nnnyyy;
Araç alımında vergi avantajı uygulanmışsa, aracın plakasında sakat damgası bulunmak zorunda. Trafik Yönetmeliğinin 53. maddesi düzenler bu konuyu...
İthaline izin verilen veya ülkemizde imal edilen malul, sakat ve engellilere ait özel tertibatlı araçlar ile sakatlık derecesi %90 ve üzerinde olan malul ve engelliler adına Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak tescil edilmiş özel tertibatı olmayan araçlara, örneği EK:12/Z’de gösterilen, üzerinde sakatlara mahsus işaret bulunan plakalardan verilir.
Bu tür araçların trafik kuruluşlarınca tescil işlemlerinin yapılması sırasında;
a) Bizzat kullanım amacıyla malul, sakat ve engelli tarafından ithal edilmiş özel tertibatlı otomobiller ile motosikletlerin tescil belgelerine, “araç sahibi tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün izni olmadan devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır” şeklinde şerh konulur.
[...]
Malul, sakat ve engelli tarafından bizzat kullanmak amacıyla ülkemizden satın alınarak ilk iktisap edilen özel tertibatlı araçların tescil belgelerine, “Araç sahibi tarafından kullanılması zorunlu olup, Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır” şeklinde, 2. el araç olarak satın alınmış ise, “Araç sahibinden başkasının kullanması yasaktır.” şeklinde şerh konulur.
b) Özel tertibatı olmayıp, sakatlık derecesi %90 ve üzeri olan malul ve engelliler tarafından Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak bizzat ithal edilen yada ülkemizden satın alınan araçların tescil belgelerine, “araç sahibi malul ve engelli kişinin kanuni mümessili ile üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterlerce düzenlenmiş iş aktine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması zorunlu olup, Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde adken devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi yasaktır” şeklinde şerh konulur. Ayrıca, ithal araçların gümrük şahadetnamelerinde, yukarıda belirtilen şerh dışında varsa diğer şerhler de tescil belgesine işlenir.
[...]
Malul ve sakatlara ait özel tertibatlı araçların her ne sebeple olursa olsun, yönetmelikte izin verilen kişiler dışında başkaları tarafından kullanıldığının tespiti halinde; araç trafikten men edilerek bu hususta düzenlenecek bir tutanakla mer’i mevzuat çerçevesinde işlem yapılmak üzere ilgili gümrük ve maliye birimlerine intikal ettirilir.
Şimdi, iki soru var:
1- Neden plakaya damga koyuluyor
2- Neden aracı "x kişlerden" başka kimse kullanamıyor.
1. soruya dair: Aracın vergi indirimi ile satın alınması araca sakat damgalı plaka takılması için gerekçe sayılıyor. Zira aksi halde %90 ve üzeri raporla alınan ve üzerinde donanım bulunmayan araçların plakasına damga konmazdı
2. soruya dair: Burada da vergi indirmi ile alınması aracı kimlerin kullanabileceğine dair kısıtlama koyulması için gerekçe sayılıyor. Ama aracı kendisi kullananlara dair iki tezat var: Birincisi, tamam, vergi indirimi ile alındığında "suistimali önlemek için" aracı araç sahibinden başka kimse kullanamaz deniyor. İyi ama, diyelim ki vergisini ÖDEYEREK özel donanımlı araç aldım, o zaman bu aracı kimlerin kullanacağına karışma hakkını nasıl kendinde görüyor emniyet?! Bunu yıllar önce emniyet'e sorduğumda, tam da senin dikkat çektiğin gibi, "özel donanımı kullanmak ayrı bir eğitim ve beceri ister" malinde bir yanıt vermişlerdi. Diyelim ki bu saçma argümanı da yedik, özel donanımlı araç kullanmak için üst düzey eğitim aldığımızı ve yetenekli olduğumuzu kabullendik, sakat olmayan oküzler mümkün değil özel donanımlı aracı kullanamazlar dedik. Amenna! İyi ama, şimdi de yeni bir durum ortaya çıktı, sol bacağından sakat olanlar salt otomatik vitesli araçları vergi indirimli alıp kullanabiliyorlar. Şimdi ne olacak?! Bu özel donanımsız aracı yeteneksiz ve eğitimsiz sakat olmayanlar kullanabilecek mi!? Ben, emniyetin bu konuda vereceği cevabın olmadığını düşünüyorum...
Aslında, sorun çok net: Araç alımı ile kullanımına dair apayrı üç yönetmelik yayınlanmalı. Birinde maliye vergiye dair düzenlemelere yer vermeli en ince ayrıntısına kadar; diğerinde emniyet, sürücü belgesi olanların ne tür araçları kullanabileceğine ve araçların tesciline dair düzenlemelere yer vermeli; üçüncüsünde ise sağık bakanlığı hangi sakatlığı olanların hangi uzuvlarını ne kadar kullanabildiğine dair verilecek raporlarla ilgili çok çok çok incelikli bir düzenleme yapmalı.
Bu üç düzenleme aynı anda yapılmadan her şey saçma sapan ve hukuksuz şekilde tıkanmaya devam eder...
Önce vergisini ödesen de sonra vergileri geri almaya dair fikrine de aynen katılıyorum. Evet, öyle dolambaçlı bir yol da lehimize olacak şekilde kullanılabilir.
_____________
35fb1907,
evet, ben de uygulamanın senin yazdığın şekilde olduğunu biliyorum. Ama arkadşaımıza o şekilde "herkes kullanabilir" ibaresi eklenmiş... Oradan yakalayıp bu hakkı herkesin kullanabilmesini sağlayabilir miyiz, onun peşindeyim. Bakalım...