ZİHİNSEL, RUHSAL, DAVRANIŞSAL BOZUKLUKLAR
Engellilik oranları belirtilere göre değil, işlevsellik düzeylerine göre verilir.
I- Zekâ İşlev bozuklukları Engel Oranı
a)Sınırda mental kapasite (IQ: 70-80) 25
b) Hafif (IQ: 50-69) 50
c) Orta (IQ: 35-49) 70
d)Ağır (IQ: 20-34) 90
e) Çok ağır (IQ: 20nin altında) 100
II- Şizofreni
a) Tedaviyle işlevselliği düzelen 45
b) Tedaviyle işlevselliği kısmi düzelen 65
c) Tedaviyle işlevselliği düzelmeyen 80
III- Şizoaffektif bozukluk (manik, depresif ve karışık tip)
a) Tedaviyle işlevselliği düzelen 45
b) Tedaviyle işlevselliği kısmi düzelen 65
c) Tedaviyle işlevselliği düzelmeyen 80
IV- Sanrısal bozukluklar (paranoya, paranoid psikoz, parafreni tanılarını içerir)
a) Tedaviyle işlevselliği düzelen 0
b) Tedaviyle işlevselliği kısmi düzelen 40
c) Tedaviyle işlevselliği düzelmeyen 80
V- Atipik veya başka türlü adlandırılamayan psikozlar
a) Tedaviyle işlevselliği düzelen 0
b) Tedaviyle işlevselliği kısmi düzelen 40
c) Tedaviyle işlevselliği düzelmeyen 80
VI- Yaygın gelişimsel bozukluklar
a)Asperger Sendromu 40
b)Disintegratif psikoz 80
c)Rett Sendromu 80
d)Atipik otizm (başka türlü adlandırılamayan yaygın gelişimsel bozukluk 40
d)Otizm* 80
*Beraberinde var olan bozukluklar ayrıca değerlendirilir.
GEÇİCİ FONKSİYON KAYBINA NEDEN OLAN RUHSAL HASTALIKLAR
Bu gruptaki hastalıklar 1 yıl sonra kontrol gerektirir. Engellilik oranları belirtilere göre değil, işlevsellik düzeylerine göre verilir.
I- Beyin Hasarı, Beyin İşlev Bozukluğu ve Bedensel Hastalıklara Bağlı Ruhsal Bozukluklar
a) Organik hâllusinozis, Organik katatonik bozukluk, Organik delüzyonel [şizofreni-benzeri] bozukluklar:
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 40
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 70
b) Organik duygu [affektivite] bozuklukları, Organik anksiyete bozuklukları, Organik disosiyatif bozukluk, Organik duygusal labilite [astenik] bozukluk, Hafif bilişsel bozukluk
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 25
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 40
II- Beyin Hasarı, Beyin İşlev Bozukluğuna Bağlı Davranış Bozuklukları
(Organik kişilik bozukluğu, frontal lob sendromunu, beyin sarsılması sonrası postkontüzyonel sendrom içerir.)
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 25
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 40
III- Duygudurum Bozuklukları
a) Manik nöbet, bipolar duygudurum bozukluğu,
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 40
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 70
b) Yineleyen depresif bozukluk
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 20
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 40
c) Yineleyen depresif bozukluk, şimdiki nöbet psikotik belirtili olan, olmayan, ağır
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 40
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 70
Yineleyen depresif bozukluğu olup, remisyonda olan kişilere engel oranı verilmemelidir.
IV- Anksiyete bozuklukları( panik bozukluk, yaygın anksiyete bozukluğu, agorafobi), obsesif-kompülsif bozukluklar, somatoform bozukluklar ve yeme bozuklukları:
a) Anksiyete bozukluları( panik bozukluk, yaygın anksiyete bozukluğu, agorafobi) ve somatoform bozukluklar
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 20
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 40
b) Obsesif-kompulsif bozukluk
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 40
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 60
c) Travma sonrası stres bozukluğu
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 40
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 60
d) Yeme bozuklukları (Anoreksia nervosa ve bulimia nervosa )
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 40
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 60
V- Psikoaktif Madde Kullanımına Bağlı Ruhsal ve Davranışsal Bozukluklar (duygulanım bozukluğu, alkol ve madde kullanımına bağlı psikotik bozukluk -alkol hâlusinozisi, alkol paranoyası-)
1-Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2-Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 20
3-Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 40
VI- Kişilik bozuklukları
1-Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2-Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 15
3-Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 20
NOT: ***İş başvuruları ve vergi indiriminde bu derecelendirme dikkate alınmaz. Geçici fonksiyon kaybına neden olan ruhsal hastalıklar bir yıl sonra değerlendirilip kesin karara varılır.
Engellilik oranları belirtilere göre değil, işlevsellik düzeylerine göre verilir.
I- Zekâ İşlev bozuklukları Engel Oranı
a)Sınırda mental kapasite (IQ: 70-80) 25
b) Hafif (IQ: 50-69) 50
c) Orta (IQ: 35-49) 70
d)Ağır (IQ: 20-34) 90
e) Çok ağır (IQ: 20nin altında) 100
II- Şizofreni
a) Tedaviyle işlevselliği düzelen 45
b) Tedaviyle işlevselliği kısmi düzelen 65
c) Tedaviyle işlevselliği düzelmeyen 80
III- Şizoaffektif bozukluk (manik, depresif ve karışık tip)
a) Tedaviyle işlevselliği düzelen 45
b) Tedaviyle işlevselliği kısmi düzelen 65
c) Tedaviyle işlevselliği düzelmeyen 80
IV- Sanrısal bozukluklar (paranoya, paranoid psikoz, parafreni tanılarını içerir)
a) Tedaviyle işlevselliği düzelen 0
b) Tedaviyle işlevselliği kısmi düzelen 40
c) Tedaviyle işlevselliği düzelmeyen 80
V- Atipik veya başka türlü adlandırılamayan psikozlar
a) Tedaviyle işlevselliği düzelen 0
b) Tedaviyle işlevselliği kısmi düzelen 40
c) Tedaviyle işlevselliği düzelmeyen 80
VI- Yaygın gelişimsel bozukluklar
a)Asperger Sendromu 40
b)Disintegratif psikoz 80
c)Rett Sendromu 80
d)Atipik otizm (başka türlü adlandırılamayan yaygın gelişimsel bozukluk 40
d)Otizm* 80
*Beraberinde var olan bozukluklar ayrıca değerlendirilir.
GEÇİCİ FONKSİYON KAYBINA NEDEN OLAN RUHSAL HASTALIKLAR
Bu gruptaki hastalıklar 1 yıl sonra kontrol gerektirir. Engellilik oranları belirtilere göre değil, işlevsellik düzeylerine göre verilir.
I- Beyin Hasarı, Beyin İşlev Bozukluğu ve Bedensel Hastalıklara Bağlı Ruhsal Bozukluklar
a) Organik hâllusinozis, Organik katatonik bozukluk, Organik delüzyonel [şizofreni-benzeri] bozukluklar:
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 40
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 70
b) Organik duygu [affektivite] bozuklukları, Organik anksiyete bozuklukları, Organik disosiyatif bozukluk, Organik duygusal labilite [astenik] bozukluk, Hafif bilişsel bozukluk
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 25
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 40
II- Beyin Hasarı, Beyin İşlev Bozukluğuna Bağlı Davranış Bozuklukları
(Organik kişilik bozukluğu, frontal lob sendromunu, beyin sarsılması sonrası postkontüzyonel sendrom içerir.)
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 25
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 40
III- Duygudurum Bozuklukları
a) Manik nöbet, bipolar duygudurum bozukluğu,
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 40
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 70
b) Yineleyen depresif bozukluk
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 20
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 40
c) Yineleyen depresif bozukluk, şimdiki nöbet psikotik belirtili olan, olmayan, ağır
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 40
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 70
Yineleyen depresif bozukluğu olup, remisyonda olan kişilere engel oranı verilmemelidir.
IV- Anksiyete bozuklukları( panik bozukluk, yaygın anksiyete bozukluğu, agorafobi), obsesif-kompülsif bozukluklar, somatoform bozukluklar ve yeme bozuklukları:
a) Anksiyete bozukluları( panik bozukluk, yaygın anksiyete bozukluğu, agorafobi) ve somatoform bozukluklar
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 20
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 40
b) Obsesif-kompulsif bozukluk
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 40
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 60
c) Travma sonrası stres bozukluğu
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 40
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 60
d) Yeme bozuklukları (Anoreksia nervosa ve bulimia nervosa )
1. Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2. Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 40
3. Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 60
V- Psikoaktif Madde Kullanımına Bağlı Ruhsal ve Davranışsal Bozukluklar (duygulanım bozukluğu, alkol ve madde kullanımına bağlı psikotik bozukluk -alkol hâlusinozisi, alkol paranoyası-)
1-Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2-Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 20
3-Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 40
VI- Kişilik bozuklukları
1-Tedavi ile işlevselliği tam düzelen 0
2-Tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen 15
3-Tedavi ile işlevselliği düzelmeyen 20
NOT: ***İş başvuruları ve vergi indiriminde bu derecelendirme dikkate alınmaz. Geçici fonksiyon kaybına neden olan ruhsal hastalıklar bir yıl sonra değerlendirilip kesin karara varılır.