitip gitmektedir.
Sonuç olarak; Otizimli insanlarımızın da bir çok kendini bilen yada bildiğini zanneden zeki insandan çok daha üstün özelliklere sahip olduğunu bilmek onlara yaklaşımımızda önemli bir saptama olacaktır.
IQ testinden 90 nın çok altında bir seviye alan Howard POTTER bu türden otistik insanlara iyi bir örnek teşkil ediyor. Howard; bir bakışta önünde bulunan her türlü adetsel yığının ne kadar olduğunu çok yüksek bir keskinlik ile bildiği gibi bir çok insanın bilgisayarda yada hesap makinasın da zorlukla yapacağı çok haneli sayıların kara köklerini aklından ve çok kısa bir sürede net bir şekilde yapabiliyor. Bir başka örnek ise yine bir Savat Sendromlu, Stephen Wiltshire. Bu zat-ı muhterem de bir otizm hastası ve gördüğü yada yaşadığı hiçbir olguyu, özellikle fografik olarak hafızasında tutmak ve bunu resmetmek gibi olağan üstü bir korteks’e sahip. İnanılması güç ama beş yaşındayken Londra kentini en ince detayına kadar kafasından çizmiş. Hatta dehasından şüphe eden araştımacılar, helikopter ile roma üzerinden yarım saatlik bir uçuş sonrasında kendisinden romanın resmini çizmesini istemişler ve bu gün şehir plancılarının bile türlü türlü araç ve gereçler ile ancak başarabildikleri olayı o tek başına ve üç gün gibi kısa bir sürede panoromik olarak çizip şaşkın bakışlar altında önlerine koyuvermiş.
Bütün yazılanlar ile ilgili ve Asperger sendromu ile ilgili olarak daha ayrıntılı bilgi sahibi olamak isteyenler: www.multikulti.org.uk/tr/health/asperger-syndrome-what-it-means-to-us-2/
Tüm zeki insanlara saygılarımla.
- “Dikkatli olmanız gerekir. Eğer bir konuda iyiyseniz, diğer alanlarda o kadar da iyi olmadığınızı kabul edin. Ben yazılım konusunda çok başarılıyım ama insanlar bana her konuda dahiymişim gibi bakıyor.”
Bill Gates 1998
IQ- ZEKA MESELESİ VE SAVANT SENDROMU
Kavramlar ve algılar yardımıyla soyut ya da somut nesneler arasındaki ilişkiyi kavrayabilme, soyut düşünme, muhakeme etme ve bu zihinsel işlevleri uyumlu şekilde bir amaca yönelik olarak kullanabilme yetenekleri zeka olarak adlandırılmaktadır. IQ (Intelligence Quotient / entelektüel katsayı ile Düşünsel zeka) ve EQ (Emotional Quotient / Duygusal zeka)
Her zaman sorulan sorulardan biri de IQ dur. IQ yani entelektüel katsayı Çok kesin olmamak ve bir çok bilim çevresi tarafından kabul görmese de yaş ilerledikçe hata vermeye başlar. Matematiksel olarak IQ zihin yaşınızın biyolojik yaşınıza bölümüyle 100’ü çarparak elde ettiğiniz sayıdır. Bu durumda zihin yaşı ve biyolojik yaşı birbirine paralel giden çocukların IQ’su 100’dür. 100’ün altında kalan çocuklar için düşük zekalı, üstüne çıkanlar için de zeki denmiştir.
IQ ölçümünü yapan soruların yaratıcısı Alfred Binet yada 1900 ler de standartları yerleştiren Lewis Termanın çocuklar için IQ testinin sorularını hazırlarken kendi kızlarını kontrol grubu kabul etmiştir. Eğer çocuğunuzun IQ’su 100’ün üstündeyse çocuğunuz entelektüel anlamda Binet’in yada lewis kızlarından daha zekidir. Fazlası değildir. Velhasıl, Alfred Binet ve Lewis Terman IQ meselesinde genelleme yapabilmek için ne kadar çok alt deneğe ihtiyaç duyacaklarını ve bu işi layıkı ile yapma olasılıklarının ne kadar düşük olacağı şüphe götürmez gerçekler arasına girmiştir kanımca.
Savant Sendromun dan bir şekilde muzdarip olmuş olan bir çok insan da muazzam düşünsel ya da duyusal zeka patlamaları gözlemlenmiş olup bu kişilerin bir çoğu zihinsel engelli statüsüne konmakta ve kabul edilmektedir.
Sonradan edinilmiş Savant Sendromun da daha önce hayatında bir kez dahi olsun resim yapma becerisi olmayan yada kafasından iki haneli bir matematik problemini çözememiş insanların bir gecede yaşadıkları onca yıla rağmen değişerek bir ressam kadar yada neredeyse yüksek kapasiteli bir bilgisayar kadar matematiksel işlem yaptıkları hayretle gözlemlenmiştir.
Sonradan edinilmiş Savant Sendromlu insan sayısı olayın önemine göremidir bilinmez ama tüm dünyada yirmibeş otuz kişiyi geçmemektedir. Doğuştan edinilmiş Otizm gibi hastalıklarda da Savant sendromuna daha sıklıkla raslanmakta bir çoğu toplumumuzda anlaşılamamaktan yada yeterli eğitim verilemediğinden yitip gitmektedir.
Sonuç olarak; Otizimli insanlarımızın da bir çok kendini bilen yada bildiğini zanneden zeki insandan çok daha üstün özelliklere sahip olduğunu bilmek onlara yaklaşımımızda önemli bir saptama olacaktır.
IQ testinden 90 nın çok altında bir seviye alan Howard POTTER bu türden otistik insanlara iyi bir örnek teşkil ediyor. Howard; bir bakışta önünde bulunan her türlü adetsel yığının ne kadar olduğunu çok yüksek bir keskinlik ile bildiği gibi bir çok insanın bilgisayarda yada hesap makinasın da zorlukla yapacağı çok haneli sayıların kara köklerini aklından ve çok kısa bir sürede net bir şekilde yapabiliyor. Bir başka örnek ise yine bir Savat Sendromlu, Stephen Wiltshire. Bu zat-ı muhterem de bir otizm hastası ve gördüğü yada yaşadığı hiçbir olguyu, özellikle fografik olarak hafızasında tutmak ve bunu resmetmek gibi olağan üstü bir korteks’e sahip. İnanılması güç ama beş yaşındayken Londra kentini en ince detayına kadar kafasından çizmiş. Hatta dehasından şüphe eden araştımacılar, helikopter ile roma üzerinden yarım saatlik bir uçuş sonrasında kendisinden romanın resmini çizmesini istemişler ve bu gün şehir plancılarının bile türlü türlü araç ve gereçler ile ancak başarabildikleri olayı o tek başına ve üç gün gibi kısa bir sürede panoromik olarak çizip şaşkın bakışlar altında önlerine koyuvermiş.
Bütün yazılanlar ile ilgili ve Asperger sendromu ile ilgili olarak daha ayrıntılı bilgi sahibi olamak isteyenler: www.multikulti.org.uk/tr/health/asperger-syndrome-what-it-means-to-us-2/
Tüm zeki insanlara saygılarımla.
