2010’u engelli yılı ilan eden İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin, toplu ulaşımda engelli kartlarına sınırlama getirmesine tepki geldi ERTAN GÜRCANER
İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2010 yılını engelli yılı ilan etmesine rağmen, toplu ulaşımda engelli kartlarına da sınırlama getirdi. Toplu ulaşım araçlarında engellilerin yararlandığı sesli ikaz sistemi de kapatıldı. 60 yaş ve öğrenci kartlarından sonra şimdi de engelli kartlarında İzmir Büyükşehir Belediyesi Kart Yönetmeliği çerçevesinde yeni düzenleme yapıldı. 1 Şubat'ta başlayan engelli kartlarındaki düzenlemenin ay sonuna kadar süreceği ifade edildi. 60 yaş kartında olduğu gibi engelli kartlarında da kontörlü sisteme geçildi. Yeni uygulama uyarınca engelli kartlarına yıllık 750 kontör yüklenmeye başlandı.
Uygulama engelli vatandaşların tepkisini çekti.
200 BİN KİŞİ VAR
İzmir'de sayıları 200 bini bulan engelliler, Büyükşehir Belediyesi Başkanı Aziz Kocaoğlu'nun yerel seçim sürecinde verdiği sözleri tutmasını istedi.
Geçtiğimiz yıl İzmir Büyükşehir Belediye Meclisince kabul edilen ve İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü ile Sayıştayca da onaylanan kart yönetmeliği'ne göre özürlü vatandaşların yanında toplu ulaşım araçlarında seyahat eden refakatçilere de kart çıkarılması kararlaştırıldı. Daha önce yasal düzenlemesi olmayan refakatçi uygulamasının bazı kişilerce suistimal edildiğini belirleyen ESHOT Genel Müdürlüğü, 53 bin özürlü kartı sahibi arasında refakatçi kartı almak isteyen vatandaşlara sınırlamalar getirdi.
REFAKATÇİLER İÇİN
Daha önce refakatçi kartı uygulaması olmazken yeni yönetmelik uyarınca refakatçilere de kart çıkarılması gündeme geldi. Yeni uygulamaya göre engelli vatandaşa refakatçi kartı verilebilmesi için en az yüzde 70 engelli şartı kondu. Buna göre refakatçi kartı almak isteyen vatandaşlar, tam teşekküllü hastaneden heyet raporu alacak. Aldığı heyet raporunda 'ağır özürlü' ibaresinin yanısıra özür oranı yüzde 70 ve üzeri olacak. Refakatçi kartı zihinsel, görme, ortopedik, spastik özürlülerle otistik ve daum sendromlu ve 'ağır özürlülere' verilecek. Yeni uygulama ile refakatçilerin de engelliler gibi elektronik kartı olacak.
AMAÇ DIŞI KULLANIM
Kartın amacı doğrultusunda kullanılması konusunda alınan tedbirler kapsamında refakatçi kartı olan vatandaş refakatçisi olduğu engelli vatandaş olmadan otobüse binemeyecek. Binmeye kalktığında sistem kartı tanımayacak. Böylece kartın amacı dışında kullanımı da önlenmiş olacak. Engelli vatandaşlar otobüs biniş kartlarına kontörlerini 1 Şubat ile 28 Şubat tarihleri arasında Konak'ta Katlı Otopark altındaki ESHOT Genel Müdürlüğü Ulaşım Kartları Büroları'ndan yükletebilecek. Vatandaş toplu ulaşım kart bürosuna giderken beraberinde nüfus cüzdanı ile engelli kartını da götürecek. Engelli vatandaş yüklettiği kontör karşılığı ücret ödemeyecek.
ÖLENLERİN KARTI
Belirlenen süre içinde işlem yaptırmayan vatandaşlar yine aynı yerde istedikleri zaman kartlarını aktif duruma getirtebilecek. Fakat belirlenen tarihlerde kartını kullanıma açtıran vatandaşın kartı hemen açılırken, süreyi geçirelerin kartları başvuru tarihinden ancak iki gün sonra kullanıma açılabilecek.
Engelli kartlarının amacı dışında kullanımının tespit edildiğini, bunu önlemek için yeni yönetmelik hazırlandığını belirten yetkililer, şunları söyledi: "Bazı vatandaşların vefat etmesine rağmen hala kartlarının kullanılmakta olduğu tespit edildi. Bunun yanısıra bazı engelli kartlarının da kart sahibinin dışında başkaları tarafından kullanıldığı ortaya çıktı. Tüm bu suistimalleri engellemek amacıyla kartlarda her yıl güncelleme yapılması kararlaştırıldı. Bu kapsamda da ilk uygulamaya bu yıl başlandı."
Arıkan: Bizi zora soktular
Türkiye Beyaz Ay Derneği İzmir Şube Başkanı Salih Arıkan, Büyükşehir Belediyesi'nin engellilere toplu taşım araçlarını kullanmaları için yıllık 750 kontör sınırlamasına da karşı olduklarını anlattı. Kendilerine verilen yıllık 750 kontörün toplu taşım araçlarına günde sadece iki kez binmelerine yeteceğini kaydeden Arıkan, bu ay başlayacak yeni tarifenin de kendilerini zora sokacağını ifade etti.
Özürlülerin yanında toplu taşım araçlarına binen refakatçilerin de bu haktan mahrum bırakılacağını kaydeden Arıkan, şöyle konuştu: "Mevcut uygulamaya göre refakatçiler, engellilerle birlikte binerse bilet kullanmıyordu. Bunu suistimal edenler olmuş olabilir. Birkaç kişinin yaptığı hukuksuzluk için tüm engellilere ceza verilmemeli. Engellilere verilen hakların geri alınması, Büyükşehir Belediyesi'ne ekonomik katkı sağlamaz."
Büyükşehir Belediyesi yetkilileri ise ulaşım kartlarında 750 kontör sınırlamasının uygulanacağını kabul etti. Belediye yetkilileri, 90 dakika içinde tek bilet uygulaması göz önünde bulundurulduğunda, bu sınırlamanın çok da geçerli olmadığını savundu. Refakatçisiz seyahat edemeyecek durumda olan engelliler için refakatçilerinin de ücretsiz binebilmesi uygulamasına devam edileceği bildirildi.
Sesli ikazın kapatılmasına isyan ettiler
Öte yandan, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin otobüslerdeki sesli cihazların sesini kısması da engellilerin tepkisine neden oldu. Türkiye Beyaz Ay Derneği İzmir Şube Başkanı Salih Arıkan, belediyenin aldığı karara tepki gösterdi. Tek başına topluma girmeye çabalayan birçok engelli vatandaşın, sudan çıkmış balık gibi şaşkın bir şekilde ortada kaldığına dikkat çeken Arıkan, "İzmir'de 200 bine yakın engelli vatandaş yaşıyor. Bunların 35 bini, günlük toplu taşım araçlarını kullanıyor. İkaz cihazlarının sesi tekrar açılmalı" diye konuştu.
VATANDAŞ İSTEDİ"
Büyükşehir Belediyesi yetkilileri ise cihazların sesini kısmalarında, vatandaşlardan gelen taleplerin etkili olduğunu açıkladı. Otobüslerdeki vatandaşların yoğun tepkisiyle karşılaşan şoförlerin, sistemin sesini kısmak zorunda kaldığını kaydeden yetkililer, "İkaz sistemlerinin sesinin kısılması, maalesef toplumun engelliye bakışıyla ilgili sosyolojik bir durumdur" dediler.
Kesintiler nereye harcanıyor?
Büyükşehir Belediyesi'nin İnciraltı'ndaki Engelli Eğitim ve Kültür Merkezi'ni kapattığını, Engelliler Masası Koordinatörlüğü'nü lağvettiğini dile getiren engelliler, İZELMAN işçilerinin maaşlarından engelliler için yapılan kesintilerin nereye harcandığını soruyor.
Görme engelliler eylem yapacak
NÜKHET KÜÇÜK KINLI
Yenişehir'deki Hüseyinoğulları Düğün Salonu'nda yapılan moral çayında sorunlarını dile getiren Ege Görme Engelliler Birleşik Spor Kulübü İzmir Şube Başkanı Salih Batur, yeni uygulamaya göre görme engellilerin 750 kontör ve 90 dakika kıskacı içine soktulduğunu belirterek, "Bir görme engelliyi bile bile zaman sıkıntısına sokmak onun başına gelebilecek tüm kazalara davetiye çıkarmak demektir. Bu uygulama ile rahmetli Piriştina zamanından bu yana engellilere yönelik olarak İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin hakları kısıtlayıcı tavırları tepe noktasını bulmuştur. Biz de haklarımızı arayacağız, gerekirse kendimizi belediye binası önünde zincirlere vuracağız. Gerekirse kentkartlarımızı belediye binasına atacağız. O da yetmedi, oturma eylemi yapacağız. O da mı yetmedi açlık grevi yapacağız" dedi.
"İSRAF EDİLİYOR"
Dünya Engelliler Günü'nde yapılan resepsiyon harcamalarına da değinen Batur, "O gün yapılan harcamalar biz görme engellilerin tüm bir yıl boyunca taşıma masraflarını katlıyor. Bu yapılan israf değil midir? Onu yerine engellinin yanında olunmalı" diye konuştu. Kültürel ve sosyal amaçlı gezilerde engellilere belediyeden araç tahsisi konusunda da zorluk yaşadıklarını belirten Batur, baston temininde de sıkıntı yaşadıklarını ifade etti.
