Denize Şiir Okumak adlı kitabım çıktı. Kitabın önsözünde şunlar yer alıyor...
[FONT=Verdana]Satı Merdan’ın öyküleri savaşım öyküleri… İki anlamda savaşım var Denize Şiir Okumak’ta. İç içe girmiş iki savaşımın birinci halkası gerçekçilik savaşımı. Bu güzel savaşım gerçekçilikten kaçan öznelini nesnel sanan yazına karşı veriliyor. [/FONT]
[FONT=Verdana]Yeraltı suları gibi gürül gürül akan gerçekçi yazın Satı Merdan’ın yapıtıyla yeryüzüne çıkıyor. Böylece Denize Şiir Okumak, gerçekçi yazın geleneğine ekleniyor. [/FONT]
[FONT=Verdana]İkinci savaşım insan için veriliyor. Satı Merdan yapıtında bizim insanımızı anlatıyor. [/FONT]
[FONT=Verdana]“ Ahh! Şu kafam yok mu! Ahh! “ diye kafasını yumruklayan kadın, bizim kadınımız. Evlenmeyi geleceğin güvencesi görmenin yıkıntısı… [/FONT]
[FONT=Verdana]İki kuruşluk ekmeğine göz dikilen çöp toplayıcıları… Saat 7.45’te servis aracı demir parmaklıklı fabrikanın önüne gelir… Sonra saat saat fabrikada olanları anlatır yazar… Düşle gerçeklik arasında çatışan küçük burjuvanın konumu… Sevgi dolu bir elin dokunuşunu arayan insanlar… Buz gibi havalarda sıcak düşler kuranlar… [/FONT]
[FONT=Verdana]Satı Merdan insanımızı doğru gözlemlemiş. Burjuva uygarlığının insanı nasıl parçaladığını, bu parçalamanın sonuçları Denize Şiir Okumak’ın izleği… [/FONT]
[FONT=Verdana]Çarpıtmadan yansıtmış insanları gerçekçi yöntemle… Karakterleri öznel duygulanımla kendi kuklası yapmamış. Aristoteles’ten beri gerçekçiliğin temel ilkesi olan insan toplumsal varlık ilkesine göre davranmış. [/FONT]
[FONT=Verdana]Karakterler bu toplumun insanı… Onlar bu toplumsal koşullarda böyle davranırlardı. Onların daha doğru, daha sağlıklı davranmasını istiyorsak, toplumu değiştirmeliyiz. [/FONT]
[FONT=Verdana]Belli bir estetik düzeyde ilerleyen öykülerinin bilgilendirici iletisi bu. [/FONT]
[FONT=Verdana]Satı Merdan’ın yapıtında estetik bilinci uyandıran iletinin yanı sıra bilgilendirici iletisi şu uğrakta buluşuyor. [/FONT]
[FONT=Verdana]Aşkın, dostluğun, kardeşliğin filizlendiği bir toprakta yaşamak istiyorsan, toprağı değiştir. [/FONT]
[FONT=Verdana]Bir sanat yapıtı yalnızca izleğiyle, iletisiyle estetik değer kazanmaz. Yapıtı oluşturan biçimi, izleğe uygun olmalı. [/FONT]
[FONT=Verdana]Bu açıdan bakıldıkta Satı Merdan’ın öykülerinde biçim, her öyküye uyan bir dışlaştırma işlevi edinmiş. Satı Merdan hiçbir öyküsünde söylev çekmiyor. Öykülerinde gereksiz hiçbir nesne yok. Her nesnenin bir işlevi var. [/FONT]
[FONT=Verdana]Dile geldikte… Bir yapıtı oluştururken dil yazarın temel aracı… Bir yapıtta dilin hem doğru kullanılması, hem de ekonomik olması gerekir. Satı Merdan bu açıdan dile özen göstermiş. Türkçeyi doğru kullanmış, ekonomik kullanmış. [/FONT]
[FONT=Verdana]Lukacs da belirtir. Bir yapıtta ayıklama ilkesi son derece önemlidir. Bir yapıtta gereksiz rastlantılara yer verilmez. İnsanın doğal gereksinmeleri zorunlu olmadıkça belirtilmez. [/FONT]
[FONT=Verdana]Satı Merdan bu ilkelere titizlikle uymuş. [/FONT]
[FONT=Verdana]Beni sevindiren bir noktayı da söylemeliyim. Satı Merdan öykü yazmayı kendisi için sorun eden bir yazar. Bu sorunu şöyle açabilirim. Öyküyle var olmuş, yaşamın her alanını öyküyle açımlama. Öykülerdeki derinliğin, çeşitliliğin nedeni de bu. [/FONT]
[FONT=Verdana]Öyküyle yaşama, yaşamı öyküleştirme de diyebilirim buna. [/FONT]
[FONT=Verdana]Denize Şiir Okumak’la gerçekçi yazınımız bir yapıt daha kazanıyor. [/FONT]
Cengiz Gündoğdu.