Engelli Emekliliğinde 2008 Öncesi ve Sonrası Ayrımı
2008 yılında genel sağlık sigortası yasasında yapılan düzenlemeler, “mezarda emeklilik” eleştirileriyle anılmış ve engelliler de bu değişikliklerden etkilenmişti. Tasarı, 2008 sonrası işe başlayan engelliler için getirilen “çalışma gücü kaybı” esasına dayalı emeklilik kriterini, 2008 öncesi işe başlayanlar için de uygulamayı hedefliyor. Geleneksel sistemde engellilik oranına ve prim gün sayısına dayalı bir emeklilik yöntemi varken, yeni düzenleme kişinin yaptığı işi engel oranından bağımsız değerlendirerek emeklilik şartlarını belirliyor.
Engelli Emekliliği İçin Yeni Düzenlemede Oluşan Riskler
Coşkun Gök, çalışma gücü kaybına dayalı sistemin öznel değerlendirme riskine dikkat çekti. Engelliliğin yalnızca çalışma saatlerinde değil, bireyin günlük hayatının tamamında etkili olduğunu belirterek, yeni sistemin sosyal hayata dair zorlukları göz ardı ettiğini ifade etti. Ayrıca, emeklilik gibi kazanılmış hakların geri alınmasının uzun vadede hak kayıplarının önünü açabileceğini vurguladı
Engelli Emekliliği Tasarısında Ne Var, Ne Yok?
Meclisteki tasarı, 2008 öncesi ve sonrası işe başlayan engellilerin emeklilik kriterlerini eşitlemeyi hedefliyor. Coşkun Gök, düzenlemenin, avantajlı durumda olanları dezavantajlılarla eşitlemek anlamına geldiğini ve engelliler için çalışma şartlarının iyileştirilmesi yerine emeklilik hakkının zorlaştırıldığını belirtti.
Engelli Emeklilik Düzenlemesinde Sivil Toplumun Rolü
Coşkun Gök, engellilere yönelik bu tür düzenlemelerin geçmişte yeterli tepki görmediğini, ancak bugün harekete geçilmezse gelecekte daha büyük kayıpların yaşanabileceğini söyledi. Hak kayıplarına karşı sivil toplum örgütlerinin güçlü bir duruş sergilemesi gerektiğini vurguladı.
Engellilerin erken emeklilik hakkı, yalnızca bir kazanım değil, çalışma koşullarının erişilebilirlik sorunları nedeniyle bir gereklilik olarak görülüyor. Tasarının yasalaşmasının, engelliler için ciddi hak kayıplarına yol açabileceği ifade edildi. Program, izleyicilere tasarıya karşı farkındalık yaratmaları ve sivil toplumun mücadelesine destek olmaları çağrısıyla son buldu.